إنَّ ظاهرهَ التناصّ الدینی والتفاعل مع النصوص القرآنیه مِن التقنیات الأسلوبیه التی حفل بها الشعر العربی المعاصر. وبما تمتلکه هذه الظاهره من مِصْداقیَّه وحُظْوَه فی توسیعِ فضاءات المعنی فی النصّ الشعری، تعمّق الشعر وتجعله مفتوحاً علی التأویل والتفسیر فی الذات الإنسانیه، فإنّ فضلاً عن دورها فی قداسهِ کلام الشاعر فی سیاقه الجدید. وبالإجمال إنتاج دلاله مؤازره للنص بالتضمین أو بالتلمیح، هذا مِنْ جهه، ومِنْ جهه أخری ظهر خل...

چکیده دانش معنا شنا­سی یکی از شاخه­های زبان شنا­سی است که به بررسی معنا در بافت کلام می­پردازد. در این جستار سعی بر آن است تا به بررسی معنا شناسی اوزان افعال در قرآن کریم بپردازیم. مطالعه روابط در درون این حوزه معنایی، شامل کشف وز­ن­های اشتقاقی و حوزه­های معنایی صرفی و سپس یافتن پیوند معنایی میان این اوزان است. در پژوهشهای معنا­شناسی و تصریفی این قاعده روشن است که ساختار و معنا با یکدیگر در تع...

تعدّ ظاهرة الانزیاح من الظواهر الألسنیة الحدیثة التی تحاول کسر الرتابة وهدم اللغة المعیاریة عبر الإنتاجات الأدبیة وتهتمّ بالنص الأدبی وطرائق توظیف اللغة،ومن ثمّ یعتبر ضربًا من انحراف الکلام عن نسقه المعهود الذی یتبلور ضمن ترکیب الکلام وصیاغته التی تخضع لمبدأ الاختیار الذی یخلق من الدالّ دلالات مختلفة تخترق القانون حیث یشکّل للدلالة الأولی إمکانیة تعدد المدلولات. بناء علی ذلک، لیس الانزیاح أداة للتواص...

ترادف یکی از انواع روابط معنایی و از مباحث لغوی است که در متون فقه اللغه، اصول و تفسیر در مباحث ادبی مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. اندیشمندان در مورد وقوع ترادف در قرآن کریم، بر یک رأی و نظر نیستند. زمخشری از جمله مفسران ادیبی است که تفسیر وی از کم نظیرترین تفاسیر ادبی به شمار می‌آید. طبرسی نیز از مفسران بزرگ معاصر زمخشری بوده و در فنون ادبی چیره دست بوده است. ...

چکیده: یکی از مهم­ترین و برجسته­ترین ویژگی­های ساختاری نهج البلاغه امام علی علیه السلام، انسجام دورن­متنی در هر یک از خطبه­ها، نامه­ها و کلمات قصار است. تناسب و انسجام حاصل پیوند میان اجزای آن- چینش معنایی واژگان به کار گرفته شده- در محور همنشینی و جانشینی است. به بیانی دیگر، ارزش واژگان به کار گرفته شده در جمله و یا جملات، منوط به گزینش آن­هاست در سایه­ این دو محور ارزش­های زبیایی­شناسی به نم...