تفکر وحدت ملی، در اندیشه روشنفکران حلقه برلن به تاثیر از اندیشه­های آریایی­گری در آلمان ایجاد شد. این تفکر در دوره رضاشاه، منجر به استقرار یک دولت ملی مقتدر شد که سعی داشت به طور مهندسی شده  جامعه ایران را متمدن کند. بررسی نقش تفکر حلقه برلن در روشنفکری دوره رضاشاه اهمیت بسزایی دارد. حلقه برلن، به عنوان مهمترین حلقه روشنفکری ایران در دوره جنگ جهانی اول، با مطرح کردن مفهوم «ایرانیت» و «روح ملی ا...

پژوهش حاضر به بررسی ابعاد روان‌شناختی استبداد رضا شاه می‌پردازد؛ فرض را بر این نهاده است که مجموعه اقدامات سرکوب‌گرایانه رضاشاه اساساً تحت تاثیر مسائل و مشکلات روحی و روانی بوده که از بدو تولد تا رسیدن به قدرت به آن مبتلا و دست به گریبان بوده است بنابراین با بهره‌مندی از چارچوب روشی آدلر ـ اسپربر به نقش دو مؤلفه خانواده و اجتماع در فرایند شکل‌گیری شخصیت تأکید شده است چنانچه والدین، نظام تربیتی و...

سیاست عشایری رضاشاه که بر تحقق رؤیای ناپختة پیدایش دولت مدرن در ایران استوار شده بود، بر استبداد، سرکوب و حذف از صحنه اجتماع، بنیاد نهاده شده بود. عشایر، قشر مولدی بودند که بنا به ذات زندگی خویش، می­بایست کوچ رو باشند تا دام­های خود را پرورش دهند و با ییلاق و قشلاق مستمر و مشقت آمیز زیست خود را تضمین نمایند. رضاشاه و حامیان فکری و عملی حکومت وی – در داخل و خارج – نه تنها در اندیشة رفع مشکلات و ...

مطالعه سازمان پلیس رضاشاه موضوع اصلی پژوهش نگارنده است. اسناد و منابع حاکی از آن است که سازمان پلیس در این دوره ( اعم از نظمیه یا امنیه) از یک ساختار متمرکز برخوردار گردید. همچنین پلیس بعلت در اختیار داشتن تشکیلات امنیتی و اطلاعاتی کشور بر تأسیس حکومت متمرکز رضاشاه کمک شایانی نمود. پلیس سیاسی رضاشاه با دستگیری مخالفانی همچون مدرّس و افراد با نفوذ و قدرتمندی مانند تیمورتاش که خود از دوستان رض...

پژوهش حاضر باهدف شناخت عملکرد مجلس شورای ملی در سقوط سلسله قاجار وبرپایی رژیم پهلوی انجام شده است و نیزچگونگی انتقال قدرت را درایران ارزیابی کرده است وهمچنین تاثیر عملکرد سیاسی مجلس شورا را در معادلات سیاسی بررسی کرده است وبا در نظر گرفتن نقش فراکسیونهای داخل مجلس درسقوط سلسله قاجاریه واستقرار پهلوی صورت گرفته است.که برای این منظور از اسناد ومنابع کتابخانه ای بهره بردیم .انقلاب مشروطه به دلیل ن...

آغاز قرن چهارم هجری مصادف با ضعف خلافت عباسی و شروع تجزیه امپراطوری عباسی بود. ترکان بعد از ورود به جامعه اسلامی با زور شمشیر قدرت را به دست گرفتند، اما از آنجا که آنان فاقد تفکر سیاسی منسجمی بودند تا حکومت خود را بر اساس آن استوار و توجیه پذیر نمایند، بنابراین به پذیرش بنیادهای سیاسی اندیشه ایرانی و اسلامی روی آوردند. از یک طرف با انتساب خود به سلاطین ساسانی اندیشه شه مداری ایرانیان را اعمال ک...

این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که چرا روحانیت علی رغم همراهی با جنبش های مردمی، به ویژه مشروطه، از پذیرش جمهوری و همراهی با آن سرباز می زده و با آن ابراز مخالفت می کرده است؟ در پاسخ به این پرسش، این مقاله با رهیافتی تاریخی خواهان رسیدن به این نتیجه است که جامعه ایران، از جمله روحانیون، با توجه به تجربه های حاصله از جمهوری انقلابی فرانسه، جمهوری آتاتورک و نهایتاً جمهوری مورد نظر مارکسیست ها...

یکی از قواعد مسلم و مهم فقهی، قاعده سلطنت(تسلیط) است. به موجب این قاعده، انسان نسبت به مایملک خود، سلطه و در نتیجه، حق تصرف دارد. موضوعی که در این ارتباط مطرح و موجب اختلاف میان فقها و نیز حقوقدانان شده، امکان شناسایی حق انسان بر نفس به موجب قاعده سلطنت است. سوال  مشخص در این راستا این است که آیا می توان حق انسان بر نفسش را به موجب قاعده سلطنت(تسلیط) توجیه و تبیین کرد یا اینکه باید در پی ارائه ...

یهودیان به عنوان یک گروه مذهبی، بخشی از تاریخ جامعه ی ایران را تشکیل می دهند. در دوره ی معاصر تحولاتی در زندگی آنها صورت گرفت که موجب دگرگونی در وضعیت آنان گشت. این مسائل که شروع آن را می توان اواخر دوره ی قاجار دانست، در دوره ی پهلوی به صورت جدی تری ظاهر گشت. در این پژوهش وضعیت اجتماعی آنان در دوره ی رضاشاه مورد ارزیابی قرار می گیرد. نخست به بررسی این مسأله می پردازد که اصلاحات دولت چه تأثیر...

جریان نوگرایی پس از شکستهای ایران در قبال روسیه ی تزاری به یک خواست ملی تبدیل شده بود که طی حکومت قاجار دنبال شد. اما به دلیل حاکمیت قبایلی و تداوم سنتهای کهن با شکست مواجه شد و حتی انقلاب مشروطیت نیز با تداوم همان ساخت ها پذیرای شکست گردید.ظهور رضاخان و استقرار نظم در سرتاسر کشور بسیاری از متفکران را به اندیشه ی اجرای اصول مدرنیست از طریق ایجاد یک قدرت متمرکز به رهبری رضاشاه واداشت. اصولاً نیاز...