شعر فاطمی شیوه ی نوینی در ادبیاّت عصر انقلاب اسلامی م یباشد و حضرتفاطمه)س( از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این راستا شخصّیت حضرتزهرا)س( برای روشن نمودن جایگاه زن در جامعه نقش الگویی به سزایی داشته وباعث پویا و فعّال شدن نقش زن در ادبیاّت انقلاب شده است. بسیاری از شاعرانانقلاب مضامین مکرّر را در قالب های گوناگون از جمله نو و با زبانی جدیدبدون تقلید جهت شناخت حضرت زهرا)س( به کار برد هاند. در این مق...

با وجود فرسنگ ها فاصله میان دو کشور ایران و آلبانی، فرهنگ و تمدّن ایرانی تأثیر چشمگیری بر فرهنگ آلبانیایی ها داشته است. تاریخ نویسان از گستره و تأثیر عمیق ادبیّات فارسی و به طور کلّی تمدّن ایرانی در قلمرو عثمانی، بویژه در منطقه بالکان در شگفت هستند. تحقیقات نشان می دهد فرهنگ ایرانی به مثابه نرم افزاری با پشتوانه آیین اسلام بوده که به همراه سخت افزاری سپاهیان عثمانی وارد آلبانی شده است و طیّ پنج قرن ...

بی گمان در روزگار بیداری ملّت ها ادبیات از منظر معرفت های انسانی، از چشم اندازی بلند و تأثیر گذار به جریان هستی و تلطیف روح و احساسات بشری می نگرد. این نگرش در شکوفا شدن آرزوها، رنج ها و شادی های آرمان گرایانه، فضای خاصی را در قلمرو کلام، پیش روی انسان امروز می گذارد. در عصر مشروطه و در آستانه ی جنبش های مردمی، کارکرد و وظیفه ادبیات عبور از عرصه های سنتی و نزدیک شدن به سمت فضاهای نوزایی و تجدّد ط...

عناصر اسطوره ای در شعر هر دوره از جایگاه خاصی برخورداراست. اگر در دوره ی سامانی و غزنوی گرایش به اسطوره از اهمیت خاصی برخوردار است و به عکس آن در عهد سلجوقی با توجه به شرایط موجود، عدم اقبال به باورهای ملی یک ویژگی سبکی در شعر محسوب می شود؛ در دوره ی مشروطه نیز با توجه به احوالات سیاسی اجتماعی این عصر بیشتر شاعران جریان ساز این عهد برای تحریک و برانگیختن عاطفه و حس مخاطبین خود، از این الگوهای ن...

اگر با دیدی ژرف و کند وکاوی در خور به علوم ادبی توجه کنیم ، بدون شک به این مسأله می رسیم که قرآن مجید پایه و اساس بسیاری از علوم ادبی بوده است و مسلمانان برای دریافت معانی و زیبایی های ظاهری و باطنی ، این کتاب را مورد دقت و توجه قرار داده اند و هر کس به اندازه فهم و درک خود از این دریای مواج و بحر فیاض الهی ، مروارید هایی گرانبها صید کرده است .از آنجا که میزان و معیارسخن فصیح و بلیغ، قرآن کریم ...

گفتمان شکلی از کاربرد زبان است. درگفتمان کاوی شعر، به بررسی ساختار اجتماعی و زبان شناختی شعر پرداخته می شود. در ساختار اجتماعی یک قصیده، به شرایط سیاسی و اجتماعی و..، همچنین مولد گفتمان؛ و در ساختار زبان شناختی به موسیقی، پردازش زبانی، تصویرگری و... توجه می شود. یکی از انواع ادبی که شرایط اجتماعی مشخّص منجر به پیدایش آن شده است، طنز می باشد. این سبک ادبی، رایج ترین فن ادبی و زبان انتقادی است که ...

مثلها به عنوان ستون فرهنگ مردم و یکی از اقسام ادبی همواره مورد توجه شاعران بوده است؛ چنان که حتی کاربرد مثل و تمثیل و استشهاد یکی از شاخصههای سبکی به شمار میآمده است. در این مقاله ضمن برشمردن کارکردهای مثل و اشاره به پیشینه تحقیق، ضربالمثلهای منظوم از جهات گوناگون بررسی میشوند و تفاوت ارسال مثل با تمثیل، اسلوب معادله، تضمین، تلمیح و کلام جامع تبیین میگردد که یکی از دو مسأله اساسی تحقیق در این م...

به نام « خداوندی که در وحدت قدیم ست از همه اشیا »  (ناصر خسرو، دیوان ، 1/1 )         « ناصرخسرو قبادیانی » یکی از چهره های درخشان ادبی و علمی قرن پنجم ایران است که خلاف رسم زمانه اش عوض مدیحه سرایی سلاطین و امرا وخوشباشی وکامجویی، اشعار و افکارش را با تمسّک به آیات قرآن، احادیث، راه و روش ائمّه به ویژه حضرت علی( ع )وخلفای فاطمی درگرو تمجید وتجلیل از حق،کسب فضیلت، دانش، ستیزه و انتقاد علیه مفاسد و...

سعدی به عنوان اخلاقی ترین شاعر ادب فارسی، به ادبیات تعلیمی توجهی ویژه داشته، تا آنجا که بوستان و گلستان وی را نام? اخلاقی نام نهاده اند. دیگر آثار سعدی نیز به همین شیوه پرداخته شده است. به علت سود جستن شاعران دور? سامانی و سعدی از ادب تعلیمی، میان اشعارآنان مشترکاتی وجود دارد؛که می تواند نشان دهنده تأثیر پذیری سعدی از شاعران دوره سامانی به ویژه رودکی باشد؛ اما از سوی دیگر تفاوت هایی نیز در نحو...

جانشینی حضرت علی(ع) به عنوان وصی رسول خدا(ص) موضوع اختلافی شیعه و اهل سنّت است. شیعه برای اثبات این سخن، دلایلی از قرآن، حدیث، عقل و تاریخ دارد. شایسته است که در این مباحث، گسترة ادب نیز مورد توجه قرار گیرد، اما جز اندکی به آن پرداخته نشده است. در این مجال این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. با نگرش به ادبیات عرب چنین بر می‏آید که جانشینی حضرت علی(ع) مشهور بوده و این مطلب در شعر شاعران به وفور ...