وضعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جوامع ایران و ترکیه با توجه به تعاملات، اثرپذیری و اثرگذاری متقابل تاریخی و فرهنگی در ادوار مختلف تا حدودی شبیه هم بوده و فضای حاکم بر این کشورها و تحولات اجتماعی تأثیرات خود را در تمام پدیده ها از جمله ادبیات بر جای گذاشته است. ورود برخی از آموزه های فرهنگی غرب و جایگزین شدن بخشی از معیارهای غربی با معیارها و ارزشهای شرقی و اسلامی یکی از تحولات شگرف و مشترک تاریخ ...

رمان‎نویسی در ادبیات فارسی گونۀ ادبی جدیدی است که مقارن با مشروطه رواج یافت. این نوع ادبی در ایران هم‎زمان با ورود به دورۀ نوین اجتماعی شکل گرفت و واقع‎گرایی و توجه به مسائل اجتماعی یکی از اصلی‎ترین مضامین آن گردید. رمان واقع‎گرا در ایران به دلیل اهمیت و کارکرد خاص خود، همواره در تعامل با نهادهای اجتماعی بوده است و نویسندگان عموماً بیان واقعیت‎های اجتماعی را برای خود نوعی رسالت می‎دانسته‎اند. یک...

در این پژوهش پس از معرفی اجمالی 16 مورد از عناصر کلیدی داستان، انواع رمان و ویژگیهای رمان مدرن و پست مدرن به تحلیل عناصر داستانی سه رمان مذکور از آثار چهلتن پرداخته شده و با توجه به استفاده نویسنده از تکنیک روایت جریان سیال ذهن به مجموعه ای از شیوه های داستان پردازی چهلتن در بکارگیری عناصر داستان و ارتباط میان آنها پی برده شده است. نگارنده با شرح مفصل و متفاوت عناصر داستان در رمان مدرن به این ن...

رمان یکی ازانواع ادبی جدید است که دراوایل قرن بیستم،به عنوان یک فنّ ادبی مستقل،جایگاه خودرادرادبیات عربی محکم کرد.این گونه­ی ادبی دربیان مسائل مربوط به زندگی انسان معاصرکه بامعضلات خاصّ دنیای خوددست وپنجه نرم می­کند،از توان بالایی برخوردار است و توجّه بسیاری از نویسندگان خوش ذوق را به خود جلب کرده است؛ یکی از این نویسندگان معاصر عرب«نجیب محفوظ»است که علاوه بر داستان کوتاه، در زمینه­ی رمان نیز آثار...

در این مقاله پس از مقدمه، ابتدا اصطلاح کهن الگو تبیین شده و سپس نشانه‌های آن در رمان مدرنیستی «حین ترکنا الجسر» بررسی و تحلیل شده است. هدف نویسندگان این مقاله تحلیل این رمان مشهور بر اساس دیدگاه‌های روان‌شناختی کارل گوستاو یونگ است. یافتن این کهن‌الگوها ثابت می‌کند که انسان‌ها از برخی ویژگی‌های روحی- روانی و رفتاری مشترک برخوردارند. این امر در واقع، موضوع ناخودآگاه جمعی را که یونگ مطرح کرده به ...

زقاق المدق یکی از رمان‌های معروف نجیب محفوظ است که در آن حوادث مربوط به زمان جنگ جهانی دوم به تصویر کشیده شده است. در این رمان شخصیت‌های متفاوتی وجود دارند که از طبقات اجتماعی مختلفی هستند. این جستار برآن است بر‌اساس اصول نقد روان‌شناسی و نظریه‌های شخصیت به تحلیل ادبی-روان‌شناسی این رمان بپردازدوگونه‌های شخصیتی این رمان و ویژگی‌های خاص آن‌ها را واکاوی و هدف نجیب محفوظ از خلق چنین شخصیت‌هایی را ...

کهن‌الگوها، آرکی‌تایپ‌ها یا صورت‌های اولیه و ازلی، اشکال ناشناخته نشأت گرفته از ناخودآگاه جمعی افراد بشر در طول تاریخ تلقی می‌شوند که بین تمامی ملل مختلف جهان مشترکند. کهن‌الگو ابتدا توسط روان شناسانی چون «یونگ» و «فروید» مطرح گردید؛ اما پس از آن توسط ادب‌پژوهان برای بررسی و نقد آثار ادبی مورد استفاده قرار گرفت. نقد کهن‌الگویی مبحثی تازه در حوزه نقد روان‌شناختی محسوب می‌شود که بابی پر اهمیت را ...