صورخیال از جمله تشبیه در شعر سنتی دو وظیفه ی مهم، توضیح و تشریح اندیشه و آرایش و تزیین کلام را بر عهده داشته است. تشبیه، به عنوان پرکاربردترین صورخیال در شعر ناصرخسرو، وسیله ای است برای توضیح و تبیین اندیشه های شاعر و کم تر به عنوان یک رکن زینتی و هنری به آن توجه شده است. هدف اصلی در این نوشتار، بررسی و تحلیل مشبه به های دیوان ناصرخسرو است. علت انتخاب مشبهٌ به برای بررسی، این است که مشبهٌ به در د...

اشغال نظامی ایران و تصرف مرزهای غربی توسط متفقین در شهریورسال1320ش از وقایع سرنوشت ساز تاریخ معاصر کشورمان است که نقطه ی عطفِ بیداری ایرانیان بعد از پایان حکومت رضاشاه بود. برای روشن شدن زوایای مختلف تاریخ کشور ناگزیر از بذل توجه به تواریخ محلی و منطقه ای هستم. در پژوهش حاضر سعی بر این شده است عوامل اعتلای سیمای فرهنگی و تأثیرات منفی تحولات بر ساخت مایه های فرهنگی، تأثیر رشد مدارس، نهادهای فرهنگ...

این مقاله به ارائه یافته های یک پژوهش درباره اشتغال مادران با سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی فرزندان آنها می پردازد . اطلاعات مورد نیاز از 203 دانش آموز (دختر و پسر) دوره ابتدایی شهر دامغان گردآوری شده است. پرسش نامه رفتار راتر برای سنجش میزان سازگاری اجتماعی دانش آموزان در دو محیط خانه و مدرسه به کار رفته است. فهرست توصیفی شغل و پرسش نامه تنش استایمنتز به ترتیب برای سنجش رضایت شغلی و تنش شغلی...

در این مقاله تأثیر عقل ایرانی بر فهم حزب توده از مارکسیسم را بررسی می کنیم. حزب توده به عنوان مهم ترین نماینده ی اشاعه ی مارکسیسم در ایران، نقش تاریخی مهمی داشته است. مخی‍‍له ی جمعی، میراث فکری و فرهنگی مشترک در میان یک ملت به شمار می آید. اینکه تا چه اندازه ای این میراث فکری بر فرایند تغییر در معانی، مفاهیم و تعابیر مارکسیستی مؤثر بوده است، بنا بر رویکردی تاریخی- تحلیلی قابل درک است. گفتنی است...

هدف این نوشتار بررسی ژرف‌ساخت استعارۀ دختر رز در اشعار شاعران فارسی زبان به‌ویژه اشعار حافظ به لحاظ اسطوره‌شناسی،‌ تاریخی ـ فرهنگی، روان‌شناسی و زیبایی‌شناسی است. ‌برای نیل به این هدف، توجه به خاستگاه فرهنگی ـ اجتماعی این استعاره در اعصار پیش از تاریخ، ‌نقش اسطوره در شکل‌گیری آن، و پیوندها و شباهت‌هایی که بین شراب و عناصر زنانه وجود دارد، ضروری است. این مقاله در چهار بخش تنظیم شده است: بخش اسطو...

حمزه­ نامه یکی از بلندترین قصه­ های عامیانه ­ی فارسی است که سابقه­ ی آن به قرن هفتم هجری باز می­ گردد. این قصه به عنوان روایتی که متن آن جزء طومارهای پرطرفدار در سده­ های متمادی بوده­، به شکل شفاهی تا قرن دهم هجری حفظ و در عصر صفوی توسط کاتبان و نگارندگان مکتوب شده­ است؛ از این رو، این قصه از قابلیت­ های کلامی ـ زبانی فراوانی بهره­ مند است که گفتگو در آن جلوه­ ی ویژه­ای دارد. پردازنده با تکیه ب...

سرمایه فرهنگی پیش شرط عمده و کلیدی برای موجودیت هر جامعه محسوب می شود و برای حل مسایل اجتماعی ضروری به نظر می رسد. سرمایه فرهنگی باعث پیدایش آرامش و امنیت روانی می گردد. در شرایطی که جامعه ما در طی چند دهه گذشته و به ویژه در سال های اخیر دست خوش تحولات اجتماعی و فرهنگی بوده است بررسی و شناسایی چنین عناصر فرهنگی و اجتماعی کمک به شناسایی تحولات فرهنگی و اجتماعی می کند و در جهت افزایش سرمایه فرهنگ...

قصه حمزه یکی از قصه های مشهور فارسی است که از زمان های دور، نقالان آن را برای مردم نقل می کرده اند. از این اثر تحریرهای متنوعی در زمان های مختلف وجود دارد که هریک، در جزئیات، با دیگر تحریرها متفاوت است؛ زیرا این نسخه ها از روی هم نوشته نشده اند و هریک از آن ها را نقالان پس از سال ها نقالی، از حافظه خویش و بنا به سلیقه خود و مخاطبانشان به تحریر درآورده اند. درباره هویت حمزه و اصل این اثر، نظرهای...

آیین­ها و ادیان موجود در هر کشور، مملو از تعالیم و عناصر فرهنگی در خصوص عرصه­های گوناگون زندگی از جمله کار و فعالیت اقتصادی برای گذران معیشت پیروان خود هستند. از آنجا که با توجه به داده­های آماری، پیروان آیین­های مسیحیت، بودایی و کنفسیونیسم در کره­ی جنوبی و آیین اسلام در ایران، بیشترین شمار افراد را به خود اختصاص داده­اند، در این پژوهش با استفاده از روش اسنادی و بهره­گیری از نظریات ماکس وبر سعی...