این مقاله درصدد اثبات وجود ساخت شبکه­ای در غزل کلاسیک فارسی است. در ابتدا به تعریف مفهوم ساخت شبکه­ای پرداخته­ایم و در ادامه نشان داده­ایم که در غزل تمهیدات و مؤلفه­هایی وجود دارد که می­توان مجموعة آنها را در قالب دو گروه «سازه­های زبانی» و «سازه­های موسیقایی» جای داد. تکرار، ارجاع، هم­آیی، هم­معنایی، تضاد، جایگزینی و شمول معنایی، از تمهیدات مربوط به سازه­های زبانی، و وزن، قافیه، ردیف، تجنیس، ر...

در زبان فارسی، درون حوزة کسرة اضافه، گاه عنصری به نام اسم ملکی به عنوان گروه نحوی حامل نقش معنایی مالک حضور دارد که به دلیل بازبینی مشخصه، جابه جا می شود و به حوزة بالاتر می رود. در تحلیل های زبان شناختی آراء مختلفی از بودن یا نبودن حرکت عنصر ملکی ارائه شده است. در این مقالة می کوشیم با رویکردی مشخصه بنیاد، فرایند یاد شده را در چارچوب مفاهیم نظری برنامة کمینه گرا تبیین کنیم و تحلیلی همگون و متف...

مقاله ذیل قصد دارد پاسخهای محتملی را که به این سوال: «وقتی زرق و برق های مندرج در حَرَم های معصومین(ع) و حتی امامزاده ها نه تنها محل اشکال نبوده بلکه تحسین هم شده است، چگونه در مورد زینت اندودی حَرَم امام خمینی اینهمه واگرایی وجود دارد؟» داده شده به بحث و بررسی بنشیند و در عین حال پاسخ متفاوت‌تر خود را نیز را عرضه نماید. دیدگاه مقاله در بخش «حَرَم‌شناسی» از ناحیۀ «نظریّۀ آیینی ارتباطات» پشتیبانی می‌گر...

در عصر صفوی با حاکمیت نظام مفهومی جدید، عناصر پیشین هنری و معماری، پذیرای معانی و شکل‌های تازه‌ای شدند. یکی از نمودهای این دگرگونی معنایی، تغییراتی است که در نمای شهری، شکل، سازه و آرایه‌های داخلی و خارجی گنبدهای شاخص صفوی ایجاد شد. هانری استیرلن، با اشاره به دو گنبد شاخص مسجد جامع عباسی و مدرسه سلطانی اصفهان، آنها را نمادی از درخت طوبی می‌داند که در خط آسمان باغ‌شهر صفوی به نمایش در آمده‌اند. ...

واژگان عربی در زبان فارسی دستخوش تحولات اساسی در حوزة معنایی شده­اند؛ چنانکه در ترجمة بسیاری از این واژه­ها به زبان عربی باید از واژگان دیگر عربی کمک بگیریم. بسیاری از این کلمات معنی خویش را کم وبیش از دست داده اند، معانی دیگری یافته اند و یا به کلی فارسی شده­اند؛ تا جایی که می توانیم بگوییم که این کلمات اگر با همین معنایی که در زبان فارسی دارند به زبان دیگری راه بیابند، یک واژة فارسی به آن زبا...

هدف: معرفی نسل آتی وب که وب معنایی است و از طریق تجهیز اطلاعات با اجزاء معناشناختی مشخص همکاری میان انسان و رایانه را فراهم می نماید. به بیانی دیگر وب معنایی نوعی روش برای کد گذاری و بازیابی اطلاعات است به گونه ای که ماشین ها (رایانه ها) قادر به پردازش و فهم اطلاعات باشند. روش شناسی: در این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و بررسی متون اسناد، در ابتدا به گردآوری اطلاعاتی در مورد شبکه جهانی و...

شبنم یا قطره های آبی که شبها بر گل و گیاه می نشیند، یکی از سازه های زبانی در ساختار غزل به حساب می آید که علاوه بر معنای قاموسی و متعارف خود در هزاره تحول و تغییر اندیشه ها و سبکها، جای خود را بخوبی یافته و در مفاهیم هنری و مضامین فراقاموسی و مستعار، دستمایه ای برای آفرینش جلوه های نمادین و خلق درون مایه های اخلاقی و عرفانی گشته است؛ به گونه ای که در آثار گویندگان ایرانی، این موجود خُرد و درخشند...

امام علی (ع) در خطبه­ی­ یکصد و یازدهم نهج البلاغه، بسیاری از صنایع ادبی و تمهیدات زبانی را هنرمندانه به خدمت گرفته است. یکی از شیوه های سبک ساز ایشان، استفاده­ی گسترده از ساخت های همپایه است. امام­(ع) روش­های مختلفی، از جمله تقویت موسیقی و آهنگ کلام و تأکید بر سخنان، با هدف انتقال پیام های خود، از این ساخت ها استفاده نموده است. ساخت ها­ی همپایه در این خطبه، دو سازه­ای، سه سازه ای و زنجیره ای اس...

زبان مجموعه ­ای از واژگان زنده و پویاست که همواره در حال نوزایی و گسترش معنایی هستند. در بررسی­ های معناشناختی مطالعات زبان شناسی، چند معنایی ««polysemy یکی از مهم­ترین موضوعات قابل طرح در همة سطوح زبانی بوده که از آن جمله، می­توان به چند معنایی واژگانی یا همان چند معنایی جانشینی اشاره نمود. در رویکردهای زبان شناختی نسبت به مفهوم واژگان، همواره با معانی ای روبرو هستیم که تحت تأثیر عناصر هم­نشین...