اثر حاضر بر آن است که مراتب تجلّی روح در تاریخ، بسط آگاهی و تحقق آزادی را در نظام فلسفی هگل، به منزلة جامع‌ترین نظام فلسفی، تبیین و تصویر نماید. امّا ارائة این تبیین و ترسیم آن تصویر، چنانچه بخواهد مقرون به صحت و بازنمای دقت نظام هگلی باشد، ناگزیر است که دایرة‌المعارف علوم فلسفی هگل را مواقف این تجلّی و مدارج آن ترقی در نظر گیرد و بدان طریق، سیر تکاملی روح را در گام‌های بلند این کتاب به نظاره بنشی...

اشعار ابیرد بن معذر چه آنچه که در مناسبتهای گوناگون سروده شده و یا در احوال دیگری نقل شده، در واقع آئینه تمام نمای زندگی عصر خویش است. او به خلق و خوی نیکو، سجایای انسانی، صفات پسندیده و اوضاع اجتماعی زمان خود توجه فراوان داشت. به گونه ای که جان، روح و همه وجود او را پر ساخته و اندیشه، عاطفه و خیالش را مشغول ساخته بود. تا آنجا که به ذهن او صراحت می بخشید، اندیشه اش را روشنی می داد و روحش را به ...

تمایز روح و نفس در قرآن و روایات به ندرت مورد توجه اذهان قرار گرفته است؛ و عمدتاً به عنوان دو کلمه مترادف در مصداق حقیقت انسان نگریسته می شود. لذا نوشتار حاضر، مقوله نفس و روح را در سه حیطه لغت، قرآن و روایات مورد تحقیق و بررسی قرار داده است و در هر بخش با استقصای نمونه های آن دو، کاربرد و مصادیقشان را معین ساخته. در این مقال با استناد به وجوه و دلایل قرآنی و روایی و نیز بیانات لغویان و علمای تف...

جاندارانگاری و روح بخشی به همه موجودات غیر انسانی حالتی است که از روزگاران کهن در ذهن بشر وجود داشته و دلایل مختلفی همچون ترس از طبیعت و جهان ناشناخته ( فتیشیزم) و یا احترام و علاقه به همراهی با برخی از مظاهر طبیعی ( توتمیسم) برای این اندیشه بیان شده که در هر حال همه گویای نوعی " هم­ذات پنداری" هستند زیرا انسان همیشه در صدد بوده که تنهایی خود را با روح بخشیدن به دیگر موجودات جبران کند. این مقا...

عباراتی در بیانات ملاصدرا وجود دارد که نفس محصول جسم است و بدن باعث ایجاد نفس است که این سخنان بحثی را متبادر به ذهن میکند که"آیا ملاصدرا نظری همچون نظر فیزیکالیست ها در مورد حل مشکل نفس-بدن دارد یا خیر؟از طرفی شباهت هایی میان این دو نظر (نظر ملاصدرا و برخی فیزیکالیست ها من جمله دوگانه انگاران خاصه ای)وجود دارد که باعث تقریب این نتیجه به ذهن میشود زیرا که فیزیکالیست ها نیز معتقدندروح از ماده تش...