برخی کارشناسان درخصوص دلبستگی اشکانیان به فرهنگ و سنن ایرانی تردیدهایی روا داشته اند با این حال در تحقیقات اخیر شواهدی علیه این رویکرد ارائه شده است. گذشته از پیوندهای کهن فرهنگی و هنری ساتراپی پارتیا با سنن و فرهنگ ایرانی باید نمودهای فرهنگی، سیاسی، و اجتماعی سنن ایرانی، در دوران طولانی اشکانی، را به مثابۀ شواهدی علیه این رویکرد تلقی کرد. در این جستار، با بررسی برخی از این شواهد، سعی می شود خط...

دست­نویس‌های متون کمترشناخته شدة فارسی در روشن کردن زمینه­های مختلف تاریخی، فرهنگی، ادبی کشورهای دارای سابقه تمدنی کهن، اهمیت فراوان دارند. در ژانر حماسه‌های تاریخی فارسی، دست­نویس‌های منتشرنشدة بسیاری وجود دارد که به منزلۀ گنجی گران­بها حاوی نکات بسیاری از میراث تاریخی ایران و میراث فرهنگی زبان فارسی هستند، امّا تاکنون شناسایی و معرفی نشده­اند. سلیمان‌نامه یا شاهنامه سلیمانی ی...

چکیدهتاریخنویسی محلّی، در کنار سایر گونههای تاریخنویسی، یکی از زمینههایی بوده است که مورخانایرانی آن را آزموده و آثار ارزندهای پدید آوردهاند. این نوع تاریخ نگاری، با محوریّت مکاننگاری،آگاهیهای ارزشمندی در باب حیات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، تاریخ، جغرافیا، حکّام وفرمانروایان و تحولات سیاسی یک شهر و ناحیهای خاص ارائه میدهند که در دیگر گونههایتاریخنگاری، نظیر تواریخ عمومی و یا سلسلهای، کمتر دیده میشو...

محتوای کتاب درسی تازه منتشر شده تاریخ شناسی دوره پیش دانشگاهی، موضوعاتی هم چون ادبیات، هنر، و انسان را دست مایه طرح بسیاری از مباحث اساسی قرار داده است و ارتباط تاریخ با این علوم را به منزله جایگاهی مهم و حساس در آگاهی از حقایق و برخورداری از نگرشی نو برای مخاطبان اصلی خود قلمداد کرده است. ازآن جاکه دانش آموزان در زندگی واقعی با تمامی موضوعات به شکل یک پارچه مواجه می شوند، رویکرد تلفیقی در این ...

در این مقاله تلاش می شود، با بررسی نظریه های مهم اقتصادی در موضوع باروری از زمان آدام اسمیت تا دوران معاصر، تقسیم بندی مناسبی از این نظریه ها ارائه شود. بر اساس یافته های این پژوهش، تقسیم بندی این نظریه ها به خرد و کلان بهترین تقسیم بندی برای این موضوع است و نظریه های خرد استحکام نظری بیشتری دارند. با این حال، نظریه های خرد نیز کلیت یکپارچه ای نیستند و تفاوت های فراوانی بین آنها وجود دارد. از س...

توجه به تعاملات میان فرهنگی در فضاهای شهری علاوه بر فراهم آوردن زمینه ارتباطی و گفت و گوی مردمان سرزمین های مختلف و به دنبال آن تاثیر بر کیفیت های فضاهای شهری، بستری مناسب برای بروز و معرفی فرهنگ ها و خرده فرهنگ های بومی در فضاهای شهری است. با این نگاه فضای شهری در ارتقا هویت بومی و ملی تاثیر بسزایی خواهد داشت و اساسا فضای شهری تبدیل به رسانه ای برای معرفی فرهنگ خواهد شد. در ایران با وجود زمین...

نگره تاریخ و نقد هنر جهانی در بستر دانشگاهی همواره بر بستری از اندیشۀ غربی استوار بوده، و کتب آموزشی این رشته‌ها نیز بیشتر بر دوره‌های مختلف تاریخ هنر اروپا و امریکا متمرکز بوده‌اند. در دهه‌های اخیر این معادله تغییر کرده و ورود پژوهشگران از فرهنگ‌های مختلف به عالم تاریخ هنر دامنۀ جغرافیایی و مفهومی این شاخه را گسترش داده و توجه بیشتر به هنر دیگر فرهنگ‌ها و ملل را در شمار اولویت‌های آن قرار د...

این مقاله با هدف مطالعه شخصیت اسطوره­ای علی بن ابی­طالب(ع) در سده­های میانه تاریخ ایران و در گستره متداخلی از حوزه­های معماری، ادبیات، فرهنگ عامه و تصوف نگاشته شده است. نویسنده با بهره‌جستن از رویکرد نظریه ادبی بینامتنیت و مبتنی بر روش رولان بارت، متفکر فرانسوی، کوشیده است نشان دهد چگونه وجهی اسطوره­ای از این شخصیت مهم اسلامی در کنار شخصیت تاریخی ایشان ایجاد و در طول سده­ها و از طریق شبکه­ فرهن...

تاریخی نگری یکی از روش های فیلسوفان غربی در بررسی متون دینی است که طی دهه های اخیر در میان روشنفکران مسلمان نیز رواج یافته است. در این نگرش، معرفت دینی تاریخ مند تلقی شده و به هیچ وجه قابل تسری به زمان های دیگر نیست؛ به تعبیر دیگر میان دوره های معرفتی نوعی گسست وجود دارد. بر همین اساس قرآن که متن اصلی مسلمانان محسوب می شود نیز همواره در معرض تفاسیر و برداشت های مختلف قرار گرفته است اما هیچ کدام...