کمبود فضا برای توسعه جهت تامین نیازهای جدید و ارتقای کیفیت زندگی، خصوصا در بافت های میانی و متراکم شهرهای بزرگ چون تهران، یکی از چالشهای مهم برنامه ریزی شهری است. در شرایط کمیابی فضا، استفاده از تمام پتانسیل های موجود و بهینه سازی بهره برداری فضا یک اصل اساسی است که در قالب توسعه درونزا مطرح می شود و خود ابزارها و روشهای مختلفی را دربرمی گیرد. توسعه مجدد فضا یکی از این روشها است. این مفهوم عمدت...

از آن جا که تأثیرات شهرسازی معاصر ایران از موج مدرنیسم و جهانی شدن، سبب از خود بیگانگی فرهنگی و اجتماعی و فاصله گرفتن شهرها از اصول و ارزش های اسلامی، ایرانی و ملی شده است، لذا بازیابی و احیای ارزش های شهرسازی بومی اسلامی ایرانی، از طریق شناخت و تأمل در شهرسازی سنتی و اسلامی ایران و نیز برقراری ارتباط مناسب بین شهرسازی سنتی و مدرن ضرورت می یابد. از این رو، رساله حاضر، با هدف شناخت ویژگی های شهر...

به موازات ارتقاء جایگاه طراحی شهری در نظام برنامه ریزی کشور، توجه به فرآیند تحقق پذیری آن از اهمیت به سزایی برخوردار است. چه بسیار پروژه های طراحی شهری که علی رغم نیاز مبرم به آن ها جهت رفع کمبودها و نارسایی های محیط شهرهای معاصر کشورمان، به دلیل ضعف اساسی در تعریف، تهیه و تصویب به اجرا نرسیده اند. عدم اجرای پروژه های مذکور سبب کاهش کیفیت فضاهای عمومی شهرها و نارضایتی عموم شهروندان شده و مدیران...

تدوین تئوری در حوزه معماری و شهرســازی و چگونگی اجرای آن، از معضلاتی اســت که صاحب نظران این حوزه را به چالش کشیده است. ناکامی مکاتب مختلف در معرفت شناسی روابط بین اجزای معماری و شهرسازی هم زمان با پیچیدگی علوم و تعامل آن ها با این علم آغاز گردید. از طرفی ورود اندیشه های غربی و از طرف دیگر نگرش اتمیسم به معماری و شهرسازی، سبب ناکامی مکاتب مختلف داخلی در معرفت شناســی روابط بین اجزای معماری و شه...

امروزه موضوع اجتماعات محلی و نحوه ساماندهی آنها جایگاه مهمی در جامعه شناسی شهری و به تبع آن شهرسازی و مدیریت شهری پیدا کرده که تحت عنوان برنامه ریزی محله مبنا از آن یاد می شود که ایده اولیه آن بر اساس اجتماعات محلی، مشارکت مردمی و برنامه ریزی بوسیله مردم، نه برای مردم شکل گرفته است. یکی از مبانی این دیدگاه اجتماعی که از مفاهیم نوین توسعه شمرده می­شود، سرمایه اجتماعی است که از طریق ارتباط متقابل...

کیفیت یک فضا در شهر از برآیند مؤلفه هایی حاصل می شود که با شناسایی کارکردها و تأثیرات مناسب هریک از آنها بر فضا می توان راهکارهایی برای بهبود کیفیت فضاهای شهری ارائه داد. در رابطه با بافت های فرسوده این امر از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این نوع بافت، بسیاری از فضاها دچار فرسایش شده و مؤلفه های کیفی آن دچار نقصان است که در طول زمان این مسئله خود موجب از بین رفتن حیات یک بافت و محیط پیرامون آن...

ارتقاء کیفیت محیط و بهبود سطح زندگی ساکنان آن موضوع اصلی علم شهرسازی است. این موضوع به دلیل ماهیت چند بعدی خود از پیچیدگی و گستردگی ویژه ای برخوردار است. شهر، پدیده ای فراتر از کالبد ظاهری است. ابعاد اجتماعی و فرهنگی هر شهر به عنوان بعد پنهان در طرح های شهری به شمار می روند که به دلیل ماهیت غیرکالبدی و دشواری شناخت و درک، همواره در عرصه های نظریه پردازی و عملی مورد کم توجهی واقع شده اند. در این...

در این مقاله، به بررسی آثار مدرنیتۀ غرب بر شهرسازی ایران میپردازیم. مدرنیته از نظر مکانی، خاستگاهی غربی دارد؛ اما مفهوم خاصی ندارد و رویکردی به جنبه های متفاوت فرهنگ است که درعصر نوزایی مطرح شد. هدف آن هم تبیین توانایی انسان و تسلط صرفاً عقلانی بر خود و جامعه است. در چنین فضای فکری، قرن هجدهم شاهد ظهور انقلاب صنعتی بود و بنا بر ماهیت خود، تغییر و تحولات اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و فیزیکی عظیم و گ...

اصول پایداری در معماری بر اساس شاخص های توسعه پایدار در سه حوزه اقتصادی، محیطی و اجتماعی قرار دارد. یکی از مسائل مطرح در توسعه پایدار رشد متوازن این شاخص هاست. مدل هایی برای برنامه ریزی و ارزیابی این شاخص ها در سکونتگاه های انسانی ایجاد شده است اما با توجه به رویکرد محل گرایی در نظریه ها و طرح های مطرح پایداری، مدل ها نیازمند تطابق با شرایط محلی هستند و نیز نیازمند تخصصی شدن در بخش های مختلف مع...