چکیده طبع کنجکاو بشر او را به جستجو و بررسی اسباب و علل حوادث بر می انگیزد و انسان را وا می دارد تا درباره ی پیدایش جهان و سبب آفرینش آسمان و زمین و حوادث جوی و زمینی بیندیشد. بدیهی است بشر نمی تواند همواره پاسخ هائی صحیح و مبتنی بر اصول علمی بیابد و لذا گاه از قوه ی تصور وخیال بهره جسته،پاسخ هائی برای سوالات خود می تراشد و بدین سان به وادی موهومات و خرافات در می غلتد. یکی از خطرهائی که بنیا...

در رساله حاضر تحتِ عنوان:«شیوه های مبارزه ائمه اطهار(ع) (تا آغاز غیبت صغری) با غالیان»، تلاش شده است ـ با تقسیم غالیان به دو طیف غالیان جاهل، ساده دل، کج فهم و فریب خورده و غالیان شیاد، فریب کار و دروغ گو ـ شیوه های برخورد امامان(ع) در مبارزه با این گروه منحرف، مورد واکاوی و دقت نظر قرار گیرد. این پژوهش که در شش فصل به نگارش درآمده، علاوه بر شرح و توضیح مسائل کلی مربوط به رساله، همچون: طرح تحق...

بازشناسی تفکر سیاسی ـ مذهبی نیروهایی که در مقابل قیام امام حسین(ع) صف آرایی کردند و به انحای مختلف در شکست آن سهیم بودند از موضوعات مهمی است که می تواند در شناخت دقیق این برهه ی بسیار حساس تاریخ تشیع راه گشا باشد. این مقاله با ارائه ی برخی ادله و شواهد، حاکمیّت تفکّر عثمانی را بر این نیروها چه در کوفه و چه در کربلا نشان داده و آشکار ساخته که کوفی بودن نیروها را با تشیع آنان مساوی و ملازم دانستن، ...

یکی از دشواری های جوامع دینی، ظهور مدعیان دروغینی است که با سوء استفاده از احساسات پاک حق جویان در پی ایجاد موقعیتی برای خود هستند. شیعیان در عصر حضور با این پدیده روبه رو بودند و امامان معصوم با روش های مختلفی با آن برخورد می کردند. برخی از مدعیان دروغین عصر حضور، ادعای بابیت، امامت، نبوت، مکالمه با خداوند و الوهیت می کردند. غلو، اعتقاد به حلول و تناسخ به عنوان اصلی­ترین انحرافات اعتقادی مدعیا...

نگاهی گذرا به قرآن کریم به نیکی روشن می سازد که برخی از آیاتش در نقد جامعه جاهلی همزمان با آن نازل شده است؛ نقدی که از کاستی ها و عیوب نقد انسانی پاک است. در قرآن کریم انواع متعددی از نقد - چون نقد اجتماعی، ادبی، تاریخی و روان شناسـانه - دیـده می شود و این به ما امکان می دهد که قرآن را اولین کتاب مسلمانان بنامیم. گرچه اسامی بسیاری از انواع نقدهای یاد شده، جدید و نو ظهوراند به راستی ریشه بیشتر آ...

چکیده ولایت تکوینی عبارتست از ولایت تصرف در امور تکوینی، همراه با علم به تمام تفاصیل و اسباب آنچه که در آن تصرف کرده، به گونه ای که بدون استفاده از اسباب طبیعی متعارف، حقیقتی را به حقیقت دیگر، یا صورتی را به صورت دیگر تبدیل کند، و اختیار این کارها نیز از این جهات به دست او باشد. ولایت تکوینی، شأنی از شئون اهل بیت (علیهم السلام) است که، در حدود و گستر? آن، اختلاف است، از این رو، بعضی از راویان...

چکیده ندارد.

پیدایی و گسترش تشیع، یکی از مسائل مهم مطالعات شیعی است و برخی پژوهش‌گران، دیدگاه‌هایی چالشی در این باره دارند. امیرمعزی هم در این زمینه نظریه‌ای ویژه دارد و در آثار خود، با روش پدیدارشناسی، بر این باور است که آموزه‌های مکتب تشیع از یک سو، از فرهنگ و آموزه‌های باستانی ایران پیش از اسلام سرچشمه می‌گیرد و به دلیل فرمان‌روایی اعراب بر امپراتوری اسلامی و فضای قومیت‌گرایی پنهان مانده است و از دیگر سو...

  چکیده: احادیثی که در زمینه تفسیر قرآن کریم از معصومین علیهم السلام رسیده­اند همه در یک سطح و جهت معنایی نیستند و از وجوه و سویه­های معنایی مختلفی برخوردارند، به طوری که بعضی از روایات تفسیری (حتی در ذیل یک آیه) دارای تعابییر مختلف و حتی مضامینی به ظاهر متعارض با روایات دیگر در همین زمینه است و هر یک توضیحی از آیه ارائه نموده که گاهی با توضیح روایت دیگر در مورد آیه قابل جمع و یا سازگار نیست...

اخباری وجود دارند که قبول و فهم آنها، نه از طریق رعایت اصول عقلائیِ محاوره و نه برای همه، بلکه برای مخاطبانی با درجه‌ی معرفتی خاص ممکن می‌شود؛ این اخبار در زبان روایات، به «صعب مستصعب» وصف شده‌اند. و محدّثان شیعه در کتب خود این روایات را با اسناد و تعابیر مختلف ذکر کرده‌اند. فهم پاره‌ای از این روایات تنها برای سه گروه «فرشتگان مقرب»، «انبیاء مرسل» و «بندگانی که قلوبشان بر ایمان آزموده شده است»، م...