در ادبیات فارسی، «شعر»، بیان ویژه فرهنگی، شناخته شده است و می تواند جایگزین همه اشکال ادبی و هنری دیگر باشد و به خوبی وظایف آنها را به عهده بگیرد. بی تردید «شعر» بستر بیشتر «نمایش»ها و یا به تعبیری بهتر «نمایش»گونه ها در ادبیات فارسی بوده است. این که اولین نقّالی ها و تعزیه ها به زبان شعر بوده اند گواه این ادعاست که پژوهش در قابلیت های نمایشی متون ادب فارسی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در حقیق...

در هنر به صورت عام و شعر کودک به وجهی خاص، تکید بر تنظیمات زیبایی‌شناسانه و ترفندهای زبانی، ادبی و ساختاری است؛ چون ادبیات کودک و نوجوان باید بیش‌تر از هنرهای دیگر از لحاظ میزان و چگونگی ایجاد ارتباط ارزیابی شود. نسبت متن ادبی با مخاطبان کودک و نوجوان کاربردی نظری و زیبایی‌شناسی است که یک‌سره از بافت اجتماعی و کاربرد تاریخی جداست. در ادبیات کودک ایران، شعر «باران» یکی از خوش ساخت­ترین و گویاتری...

هنرمندان از دیرباز با تأثیرات رنگ‌ها آشنا بوده­اند و معماری و رنگ‌آمیزی کاشی­های ایرانی این پیوند را تثبیت کرده است. اما در دوران معاصر کشفیات و دریافت‌های علمی نوع برداشت و سمبل­های نهادینه شده را دچار تزلزل کرده و روان­شناسی معاصر درک تازه­ای از رنگ­ها را ارائه می­کند. این تفاوت‌ها گسترده و زیاد نیست، چرا که حس دریافت ذاتی و فطری انسان‌ها نمی‌تواند به راحتی دچار تحول شود. این فرایند را در سرو...

نوآوری­های منزوی درغزل*   نوازالله فرهادی استادیار دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید رجایی شیراز   چکیده در کنار غزل‌سرایان سنّتی که غزل‌سرایی به شیوه‌های کهن را در دورة معاصر زنده نگه داشته و بر اثر آن جریان‌ها و سبک‌هایی چون سبک عراقی، هندی و بینابین (تهرانی)1 را رایج نموده‌اند، گروهی از غزل‌پردازان با ابتکارات خود راه نو و باب تازه‌ای در غزل‌سرایی معاصر گشودند. تحولات و نوآوری‌هایی که غزل‌گوی...

استفاده از عناصر اقلیمی و بومی و توجه به زیست بوم و فرهنگ مردم در شعر معاصر، با اشعار و نظری? ادبی نیما یوشیج به شکل نظام مندی آغاز شد. شاعران معاصر هر یک از جنبه ای خاص به کاربرد عناصر بومی و محلی، مانند باورها، آداب و رسوم، زبانزدها و عناصر طبیعی روی آوردند. علی باباچاهی یکی از شاعران معاصر است که در شعر خویش از عناصر بومی و محلی، فرهنگ و طبیعت جنوب بهره برده است. در این پژوهش توصیفی – تحلیلی...

پس از رواج نظریّه‌های نیما در شعر معاصر، به مرور تحوّلات عمده‌ای در قالب غزل ایجاد شد و نوآوری‌هایی متناسب با عصر تجدّد در شکل و محتوا و زبان و بیان آن رخ داد؛ تا جایی که کم‌کم جریان غزل نو شکل گرفت. شاعران این جریان در حوزه‌های مذکور برای غزل، تحوّلات چشمگیری را رقم زده‌اند. یکی از غزل‌پردازان نوگرا، منوچهر نیستانی است که با توجّه به زمان ارائة غزل‌هایش جا دارد او را از پایه‌گذاران تحوّل در غزل فارس...

آثار ادبی نهضت مشروطه در دهه های اخیر به عنوان بخشی از مهم ترین اسناد جامعه شناسان برای تحلیل مناسبات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دوران معاصر مورد توجه قرار گرفته است. سیداشرف الدین گیلانی ملقب به نسیم شمال، نقش بارزی در روشن گری عصر مشروطه داشته است. کمتر تحولی در عصر مشروطه صورت گرفته است که سیداشرف دربارۀ آن شعر نسروده باشد. در این پژوهش با روش بینارشته ای کوشیده ایم تا در دو بخش، به بازخوانی ...

• انجمن ادبی اجتماعی شکل گرفته از نویسندگان، پدید آورندگان، شاعران، متخصصان و پژوهشگران آثار ادبی می باشد که حول یک هدف و آرمان مشخص گرد آمده اند. که در زمانهای معین و مشخص تشکیل می شده است، پیشینه تاریخی این محافل به اولین دوره سرایش شعر فارسی برمی گردد. با توجه به نوع فعالیّت هایشان به سه دسته کلی تقسیم می شوند: 1- محافل شعری، که بیشتر به شعر و شعرخوانی توجه شده است؛ 2-- محافل علمی- ادبی، ...

منظومة «ایرج و هوبره» و «زهره و منوچهر» از جمله داستان­های غنایی معاصر است که در تعارض و اختلاف میان دو عقیدة عشق و وطن­خواهی سروده شده است. منظومة «زهره و منوچهر» ترجمة آزادی است که ایرج­میرزا آن را به تتبّع از «ونوس و آدونیس» ویلیام شکسپیر سروده است. منظومة «ایرج و هوبره» قاسم لاربن نیز یکی از آخرین منظومه­های عاشقانه در ادبیّات فارسی است که به تقلید و استقبال از منظومة عاشقانة «زهره و منوچهر» ...

سفال گری در گیلان قدمتی به اندازه ی تاریخ این منطقه دارد و عوامل متفاوتی چون فرهنگ، اقتصاد، کشاورزی و ادبیات بر شیوه ی سفال گری تاثیر گذارده اند. سفال گران گیلانی با استفاده از ابزار اولیه و امکانات طبیعی پیرامون خود، بر اساس نوع معیشت شان سفالینه های بسیاری در حوزه های خوراک و مسکن تولید می کرده اند. اما امروزه به دلایل گوناگونی چون ورود فن آورهای نوین و ابزارهای صنعتی جایگزین، نقش کاربردی سفا...