ضرب‏المثل، یکى از گونه‏هاى مهّم فرهنگ مردم (فولکلور) و ادبیّات شفاهى است. قوم بختیارى؛ با تاریخ، فرهنگ و ادبیات خویش، در عرصه‏هاى فرهنگى، سیاسى و اجتماعى براى ایران‏شناسان و شرق‏شناسان از جنبه‏هاى مختلف شناخته شده است. بسیارى از محققان و ایران‏شناسان نام‏دار، آثار معتبرى، را درباره بختیارى‏ها نوشته‏اند. با توجّه به اهمیّت گونه ادبى ضرب‏المثل در فرهنگ بختیارى‏ها، این نوشتار به این حوزه اختصاص دارد. ...

قرن ها است که ادبیات کهن فارسى بر ادبیات غرب تأثیر نهاده است و نویسندگان و ادیبان اروپایى و امریکایى با افتخار به این موضوع اشاره کرده اند. کافى است در این زمینه نگاهى کنیم به ترجمه هاى فیتزجرالد از رباعیات خیام) 1( و یا غزلیات مولانا با ترجمة ) کالمن بارکس که امروزه پرفرو ش ترین اثر درقلمرو کشورهاى انگلیسى زبان است.) 2 بدیهى است که این رابطة فرهنگى یکسویه نبوده و در این داد و ستد و تأثیر و تأث...

آخوندزاده متأثر از ادبیات غرب، ب هخصوص فرانسه، با جریان نوگرایى آشنا شد و با نگارش آثارى انتقادى و ادبى، در تحول اجتماعى ایران کوشید. او که به زبان روسى آشنایى کامل داشت، با مطالعة آثار « پوشکین » ،« بلینسکى » ، «گوگول» و...، با اندیشه هاى ولتر به صورت غیرمستقیم آشنا شد، و در خلق نمایشنامه هایى کمیک از «مولیر»  تأثیر پذیرفت و توانست با خلق نمایشنامه هایش، تحولى در ادبیات فارسى و نقد تاریخى و اد...

جستار حاضر به بررسى شیوه به‏کارگیرى "نقاب" به عنوان یک شگرد ادبى در برخى از اشعار آدونیس مى‏پردازد. نقاب که در حقیقت، گونه‏اى نوساخت از رمزگویى به حساب مى‏آید و مى‏تواند شاعر را در ارائه غیرمستقیم پیام خویش یارى کند، در متون ادبى کارکردهاى متنوعى یافته است که توجه به آن، براى درک پیام اصلى متن، مفید مى‏نماید. از سوى دیگر، نام مسیح(ع) به دلیل برخوردارى از مفاهیم رمزگونه فراوان، در بسیارى از آثار...

نشانه‏ شناسى از مباحث قابل تأمل در عرصه نقد ادبى است. منتقد ادبى، نشانه را در متن، به مثابه عنصرى معنى‏دار در نظر مى‏گیرد که بر مبناى نظام‏هاى نشانه‏شناختى‏فرهنگى قابل تأویل است. به طور کلى هدف غایى نشانه‏شناسى کشف همین تأویل‏هاى متن است. در این رویکرد که مى‏توان متن را به عنوان نظامى از نشانه‏ها دید که بازشناسى آن‏ها به خصوص در عرصه داستان مدرن، به شناسایى بهتر روایت مى‏انجامد. از پرکاربردترین...

ابن‏ سینا شعر را به عنوان یکی از صناعات پنجگانه منطقی دارای ویژگی­های اساسی می­داند که می‏تواند در انتقال فرهنگ و تربیت و تعالی افراد جامعه مؤثر باشد. از نظر ابن­ سینا شعر به جهت داشتن ویژگی محاکات و تألیف موزون می­تواند خیال­ انگیز و لذت‏بخش باشد. او دلیل اشتیاق مردم به شعر را دو چیز می­داند: 1ـ لذت بردن از محاکات یا بازنمایی 2ـ لذت بردن از تألیف و ترکیب سازگار کلام موزون و آهنگین متناسب با طب...

یکی از انواع آشنایی زدایی در زبان انتخاب بیان پارادوکسی است که علمای بلاغت ما آن را نشناخته و جزو تضاد به شمار آورده اند.گرچه در ادب عربی از دیرباز متناقض نما به کار رفته است، امّا به عنوان ترفندی شاعرانه در کتاب های صناعات شعری نیامده و شاعران از طریق ادبیّات غرب با آن آشنا شده اند. پارادوکس در زبان شعر معاصر عرب در دو ساختار نحوی و معناشناختی شکل می گیرد. پارادوکس از جهت دوسویۀ آن دو قسم است: ی...

هرچند خواجه حافظ در کاربرد  اغلب صناعات ادبی استاد مسلم است، ولی بالاترین هنر و ویژگی شعری او در ایهام تجلی می کند و دامنه این صنعت معنوی در اشعارش ـ بخصوص با ظهور دو نوع ایهام نویافته ـ آن چنان گستردگی می یابد که از مرزبندی کتاب های کلاسیک بدیع تعلیمی فراتر می رود و «گلستان خیال» او را هر چه «پرنقش و نگار»تر جلوه می دهد. از آن جا که در کتاب های علم بدیع، سخنی از آن دو ایهام ـ که شرحش خواهد آمد...

« سندبادنامه » از جمله کتاب هایی است که بهاء الدین (ظهیرالدین ) محمّدبن علی بن محمّد بن-الحسن الظهیری الکتاب السمرقندی مشهور به « ظهیرالدین سمرقندی »، در حدود 560 قمری به پیروی از شیوه ی نگارش نصرالله منشی، ترجمه و نگارش جدیدی از آن عرضه کرد. وی که دبیر سلطان قلج طمغاج خان ابراهیم – از سلسه ی آل افراسیاب – بود، بر آن می شود تا متن ساده سندبادنامه ی ابوالفوارس قنارزی ( فناروزی ) را با بهره گیری از...

نویسندگان و شاعران بزرگ برای زیبا و جذّاب کردن سخن خود از آرایه های مختلف ادبی استفاده می کنند. تلمیح یکی از مهمترین صناعات ادبی است که در زیبایی و عمق بخشیدن به کلام، نقش بارزی دارد و از دیرباز مورد توجّه شاعران بوده است. در شعر معاصر هم اغلب شاعران بدان توجّه داشته اند. از آنجایی که شناخت اشارات و تلمیحات یک اثر می تواند در درک مفاهیم و زیبایی های آن موثّر باشد، در این تحقیق سعی شده است تا کاربرد...