روایت شناسی به عنوان بزرگترین ارمغان ساختارگرایی، یکی از مهم ترین حوزه های نظریّه ادبی مدرن محسوب می شود. در قرن بیستم میلادی، ساختارگرایان به پیروی از پراپ، در صدد ارائه الگوی کلّی در ساخت انواع روایت برآمدند. در همین زمینه، آ.ژ.گریماس، مشهورترین نظریّه پرداز روایت، از دامنه محدود مطالعات پراپ فراتر رفت و با ارائه الگوی کنشی و زنجیره های روایتی خود، تلاش کرد تا به دستور کلّی زبان روایت دست یابد و ...

در علم روایت شناسی در هر متن روایی (داستان) دو سطح- جهان داستان و جهان روایت- وجود دارد و تجلی این دو جهان در الهی نامه یعطار باعث ایجاد گونه ی روایت پردازی خاصی گردیده است. از این نظر که در حکایت های این کتاب «نویسنده ی ملموس»(نویسنده ظاهری)در ابتدا با ورود به جهان داستان به نقل روایت پرداخته و روایت شنوِ آن درونی است در ادامه ناگهان خطاب وی از جهان داستان و روایت شنوِ درون داستانی قطع و در لباس...

دیوان ابو نواس به روایت حمزه اصفهانی یکی از یازده روایت معتبر شعر ابو نواس است، که در کنار روایت ابو بکر صولی از اهمیت و شهرت بیشتری برخوردار است. حمزه اصفهانی بر خلاف دیگر همتایان خود تمام اشعاری را که به نحوی با نام ابونواس، شاعر پرآوازه و ایرانی تبار دوره عباسی، گره خورده بود؛ جمع آوری و تدوین کرده است، و در این راه به نقد، بررسی، و شرح اشعار نیز پرداخته، و میزان اعتبار هر روایت را روشن ساخت...

این پژوهش مؤلفه‌های روایی (زمان دستوری، وجه، صدا) را از دیدگاه ژرار ژنت، در سه روایت از داستان پیر چنگی بررسی می‌کند. حکایت پیر چنگی، نخستین‌بار در اسرارالتوحید روایت می‌شود؛ پس از آن عطار نیشابوری و مولانا آن را با اندک تغییری بازگو می‌کنند. در این گفتار وجوه تمایز این سه روایت بیان می‌شود. حکایت پیر چنگی با نام مولانا مشهور شده است. شیوۀ روایت‌گری و نوع روایت این داستان، در اسرارالتوحید متفاو...

روح­العاشقین شاه شجاع اثری غنایی از نوع ادبی ده­نامه­هاست که بین قرن­های هفتم تا دهم هجری رواج­گونه­ای داشته است. این نوع ادبی عاشقانه، از ترکیب مثنوی و غزل ساخته شده و مجموعۀ 10 نامه است که عاشق و معشوق به هم می­فرستند. به طور معمول در هر نامه مطلبی طرح می گردد؛ ابراز عشق و طلب عشق در نامه­های اول طرح می­شود و در بخش میانی با طلب رحم و گاه تهدید از سوی عاشق ادامه می­یابد که در پاسخ آن نامه های...

روایت­پردازی یکی از عناصر برجستۀ اشعار مهدی اخوان ثالث، شاعر نوپرداز معاصر است. این مقاله براساس نظریۀ زمان در روایت، به بررسی زمان در برجسته­ترین اشعار روایی اخوان می­پردازد. منظور اصلی نظریۀ زمان در روایت بحث زمان­بندی روایت است که بر اساس نظریۀ ژرار ژنت در سه محور نظم، سرعت روایت و بسامد شکل می­گیرد. نتایج این تحقیق نشان می­دهد درنگ (گسترش روایت)، گذشته­نگری، آینده­نگری و بسامد مکرر از مهم­ت...

این مقاله با فراهم آوردن همه روایت هایی که تاکنون از نظام بهره برداری ارضی در کردستان قبل از اصلاحات ارضی سال 1342 ارائه شده، قصد دارد این قرائت ها را نقد کرده و نظام بهره برداری از زمین در کردستان را خوانش مجدد کند و روایتی جدید را برای فهم بهتر نظام ارضی کردستان عرضه کند. برای عرضه این روایت از روش تحلیل روایت برای تحلیل روایت های موجود استفاده می شود و از روش های کیفی مصاحبه و تحلیل اسناد و ...

مقاله حاضر با تحلیل نسبت روایت شناسی ساختارگرا و مطالعات میان رشته ای، در پی پاسخ دادن به این پرسش ها است که چه عواملی در روی آوری روایت شناسی به میان رشتگی مؤثر بوده است و اصولاً این چرخش را باید برآمده از امکانی در روایت دانست یا ضرورتی روش شناختی؟ حرکت به سوی میان رشتگی را نه تنها در گرایش های جدید روایت شناسی بلکه در تغییرات روی داده در نظریه های روایت شناسان ساختارگرا نیز می توان پی گرفت. ا...