آنچه که در پیش روی دارید، شرح و تحقیق و ترجمه، بخش دوم از کتاب نفیس و ارزشمند "الا تجاهات الادبیه فی الادب الحدیث " از استاد بنام ادبیات عرب "انیس المقدسی" است که با تحقیقات وسیع و پشتکار بی نظیر به بررسی جریانهای ادبی موجود در ادبیات معاصر عرب پرداخته و آنها را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است . وی نه تنها هر کدام از این جریانها را در عصر حاضر عرضه می کند، بلکه در لابلای اوراق تاریخ اد...

گروتسک  (grotesque)مفهوم، فن یا سبکی در هنر و ادبیات است که در آن ادیب یا هنرمند تلاش می کند دو حس ناسازگار ترس (دلهره یا انزجار) و خنده (طنز و مطایبه) را هم زمان به مخاطب خویش القا کند. این مفهوم امروزه توصیف کننده دنیای پریشان و از خود بیگانه است؛ یعنی دیدن دنیای آشنا از چشم اندازی بس عجیب که آن را ترسناک و مضحک جلوه می دهد. بارزترین ویژگی هایی که یک اثر را گروتسک می سازد، عبارت است از: ناهما...

طنز یکی از انواع ادبی است که در آن طنز پرداز، به قصد اصلاح، با سلاح قلم و چاشنی خنده، زبان به انتقاد از معایب و مفاسد موجود در جامعه باز می کند. عبدالله ندیم و دهخدا هر دو از طنز پردازان زبان فارسی و عربی و زبانزد عالمان اهل قلم هستند. هردو با قلم خود به شیوه ای که خواننده را به تفکر وا دارد، از معایب جامعه زمان خود انتقاد کرده و آن را مورد تمسخر قرار دادند؛ یکی از آن ها در انقلاب عرابی پاشا شر...

پس از حمله توسعه طلبانه فرانسه به مصر در سال 1798م، روابط مصر و کشورهای عربی با غرب گسترش پیدا کرد. این پیوندها پس از خروج فرانسه از مصر در سال 1802م، به ویژه در دوره حکومت «محمدعلی پاشا» و «اسماعیل پاشا» به اوج خود رسید. هرچند این روابط زیان های جبران ناپذیری به این کشورها وارد کرد و در واقع نوعی تهاجم فرهنگی نیز بود، اما باعث بیداری عرب ها و آشنایی روز افزون آن ها با علوم و فنون جدید گردید. ا...

چکیدهادبیات کودک و نوجوان، گونه‌ی نوظهور ادبی است که در قرن حاضر به عنوان یک نحله‌ی مستقل مطرح شده است. نویسندگان و شاعران ادبیات کودک و نوجوان تلاش کرده‌اند تا آثاری خاصّ مخاطب کودک و نوجوان خلق کنند؛آثاری که از نظر زبان و بیان، مضمون و محتوای با زیبایی شناسی دریافت و دنیای کودک و نوجوان متناسب باشد. به واسطه‌ی شرایط سنی مخاطب این گونه آثار، تنوع، داشتن جاذبه و فضایی مفرح و پرکشش از الزامات این...

طنز یکی از گونه های ادبی با اهمیت در دوره معاصر است که به دو نوع کلامی و غیرکلامی قابل تقسیم است. طنز موقعیتیکی از انواع طنز غیرکلامی است که می تواندآمیزه ای از رفتار، موقعیت، صحنه و گفتار نیز باشد، اما محوریت در این گونه از طنز، بر موقعیتِ ایجاد کننده آن استوار است و بقیه عناصر برای تولید طنز در خدمت موقعیت قرار می گیرند. اگر طنز محصول نوعی بازی ادبی و بهره یابی از ایهامات زبانی یا صناعات بیانی...

ادبیات علمی- تخیلی یکی از مهم ترین گرایش های ادبی در دوران معاصر است که به دنبال پیشرفت های علمی و صنعتی شدن جوامع در حوزه ادبیات مطرح گردیده است. تاکنون تعریف واحدی از این ژانر ادبی ارائه نشده است اما می توان اصلی ترین ویژگی آن را جنبه علمی بودن آن و همچنین پیش بینی آینده دانست که نویسنده علم را به عنوان صفحه ای به کار می گیرد و تخیل خود را بر آن ترسیم می کند تا آینده هستی را گمانه بزند، بنابر...

یکی از عرصه­های کاربرد طنز در ادبیات فارسی، آثار عرفانی است. طنز و عرفان به لحاظ فلسفی ـ ساختاری، نقاط مشترکی با یک‌دیگر دارند. از آن جمله این که هر دو آن‌ها بر اجتماع نقیضین استوار هستند و فایدة تعلیم و شادمانگی روح را دارند. در این میان آنچه که زمینة زیبایی‌شناسی مشترک میان این دو را مستحکم می­کند اجتماع نقیضین و ضدین است که در علم بدیع به زیبایی در صنعت پارادوکس وجود دارد. در این مقاله پژوهش...

مهمترین نتایج حاصل از این پژوهش را می توان چنین خلاصه کرد: 1- لغز فنی است که در آن توصیفاتی از شیئ مقصود ارا‍ ئه می شود و مخاطب می بایست آن را حدس بزند. 2- شیوه معما به این صورت است که با استفاده ازروشهایی همچون ، قلب ، تصحیف ، حروف جمّل ، به طور پوشیده به نام فرد یا چیزی اشاره کنند. 3 - با توجه به این نکته که مبنای کار در هر دو فن لغز و معما بر اساس ابهام و پوشیده گویی است ، می توان معم...

ادبیات تطبیقی شاخه ای از ادبیات است که به بحث و بررسی تأثیرگذاری آثار ادبی ملت های مختلف می پردازد و از انعکاس و بازتاب یک ملت در ادبیات سایر ملت ها سخن می گوید. از رهگذر بررسی ادبیات به گونه ی تطبیقی، ارزش آثار ادبی هر چه بهتر و دقیق تر نمایان می شود و بی تردید ادبیات زبان های مختلف بر یکدیگر تأثیر متقابلی داشته اند که در این میان میزان تأثیر ادبیات غرب بر ادبیات معاصر فارسی و عربی را به جهت ش...