هدف: شناسایی وضعیت محتوای فراداده های کتابخانه های دیجیتالی ایران از نظر یکپارچه سازی معنایی و ارائة پیشنهادهایی برای بهبود روابط معنایی در فراداده های آنها. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع توصیفی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعة پژوهش را تمامی کتابخانه های دیجیتالی فعال در کشور تشکیل می دهد (32 کتابخانه) که در نهایت 26 کتابخانه با پژوهش حاضر همکاری کردند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشن...

از آنجا که طرح مسئله ی هم معنایی بافتی در زبان فارسی به شکل دقیق و مجزا مورد بحث و بررسی قرار نگرفته و همچنین در مباحث مربوط به آموزش زبان فارسی نیز نادیده گرفته شده است، دراین پژوهش که به دو بخش عمده تقسیم گردیده نگارنده به دنبال آن است که در بخش اول معلوم کند اساساً هم معنایی بافتی چیست و از منظر زبانشناسی شناختی و بخصوص مبحث طرحواره های تصویری چگونه ممکن است تقابل معنایی میان دو واحد زبان خنث...

چشم، مهم­ترین اندام­ جسمانی به­شمار می­رود که کاربرد آن، دریافت داده­های گوناگون از محیط بیرونی، ذخیره آن در لایه­های سه­گانه ذهن (تخیل، توهم و تعقل) و شکل­گیری شناخت است. فعل «رأی» (دیدن)، به­­عنوان کار اصلی چشم، در ترکیب­های هم­نشینیِ گوناگون می­تواند گستره معنایی خود را وسعت ­بخشد و علاوه بر دیدنِ بیرونی، بر دیدن درونی مانند دانستن نیزدلالت­ کند. بر همین اصل، در برگردان فارسی و تفسیر آیات باید...

معنی‌شناسی قالب‌بنیاد نخستین بار از سوی چارلز فیلمور و پس از طرح مفهوم «قالب» از سوی او (1977الف، 1977ب، 1985، 1987) به‌مثابۀ نگرشی در چهارچوب معنی‌شناسی شناختی مطرح شد. فیلمور در این رویکرد واژگانی، اصطلاح «قالب» را به‌مثابۀ شیوه‌ای برای تحلیل‌های معنایی زبان طبیعی به کار می‌برد. نگارندۀ نوشتۀ حاضر با استفاده از نمونه‌های متعددی از زبان فارسی معیار به ارزیابی میزان کارایی این نظریه در زبان فار...

بررسی ارتباط بین پردازش عبارات اصطلاحی با قابلیت نظام شناختی‌اجرایی و پردازش معناشناختی در بیماران آلزایمر فارسی‌زبان*   امید آزاد[1] تاریخ دریافت: 21/2/93 تاریخ تصویب: 1/4/93    چکیده  عبارت اصطلاحی حوزة مطالعاتی بسیار مناسبی برای کنکاش در دو مورد از بنیادی‌ترین اختلالات بیماری آلزایمر یعنی نقصان معنایی بیماران آلزایمر و اختلال نظام شناختی‌اجرایی آنها قلمداد‌ می‌شود. در این پژوهش، توانا...

چکیده: مطالعات جدید زبان شناسی دریچه ای است برای دریافت های جدید از متون گرانسنگ ادبی گذشته. با به کارگیری صحیح این روش ها می توان متون ادبی را مورد تفحص مجدد قرار داد و به دریافت های نوینی از آن ها دست یافت. تا کنون پیرامون مثنوی و محتوای آن بسیار بحث شده است اما اغلب این مباحث فرافکنی شارحان این اثر و تکرار مکرر اندیشه ها و دریافت ها بوده است. ما در این رساله مفهوم «جان» را با دید معناشناسان...

از روش­های نوین تحقیق و پژوهش در قرآن کریم، معناشناسی واژه­های قرآنی است. در این نگرش، پس از انتخاب کلمات کلیدی، برای رسیدن به شبکه معنایی، میدان­های معناشناسی هر واژه به همراه ارتباط سیستمی میان آن­ها بررسی شده تا برخی از لایه­های معنایی آیات ظاهر گردد.  «گفتار» در قرآن، گستره معنایی وسیعی را به خود اختصاص داده است که آثار ناشی از آن یکی از میدان­های این شبکه معنایی است. گفتار انسان جزئی از اع...

چکیده پژوهش حاضر از یکسو به بررسی نحوه و میزان فرایند درک عبارات اصطلاحی در بیماران آلزایمر فارسیزبان میپردازد و از سویی دیگر، ارتباط میان قابلیتهای درک واژگانی، پردازش معنایی و توانایی نظام شناختی اجرایی بیماران آلزایمر فارسیزبان با نحوه عملکردآنها در پردازش عبارات اصطلاحی را مورد مطالعه قرار می دهد. برای این منظور، توانایی پنج بیمار آلزایمر فارسی زبان مرحله آغازین و میانی در درک عبارات اصطلا...

هدف این پژوهش، ارائه الگویی مبتنی بر معیارهای اساسی جهت گزینش کارکنان کارآمد در بانک انصار و برآورد عملکرد براساس معیارهای منتخب در نظر گرفته شد. بدین منظور، نخست، مطالعات کتابخانه‌ای صورت گرفت و براساس آن 90 معیار گزینش کارکنان شناسایی شد؛ دوم، معیارها با بهره‌گیری از رویکرد مفهوم‌سازی بنیادی در 7 طبقه اصلی قرار گرفتند؛ سوم، به کمک روش دلفی‌فازی و تحلیل داده‌های حاصل از مطالعات میدانی(پرسشنامه...

گیاهان از دیرباز در فرهنگ و هنر ایرانیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده‌است. در این میان برخی از گیاهان مورد توجه و ستایش بیشتری قرار گرفته‌اند و به اصطلاح گزیده شده‌اند. گل سوسن نیز یکی از گیاهانی است که از دوران کهن در میان ایرانیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده‌است و می‌توان آثار این احترام را در اندیشة مردمان این سرزمین پی‌گرفت. گرچه امروزه منشأ این گزینش مبهم است اما بیانگر وجود مفاهیمی...