معماری سنتی شهرهای تاریخی ایران حاوی درس های آموزنده ای در زمینه های مختلف مرتبط با معماری و شهرسازی است. یکی از نکات قابل تأمل در این زمینه شگردهای به کار رفته در طراحی فضاهای باز و پیاده راههای شهرهای کویری است که علی رغم شرایط محیطی سخت و خشن این مناطق، امکان زندگی امن، راحت و پایدار را برای هزاران سال فراهم نموده است. مقاله حاضر با بررسی بافت تاریخی شهر کاشان در اوج گرمای تابستان و اوج سرما...

از آنجا که منظر محیط مصنوع و نیز قضاوت جامعه دربارة «معماری خوب»، به‌ویژه در شهرهای کوچک ایران، متأثر از بخش بزرگی از بدنة جامعة حرفه­ای معماری، یعنی تکنیسین‌های معماری است، آموزش معماری، به‌ویژه در هنرستان­ها، به‌عنوان سنگ‌بنای اولیة آموزش، اهمیت بالایی دارد. هدف پژوهش حاضر، مطالعة اثر محتوایی کتاب‌های درسی در روند یادگیری هنرجویان بود. به این منظور، میزان توجه به مؤلفه­های محتوای فعال یا غیرف...

زندگی در شرایط مساعد و برخورداری از امکانات زیستی مناسب، از حقوق مسلم انسان می باشد. از ابتدای شکل گیری نخستین تمدنها اجتماعات انسانی زیادی به دلایل متعدد از حداقل حقوق خود محروم بوده اند. وقوع انقلاب صنعتی و به تبع آن افزایش جمعیت شهرها، سبب شد که شهرنشینی به عنوان یک روند غیر قابل بازگشت و انکارناپذیر، همه ابعاد زندگی بشر را تحت الشعاع قرار دهد. به دنبال گسترش جمعیت شهرها در پی مهاجرت از روست...

سرعت تغییر در بافت قدیم شهرها ما را در رویارویی با نحوه نگرش و چگونگی برخورد با آن‌ها قرار می‌دهد. صرف نظر از برشمردن جنبه‌های مثبت یا منفی تحولات کالبدی که به دیدگاه‌های برنامه‌ریزان و سیاست‌های اتخاذ شده آن وابسته است. لزوم ثبت و ضبط الگوهای معماری پیشین مسجل می‌باشد. چالش اساسی در این رویارویی این است که آیا بناهای قدیم شهر اراک قابلیت دسته‌بندی و گونه‌شناسی را داراست؛ و چند گونه اصلی را برا...

انسان برای سکونت، جایی را انتخاب می کند که در درجۀ اول بتواند نیازهای مادی خود را مرتفع سازد. او در این گزینش، هم زمان به نیازهای ثانویۀ خود (زیبایی) نیز توجه دارد. امنیت، خوراک و پوشاک، اساسی ترین نیازهای انسان در انتخاب مکان سکونت اوست. کشور گرجستان به دلیل طبیعت مستعد سکونت، و امکان استقرار بر روی رشته کوه های قفقاز و منظر فرهنگی شاخص آن، در طول تاریخ همواره خاستگاه انسان ها بوده است. استقرا...

امروزه ضرورت توجه به اقشار آسیب­پذیر اجتماعی خاصه کودکان در فرایند طراحی و برنامه­ریزی شهر، از مهمترین مقولاتی است که توجه بیشینه صاحبنظران و مدیران مدیریتی شهر را به خود معطوف داشته است. از سویی دیگر، مناسب­سازی محیط شهر برای کودکان از طریق راهکارهای طراحی شهری، نشانگر احساس مسئولیت جامعه حرفه­ای معماری و شهرسازی نسبت به کودکان بوده و موجب آموزش و مسئولیت­پذیری در کودک و نوجوان می­شود؛ چراکه ا...

احداث شهرهای جدید با هدف ساماندهی ساختار فضایی، کاربری بهینه منابع طبیعی، مهار ابعاد تمرکز گرایی جمعیت در شهرها و آمایش سرزمین در نظام زیستی کشور صورت می­گیرد. به منظور تمرکز زدایی و جذب سرریز های جمعیتی شهرهای بزرگ چند میلیونی نظیر تهران و مشهد، جلوگیری از توسعه بی­رویه شهرهای بزرگ، ایجاد تعادل رشد اقتصادی ،اجتماعی و کنترل حرکات مهاجرتی ،ایجاد شهرهای جدید بهترین جایگزین شناخته شده است. شهر ج...

در حال حاضر روستاهایی در تهران وجود دارند که متاثر از پدیده مهاجر پذیری شرایط خاصی و متفاوتی با روستاهای کلاسیک پیدا کرده اند. هدف این پژوهش ارائه چارچوب جامعه شناختی تشخیص و معرفی روستاهای در حال گذار مبتنی بر ویژگی های اجتماعی ـ اقتصادی آنها است. این تحقیق با استفاده از روش پژوهش اسنادی و مطالعه میدانی تلاش کرده است تا شناخت دقیقتری از این روستاها فراهم کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که مهاجرین...

در چند دهه اخیر افزایش آلودکی های دره ای برای مردم شهرهای بزرگ از جمله تهران مشکلاتی به وجود آورده در این پژوهش با دیدی متفاوت، ارتباط فرایند بارش با آلودگی در شهرهای بزرگ به صورت علمی بررسی شده است. این بررسی ها از دیدگاه پژوهشگران هواشناسی، محیط زیست از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تغییرات اقلیم در تهران بزرگ حومه (کرج- ورامین) در مدت 50 ساله اخیر از دو جنبه بررسی شده است که این تغییرات متأثر ...

انسان برای سکونت، جایی را انتخاب می‌کند که در درجۀ اول بتواند نیازهای مادی خود را مرتفع سازد. او در این گزینش، هم‌زمان به نیازهای ثانویۀ خود (زیبایی) نیز توجه دارد. امنیت، خوراک و پوشاک، اساسی‌ترین نیازهای انسان در انتخاب مکان سکونت اوست. کشور گرجستان به دلیل طبیعت مستعد سکونت، و امکان استقرار بر روی رشته‌کوه‌های قفقاز و منظر فرهنگی شاخص آن، در طول تاریخ همواره خاستگاه انسان‌ها بوده است. استقرا...