در زبان فارسی، فرایندی وجود دارد که درآن تک‌صیغه‌های دورة میانه دیگر به عنوان صیغة فعل شناخته نمی‌شوند، بلکه به عنوان عنصری بسیط، نه مشتق، در دستگاه فعلی پذیرفته و دوباره صرف می‌شوند. دلیل فرایند مذکور این است که با از بین رفتن برخی امکانات فعلی زبان فارسی، مانند شناسه‌های فعلی، صیغه‌های مختلفی که با استفاده از آن امکانات ساخته شده‌اند و هنوز در زبان باقی مانده‌اند به صورت لغات بسیط و قالبی در...

علی‌رغم اینکه در قرآن کریم در مورد جزئیّات داستان و چگونگی قضاوت داود و سلیمان^ درباره گوسفندانی که شبانه وارد مزرع‌ ای شده و آن را تباه ساخته بودند، سخن به‌تفصیل نیامده است. روایات متعددی، با اختلاف در نقل، در مورد تفصیل قصّه و چگونگی قضاوت حضرت داود و سلیمان^ در تفاسیر فریقین در تفسیر این آیات حکایت شده است. از این رهگذر، اختلاف‌ها و برداشت های تفسیری متنوعی از ناحیه مفسران فریقین پدید آمده است...

قرآن تربیت را به‌معنای تهذیب و فزونی مقام معنوی به کار برده که پیگیری تربیت و نقش صراط مستقیم در آن، میدان وسیع تحقیقی نخواهد داشت؛ ولی کاربردهای این اصطلاح از ریشه «ر ب ب»، که در معنای مصدری آن، معادل پرورش گرفته شده و مالکیت و تدبیر در آن نهفته است، با مفهوم «ربیت» و «ربانیت» و تبیین ربوبی شدن و ربوبی نمودن انسان از طریق صراط مستقیم، به‌زیبایی به تصویر کشیده شده است. صراط مستقیم، راهِ دارای وح...

آرای میرداماد در بحث ارادۀ الهی را می توان در سه بخش طرح کرد: (1) معناشناسی، (2) وجود شناسی و (3) تفسیر روایات دالّ بر فعلی بودن صفت اراده. در حوزۀ معناشناسی، با استناد به ادلهٔ نقلی و عقلی، او قائل به تفاوت میان ارادۀ الهی و انسانی شده و ارادۀ الهی را «علم به نظام اکمل و عنایت به تحقق آن» تعریف کرده است. در ساحت وجودشناسی، و بحث از ذاتی یا فعلی بودن صفت اراده، میرداماد ادله ای بر ذاتی بودن آن بی...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

در سه فصل آغازین این رساله هنر،ادبیات،ایدئولوژی،شعر،سیاست و رابطه ی میان آن ها از دیدگاه فلاسفه و نظریه پردازان هنر تحلیل شده است و آن گاه به یاری نظریه ی ساخت گرایی، نظریه ی ساخت گرایی تکوینی لوسین گلدمن دگرگون شده و شیوه ی نوینی برای مطالعه ی فرم و محتوای یک شعر پیشنهاد شده است. در فصل پایانین این رساله، زندگی، اندیشه ها و فرم ومحتوای اشعار شش شاعر برجسته ی فارسی از انقلاب مشروطه تا انقلاب اس...

مجله پژوهش های زبان شناسیسال چهارم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1391/8/ 1392/3/ 1392/4/ 19- 1391تاریخ وصول: 11تاریخ اصلاحات: 18تاریخ پذیرش: 6صص [email protected] * استادیار زبان شناسی دانشگاه اصفهانمفهوم عامل در واژه های مشتق زبان فارسی*عادل رفیعیچکیدهنوشته حاضر به مسئله منشأ مفهوم عامل در واژه های مشتق از وندهای مشهور به اسم عامل ساز در زبان فارسی می پردازداین منظور ابتدا سه رویکرد عمده به...

در این نوشتار، جمله‏های اسنادی‏شده در زبان فارسی را در‏چهار‏چوب نظریه‏ای نقش‏گرا، به‏لحاظ نحوی و کار‏برد‏شناختی بررسی کرده‏ایم. هدف از نگارش این مقاله، از یک سو، تبیین ویژگی های نحوی جمله‏های اسنادی‏شده در‏چهار‏چوب دستور نقش و ارجاع، و از سوی دیگر، یافتن ارتباط بخش ساخت اطلاع و به‏ویژه ساخت کانون این نظریه در استفاده از این‏گونه جمله‏ها و نیز پی‏بردن به عوامل مختلف اطلاعی در به‏کار‏گیری آن هاست...

ساخت، کل متشکل از واحدهای تقسیم، رابط­ها، مفاصل و مرزهاست که با گشتارهایی، حول انتظام­دهنده­هایی در تبعیت از اصولی شکل می­گیرند. چنین ساختی واجد معنایی است. معنا، ذهنیتی است که از واژه، جمله، پاراگراف یا متن برای خواننده مستفاد می­شود. پژوهش ساخت معنا، در زمینه شهر می­تواند در ابعاد مختلف آن انجام گیرد. از آنجا که بعد کالبد، محسوس، باثبات­ و عینی­ترین بُعد شهر است، پژوهش ساخت معنا در ساخت کالبد ...