ادبیات عامیانه، در نقد ادبی جایگاه ویژه­ای دارد و بررسی آن، دستاوردهای قابل توجهی در عرصۀ مطالعات زبانی، ادبی و محتوایی ازجمله اطلاعات تاریخی، فرهنگی و جامعه­شناختی دارد. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی بر اساس مطالعه و بررسی بیست افسانۀ منثور مکتوب عامیانه و استخراج شواهد از این متون، برآن است که ویژگی­های نثر آن­ها را بررسی کند. با مطالعۀ این افسانه­ها به این نتیجه می­رسیم که ویژگی­هایی که در ...

شیوه غالب طبابت در جامعه عصر قاجار، طب سنتی یا طب قدیم بود. این شیوه ی پزشکی، با آن همه سابقه درخشان در گذشته و پزشکان برجسته ای چون ابو علی سینا، زکریای رازی و ...، در این دوران، به دلیل عوام زده شدن، آمیخته شدن با پاره ای باورهای موهوم و خرافی، پایین بودن سطح دانش طبیبان ایرانی، عدم تلاش آنان برای پیشرفت این شیوه طبابت و هم چنین سوء استفاده های آنان در جهت حفظ منافع و اعتبار خود، دچار رکود...

حاتم بن عبدالله طایی از شخصیتهای مطرح در ادبیات مشرق زمین و بویژه ادبیات فارسی و عربی است . نامحاتم صدها بار در متون کهن فارسی اعم از نظم و نثر آمده و حکایت های فراوانی از بخشش های وی موجوداست . داستان هایی چند نیز از حاتم طایی در ادبیات عامیانه برجای مانده که در مطالعات فولکلوریک بسارزشمند است . آنچه در این نوشتار آمده اطلاعاتی از زندگانی حاتم طایی، جایگاه وی در ادبیات منظوم ومنثورفارسی، ضرب ا...

این پژوهش به منظور تحلیل و بررسی نقش قصه های عامیانه فارسی در شکل گیری نمایش های کودک و یافتن مفاهیم پنهان و عمیق در این قصه ها و چگونگی انتقال این مفاهیم به دنیای درام کودک، شکل گرفته است. احیای قصه های عامیانه فارسی در نمایشنامه های کودک می تواند آن قصه ها را به زبان کودک معاصرتغییر دهد و راههای ارتباطی نو به وجود آورد و غیر از آن به ماندگاری اثر هم کمک کند . اینکه این قصه ها چه می گویند و چگ...

از حدیث المومن مرآت المومن برداشت‌های گوناگون صورت گرفته است. مطابق تفسیر عامیانه شخص می‌تواند نشان دهنده عیوب برادرِ مومن خود باشد. این نگرش، ناقص بوده و آثار نامطلوبی در فضای اخلاقی جامعه دارد. از این رو تحلیل عمیق و دقیق از حدیث ضروری بوده و اندیشه های حکمت متعالیه در این باب راهگشاست. سوال این است که بر اساس مبانی حکمت متعالیه چه تفسیری می توان از حدیث ارائه کرد که از پیامدهای تفاسیر عامیانه...

زبان و ادب رسمی ایران با زبان فارسی دری، در دو رشته شعر و نثر وجود داشته است. این ادبیّات، دو قشر یا طبقه عمده اجتماعی، یعنی باسوادان و عوام را همواره پوشش داده است. افزون بر ادبیّات رسمی که به مخاطبان باسواد اختصاص داشت، ادبیّات عامیانه نیز درحوزه شعر و نثر، مردم عادّی و کوچه و بازار را مخاطب خویش قرارداده بود. به جهت عدم سواد و کتابت در میان مخاطبان ادبیّات عامیانه، متأسّفانه این آثار کمتر به صورت ...

بحر‏طویل یکی از قالب های شعر فارسی است که دو تعریف نسبتا متفاوت از آن در کتب مختلف دیده می‏شود که ماحصل آن چنین است : تکرار نامحدود و طولانی ارکان عروضی در بحور متحدالارکان . ویژگی های جانبی دیگری نظیر رعایت روی الف در قافیه و تکرار ردیف را و نیز وجود انواع سجع و جناس در جایگاه قافیه میانی بدون نظم و قرینه سازی مشخص در اکثریت قریب به اتفاق بحر‏طویل های فارسی دیده می‏شود . بنا بر شواهد موجود ، ...

انعکاس پدیده های اجتماعی در هنر و ادبیات ـ که یگانه منبع بازگو کننده ی کنش های اجتماعی است ـ بیش از متون علمی و تاریخی می تواند، بازگویی هر پدیده ی جمعی و انسانی را به صورت آشکار هموار و میسر سازد، بدون آنکه ملاحظات سیاسی و اخلاقی را که بر متون رسمی سایه افکنده­اند، در نظر بگیرد. در این میان ادبیات نانوشته و شفاهی و متون شنیداری، بیش از سایر نوشته ها توان آن­ را دارند که بگویند و حقایقی پنهان ر...

بلاگردانی یعنی انتقال غیرمستقیم شر و دور ریختن آن برای مدت معین یا زمان نامحدد. بشر فلسفه­های گوناگونی برای مبارزه با شر داشت و برای مبارزه با آن از ابزارهای رایجی همچون انسان، اشیاء، حیوان و ... استفاده می کرد. در این مقاله سعی شده­ است با مراجعه به شاهنامۀ فردوسی، روش های بلا گردانی بررسی شود. برای روشن شدن این امر، پس از ذکر مقدمه ای دربارۀ بلاگردانی، دلیل روی­آوری بشر به بلاگردان­ها ­و انوا...

آشنایی با فرهنگ عامیانه در فهم متون ادبی و ظرایف آن‌ها مدخلیت دارد. همین نکته لزوم پرداختن به این مهم را مسلّم می‌کند. بنابراین ضروری است که روند تأثیرپذیری شاعران از فرهنگ عامیانه قبل از خود و تأثیرگذاری آثار ایشان بر فرهنگ و ادب عامّه بعد از خود بررسی و بیان شود. این امر موجب درک بهتر و فهم درست­تر آثار ادبی می‌شود. در این مقاله به بررسی تطبیقی ضرب المثل‌های فرهنگ عامیانه مشاغل و طبقات اجتماعی ...