از ایران همواره با عنوان جامعه­ای با گوناگونی‌ و شکاف‌های اجتماعی بسیار با‌ سـاختار‌ موزاییک گونه یاد شده است. در طول یک دهه گذشته، چهار شکاف اجتماعی نسلی، جنسیتی، قومی و مذهبی دارای اهمیت زیادی در ایران بوده­اند. یکی از اقوامی که موضوع مناسبی برای مطالعه در چارچوب شکاف‌های قومی و مذهبی است قوم ترکمن است. اکثر ترکمن‌های ایران در استان گلستان، یعنی شهرهای گنبد، بندر ترکمن و مراوه‌تپه ساکن‌اند. ت...

در دهه‌های اخیر موضوع هویت ملی و قومی به یکی از مسایل مهم ـ خصوصاً در کشورهای دارای تنوع قومی و فرهنگی ـ تبدیل شده است. در برجسته شدن این موضوع عوامل گوناگونی مؤثر بوده‌اند که در این میان بر روند جهانی شدن اتفاق نظر زیادی هست. گروهی بر این باورند که گسترش و تعمیق فرآیند جهانی شدن باعث تشدید و برجسته شدن وفاداری‌های قومی و محلی و در نتیجه تضعیف هویت و انسجام ملی گردیده است. در مقابل، گروهی دیگر م...

از چندین دهه پیش تا کنون، اقلیت قومی روهینگیا در ایالت آراکان شمالی کشور میانمار از نقض شدید حقوق بشر رنج می برند. صدها هزار نفر از آنان به کشور بنگلادش فرار کرده اند و در آنجا در شرایط سختی سکونت دارند. این مقاله نشان می دهد که هدف از چنین اقداماتی پاکسازی قومی مسلمانان از ایالت آراکان می باشد. پاکسازی قومی به معنی یکنواخت سازی قومی یک منطقه از طریق انتقال اجباری و سازمان یافته افراد متعلق به ...

پژوهش موجود با لحاظ نمودن قدمت سیاسی شدن نشانگرهای فرهنگی و هویتی در مناطق کردنشین و تبلور آن به مطالبات قومی با درون‌مایه‌ی ملی گرایانه، به بررسی گونه‌ها و زمینه های تکوین ناسیونالیسم قومی در مناطق کُردنشین می‌پردازد. بر اساس نتایج بدست آمده از بررسی دیدگاه‌ها و مرور منابع تجربی چارچوب مفهومی تنظیم و در قالب آن فرضیه‌های اصلی مطرح شده است. تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه و در مورد ...

کانون­های کوچک شهری، اولین هسته­های شهری در ارتباط با نقاط روستایی، به عنوان حلقه اتصال نواحی روستایی با شهرهای بزرگ قلمداد می­شود که نقش مهمی در توسعه روستاها دارد. پژوهش حاضر به دنبال بررسی و تحلیل چگونگی نقش­آفرینی سربیشه به عنوان یک کانون شهری کوچک در توسعه نواحی روستایی پیرامون بوده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش شهر سربیشه به عنوان یک کانون شهری کوچک در توسعه نواحی روستایی پیرامون است. ای...

شواهد زیادی وجود دارد که با گذشت زمان، مرزهای سیاسی بخش عظیمی از کارکردشان را به عنوان مانع از دست داده و تعاملات و همکاری­های میان مرزی به طور روزافزون از اهمیت بیشتری برخوردار می­شوند. در این حالت مرز به عنوان منطقه­ تماس، به فضایی کارکردی برای تبادلات و تعاملات اقتصادی_ اجتماعی فرامرزی تبدیل می­شود و اثرات مثبت خود را در مناطق و شهرهای مجاور بر جای می­گذارد. بنابراین این تحقیق با هدف تحلیل ر...

موضوع این پژوهش بررسی رابطه صنایع استخراجی با تغییر مناسبات اجتماعی – سیاسی در خوزستان است و هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر اقتصاد نفت بر تعاملات مردم استان خوزستان است محقق تلاش نموده است تا دگرگونی حاصل در حوزه¬های مختلف اجتماعی – سیاسی – فرهنگی این استان، در پی پیدایش صنایع استخراجی را بررسی نماید پیدایش سریع مظاهر مدرنیته و مدنیت به دنبال ساخت شهرک¬های نفتی و مهاجرت سایر اقوام از نواحی ...

هویت قومی سطحی از هویت جمعی است که می تواند گروهی از افراد را که با یکدیگر اشتراکات جغرافیایی، زبانی، تاریخی، نژادی و مذهبی دارند ، را با هم همبسته و منسجم کند. مقاله حاضر با هدف بررسی تطبیقی هویت قومی در ایران و لبنان در میان دانشجویان دانشگاه های تهران و دانشگاه آمریکایی بیروت انجام شد. متغیر وابسته که به عنوان مسأله اصلی تحقیق در نظر گرفته شده است “ هویت قومی” دانشجویان است که با متغیرهای مس...

طی چند دهه گذشته، مطالعات قومی در ایران بنا به دلایلی فزونی یافته است. با وجود این، به‌نظر می‌رسد که مسائل قومی در ایران به موضوعی حل‌نشدنی تبدیل شده است. منابع اطلاعاتی دور از واقعیت‌های میدانی، به‌عنوان یکی از دلایل ناکارآمدی سیاست‌‌های نظام مدیریت قومی، مطرح می‌شود. مقالۀ حاضر در پرتو الهامات نظری مید، بلومر، جنکینز، توماس، هال، و میلتون بنت در مورد هویت جمعی، با هدف شناخت خلأ‌ها و آسیب‌های ...

انسان امروزین تحت تاثیر تحولات و دگرگونیهای فرهنگی-اجتماعی درون و برون جامعه ایی، هویت های متعدد ی را کسب نموده است و برخلاف گذشته به موجودی چندساحتی با ابعاد و جنبه های قومی،فرهنگی،ملی،مذهبی و.....تبدیل شده است.فرد زمانی خویشتن را در قوم و گروه قومی اش جستجو می کند و زمانی دیگر ملت و ملیت برایش حائز اهمیت می شود.گاه نیز این دو را با هم و در کنار هم می بیند و بدان ها احساس تعلق و تعهد می نماید....