در سال‌های اخیر به کارگیری شخصیت‌ها و مضامین دینی در شعر ادیبان مسلمان نمود بارزی داشته‌ است. شاعران معاصر فارسی و عربی نیز در جهت استفاده از این شخصیت ها در اشعار خود اهتمام ورزیده‌اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی‌تحلیلی به تحلیل شخصیت‌های دینی به کاررفته در اشعار دو شاعر معاصر فارسی و عربی یعنی نازک الملائکه و طاهره صفارزاده پرداخته است. در این پژوهش ضمن معرفی دو مرحله‌ی نقل و ثبت شخصیت (التعبیر...

در مقالة حاضر، با کی نگرش تطبیقی، زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی در روند شک لگیری شعر حماسی  آ یینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن، تبیین می شود و انعکاس ارزشهای آیینی )دینی( عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبرّی، ظل مستیزی، عدالت محوری، جهاد و شهادت و تبلیغ و ترویج آرما نهای انسانی و اسلامی و اندیشه های انقلابی تشیع در گسترة ادب عربی و فارسی با ارائة نمونه های ...

عدالت علوی و شیوه­ی حکومت امام علی(ع) که بر پایه مساوات و رعایت عدالت در تمامی جنبه های حکومت بر مردم بنیان نهاده شده را می توان همان گمشده ی نسل بشری در بحث حکومت بر مردم دانست. هر چند بررسی این موضوع در چارچوب علوم سیاسی و اجتماعی قرار می گیرد، ولی بازتاب این امر در ادبیات، برعهده ی اندیشمندان حوزه ی ادبیات خواهد بود. بنابراین در این مقاله تلاش شده تا با واکاوی دیوان برخی از شاعران معاصر عرب ...

احمد وائلی، شاعر و خطیب مشهور و معاصر شیعی عراق، پدیده­ی بینامتنی قرآنی را فراوان در شعر دینی خود به کار برده است.در این اسلوب شعری، تأثیر پذیری لفظی و معنوی شاعر از قرآن،نمود چشمگیری دارد. روش وی در کاربرد آموزه های قرآنی به دو شیوه است؛وی در شیوه­ی نخست به مانند بسیاری از شاعران کلاسیک ادب عربی، برخی از الفاظ و مفاهیم قرآنی را بدون تغییر و نوآفرینی به کار برده که این روش، بیشترین بسامد را در ...

چکیده یکی از نمودهای وحدت اندیشۀ بشر، اساطیر و مفاهیم اسطوره­ای است که به دلیل ترکیب شدن بن مایه های آن با ناخودآگاه جمعی، در نزد شاعرانی که دارای نگرش های فلسفی، اجتماعی یا فکری و فرهنگی خاصّی هستند،  نمود بیشتری دارد. در واقع اسطوره در نزد این شاعران، پدیده­ای اجتماعی با زبان سمبولیک است که به شکل یک نظام فرهنگی جهان شمول درآمده است. خلیل حاوی و احمد شاملو از جمله این شاعران هستند که حجم وسیعی...

در مقاله حاضر، با کی نگرش تطبیقی، زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی در روند شک لگیری شعر حماسی  آ یینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن، تبیین می شود و انعکاس ارزشهای آیینی )دینی( عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبرّی، ظل مستیزی، عدالت محوری، جهاد و شهادت و تبلیغ و ترویج آرما نهای انسانی و اسلامی و اندیشه های انقلابی تشیع در گستره ادب عربی و فارسی با ارائه نمونه های ...

چارلز تیلور، یکی از مهم­ترین متفکرانی است که به چگونگی شکل گیری جهان مدرن و هویت انسان مدرن، پرداخته است. این مقاله سعی دارد تا به بررسی دیدگاه وی در باب پیامدهای مدرنیته برای معنویت­گرایی بپردازد. به این منظور، ابتدا شرحی از تحلیل وی از چگونگی شکل­گیری جهان مدرن ارائه و سپس به پیامدهایی از مدرنیته پرداخته می­شود که بر جریان معنویت گرایی تاثیرگذار بوده است؛ پیامدهایی چون گردش به درون، استقلال م...

شاعران توانسته‌اند با روش‌های گوناگونی بر غنای شعر خود بیفزایند. این ابزارها و تکنیک‌ها همچون مباحث قدیم بلاغی(تشبیه، استعاره، مجاز و ...) و مباحث نقد جدید مانند نقاب، نماد، اسطوره و ... توانسته‌اند شعر را به حد اعلای خود برسانند. یکی از این روش‌ها، تناص است که شاعر با ورود متون دیگر، به شعر خود استحکام و مقبولیت مضاعفی می‌دهد. عبدالوهاب بیاتی از جمله شاعران معاصر عراق است که تناص را ی...

کیده بدون شک زهد و حکمت و موعظه از مهمترین موضوعات شعری در ادب عربی وفارسی به شمار می آید که این موضوع در این دو ادبیات سهم زیادی را به خود اختصاص داه است، زیرا شعر زهد تأثیر زیادی در پالایش نفوس بشری دارد. شعرای زاهد در خلال اشعارشان به تصویر احساسات و دریافتهای پنهان خود پرداخته اند تا از تجربه های فردی خود پرده بردارند. شعر زهد در ادبیات عربی و فارسی جایگاه والایی را به خود اختصاص داده است...

آنتونی کنی، بر آن است که تجربه‌های دینی حجیت معرفت‌شناختی ندارند. استدلال او، بر تحلیل ماهیت تجربة دینی مبتنی است. از نظر او، تجربة دینی یا ادراک حسی است یا ادراک غیر حسی. با توجه به این‌که نمی‌توان تجربة دینی را ادراک حسی دانست، لاجرم باید ادراک غیر حسی باشد؛ اما ادراک غیر حسی دانستن تجربة دینی، مستلزم آن است که نحوه‌ای از وحی باشد و لازمة وحی‌دانستن تجربة دینی، فرض وجود خدا پیش از تحقق تجربة ...