یکی از غنی‌ترین وزنه‌ها و گنجینه‌های ادبی موجود در ادبیات فارسی که دسترسی به اندیشه‌ها، نگرش‌ها و نوع عملکرد پیشینیان را در شرایط گوناگون برایمان آشکار و قابل فهم می‌سازد، گنجینه ارزشمند ضرب المثل هاست. ضرب المثل‌ها بازتاب افکار جامعه در آثار ادبی ما هستند که الهی نامه عطار در قرن هفتم یکی از این آثاری است که با تلفیق انواع ضرب المثل­ها با محتواهای گوناگون سروده شده است برهمین اساس، با محوریت ا...

نظریه استعاره مفهومی از مباحث مورد مطالعه در حوزه زبان شناسی شناختی است که به بررسی نحوه ادراک و شناخت در ذهن انسان می پردازد. مطابق این نظریه، استعاره ها؛ نه یک کارکرد زبانی در خدمت ادبیّت متن که ابزاری اساسی برای درک امور انتزاعی و غیرملموس در ذهن بشر هستند و حوزه کار و نفوذ آنها نه در سطح واژگان که در عمق معنا و مفاهیم می باشد. حوزه­های تعریف شده در نظریه استعاره مفهومی و مصادیق آن از جهات بس...

بی شک ضرب المثل ها یکی از گونه هـای شناخته شده ادبیات؛ و کاربردی ترین و در عین حال عامیانه ترین آن هـاست که سبب اشتراکاتی در بین زبان های اقوام و ملل مختلف شده است. امثال و حکم در انتقال درست فکر و اندیشه گوینده به مخاطب، نقش مهمـی دارند که در این میان می توان کوتاهـی لفظ، رسایـی معنا، زیبایـی و بدیع بودن کلمات را از ویژگی هـای برجسته آن دانست. در این میان جایگاه نهج البلاغه و امثال علوی در اد...

تاکنون در استان کهگیلویه و بویراحمد تنها یک کتاب مختصر توسط آقای فریدون امیریان نوشته شده است تحت عنوان ضرب المثل های کهگیلویه و بویراحمد. دراین کتاب فقط حدود هزار ضرب المثل آمده است که با توجه به پایان نامه پژوهشگر تنها بخشی از آنها قابل پذیرش هستند زیرا پژوهشگر ضرب المثلهایی را که در فارسی و لری یکسان هستند حذف کرده است در حالی که در آن کتاب نه تنها این نمونه ها به انبوه دیده می شوند بلکه اشع...

در این مقاله به موضوع اصطلاحات و تعبیرات با مفهوم «بیهوده سپری کردن وقت» و «سرگرم امور عبث بودن» نزد مردم ایران و روسیه پرداخته شده است. روشن است که بیهودگی در زبان و فرهنگ هر دو ملت ناپسندیده است. اصطلاحات، عبارات و ضرب المثل هایی را که دلالت بر این معنا دارند، در دو گروه بزرگ انجام کار بیهوده که با سختی همراه نباشد و انجام کار بیهوده که رنج و زحمت بسیار برای فاعل آن به همراه داشته باشد، تقسیم...

چکیده من این سخن که بگفتم تو را نکو مثلی است مثل بسنده بود هشیار مردان را (ناصر خسرو) ادبیات عامیانه شامل ترانه ها، مثل ها، باورها، افسانه ها، چیستان ها و تصانیف و غیره می باشد که از قرن ها پیش از فرهنگ و ادبیات زبان فارسی به یادگار مانده است. این گنجینه عظیم ادبی و فرهنگی کشور کهن مان سال هاست که سینه به سینه انتقال یافته و در واقع معیارها و انرژی های اجتماعی و فرهنگی ما می رساند و بی...

پژوهش حاضر به بررسی کاربرد مجازی نام حیوانات در ضرب المثل های فارسی و تحلیل برخی ویژگی های نحوی آن ها با رویکرد معنایی ـ شناختی می پردازد. به منظور دست یافتن به داده های مورد نظر دوازده هزار مثل فارسی را بررسی نموده و 1771 نمونه ی دارای نام حیوانات را استخراج و بررسی نمودیم. بیشترین تعداد ضرب المثل های فارسی دارای نام حیوانات با نام «خر» و واژه های هم خانواده با آن ساخته شده که 347 مورد را به خ...

ضرب‌المثل‌ها، آیینه و نمود‌های مهمی از جوامع بشری هستند که اجتماع انسانی و فرهنگ و ادب، علایق و سلایق و نگرش‌های آن‌ها را به خوبی نمایندگی می‌کنند. زبان، ادبیات و فرهنگ بلوچی از سویی همیشه در تعامل مستقیمی با زبان و ادبیات فارسی بوده است و از سویی دیگر، بلوچی و دیگر زبان‌ها، گویش‌ها و خرده‌فرهنگ‌های ایرانی چه به صورت مستقیم، به سبب جایگاه دین اسلام در این سرزمین و چه به صورت غیر مستقیم، به واسط...

در این پژوهش به بررسی تایپوگرافی در بیان مفهوم ضرب المثل های ایرانی پرداخته می شود.تایپوگرافی به شیوه های مختلف صورت می گیرد تایپوگرافی در واقع اضافه کردن چیزی است به نوشته. تایپ اولین ماده در گرافیک برای ارتباط است. هر رفتاری که خط و نوشتار را از حالت معمولی خارج کند و به سمت مفهومی خاص پیش ببرد، تایپوگرافی است. در دهه های اخیر در تلاشی دیگر هنرمندان گرافیک سعی در تقویت ویژگی بصری حروف و نزدیک...