ایمان به مبدأ و معاد از ارکان حیاتی اعتقادات بشر است و سرآغاز دعوت پیامبران الهی نیز مؤمن نمودن مردم به غیب و واقعیت های نامحسوس است که دین خدا برآنها استوار است . از این رو در هر عصر و زمان بسیاری با کشش معرفت فطری و دینی از هر خدمتی به جامعه بشریت کوتاهی نکردند تا با مطالعه آیات الهی درجه فهم و یقین مردم را نسبت به مرگ و معاد فزون تر سازند .بدین مضمون در ادبیات عرفانی ما که انعکاسی از تفکر و ...

بررسی و تحلیل آفرینش‏های ادبی و هنری از دیدگاه روان‏شناسی، بسیاری از ویژگی‏های روحی و ذهنی آفرینندگان آن‏ها را آشکار می‏کند و ناگفته‏های دنیای ذهنی آن‏ها را روشن می‏سازد. در واقع روان‏شناسی به دنبال آن است که از گفته‏ها به ناگفته‏ها برسد. در این گفتار بر آنیم تا مرثیه‏های خنساء، شاعره دوران پیش از اسلام، را از دیدگاه روان‏شناسی مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. سوگ سروده یکی از درون‏مایه‏های شعری ر...

واصل بن عطا در مدینه طیبه به دنیا آمد.نخست درهمان شهر پیش پسران محمدحنیفه،فرزند امیرالمومنین ،علی (علیه السلام)درس خواند،بعد به بصره رفت و به جمع شاگردان حسن بصری پیوست.باحسن در مساله «مرتکب معصیت کبیره»که درآن وقت از مسایل بسیارحاد جامعه اسلامی بود،به مخالفت برخاست؛از مجلس درس حسن کناره گیری کردو معتزلی نام گرفت.او از ادیان و مذاهب عصرش به خوبی آگاه و مناظری بسیار نیرومند و چیره دست بود و خود ...

بررسی اهداف و فوائد داستانها از دیدگاه قرآن است. نویسنده، با ذکر این نکته که قصه در قرآن برای به حقیقت رساندن هدفهای دینی سروده شده است، به بررسی آیات قرآن پرداخته و هدفها و فایده هایی از جمله: 1. تثبیت قلب پیامبر )ص( و رسالت او، 2. عبرت، 3. بهترین شیوه داستان سرایی، 4. غفلت زدایی، 5. بیان اصول دعوت پیامبران، 6. تفکر، 7. هدایت و رحمت برای مؤمنان، 8. اسوه سازی برای هدفهای تربیتی، 9. بیان سنتهای ...

امام حسین(ع) شخصیتی والا در بین برگزیدگان الهی و اسوه ای بی نظیر در طول تاریخ بشریت است؛ بطوری که پیروان ادیان و مذاهب گوناگون، مجذوب شخصیت عزتمند و آزادی خواه ایشان شده اند. بسیاری از ادیبان، ذکر فضایل و سخن از قیام و نهضت ایشان را درونمایه ی نوشته های خود نموده اند.در زبان عربی، از همان آغاز، پس از حادثه ی کربلا، چکامه ها و مرثیه های سوزناک در ترسیم نهضت کربلا، سروده شد، شاعران اهل سنت نیز از...

تشبیه یکی از بارزترین و بنیادی ترین شیوه های بیانی است که نفش عمده ای در خیال انگیزی و تاثیر کلام شاعران داشته است. در این مقاله به شیوه توصیفی -تحلیلی و تطبیقی تشبیهات موجود در ادبیات حکمی بوستان و سروده های جکمی متنبی از وجوه محتلف طرفین تشبیه -جسی و عقلی بودن -مفرد و مرکب بودن - وجه شبه بررسی گردیده و تحلیلی آماری از آن ها ارایه شده است. نتایج تحقیق حاکلی از آن است که هر جند سعدی و متنبی از ...

تجلی قرآن و حدیث در سروده های پارسی گویانِ سده های سوم و چهارم چندان گسترده نبود و دوران اولیه خود را می گذراند. مضامین ادبی در آن عصر، بیش تر بر محور مدح و ستایش، عشق، تغزل سرایی می چرخید تا این که بلوغ و تحول شعر فارسی با سنایی آغاز شد و بازتاب انوار آیات قرآنی، احادیث، معارف دینی، تفکرات عرفانی و معانی دلپذیر را با قداستی ژرف جایگزین ستایش های مبالغه آمیز گردانید. حکیم سنایی معارف، معانی و اح...

انقلاب اسلامی در حالی سومین دهه از عمر خویش را پشت سر می گذارد که پس از مواجهه با چالش های گوناگون، هم اکنون با موج بلند و فرآیند پیچیده و پویایی به نام جهانی شدن روبرو شده است. این فرآیند که دارای ابعاد گوناگون می باشد، ناظر به جریانی از فشردگی زمان و فضا در جهان است که بواسطه آن مردم دنیا بصورتی کم و بیش آگاهانه در جامعه جهانی ادغام می شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فرآیند جهانی شدن بر ف...

منتقدان ادبی مرثیه را جزو انواع غنایی محسوب می کنند. با روی کار آمدن صفویه مرثیه مذهبی در غالب ترکیب وند رایج می گردد در اوج مرثیه ی عاشورایی در قرن دهم قمری می توان به قالب ترکیب بند اشاره کرد. تفاوت شعر عاشورایی با دیگر شعرهای دینی در این است که شعر عاشورایی دارای نوعی حماسه و شور است هرچند که در این نوع شعر غمی وجود دارد که در دیگر شعرهای دینی به این شدت یافت نمی شود شاعری مثل محتشم کاشانی ...