در این مقاله، رمان باغ بلور (1365) نوشتة محسن مخملباف از منظر نحوة تعامل با گفتمان غالب اجتماعی در این دهه، در موضوع زنان و با استفاده از تحلیل متنی برمبنای دستور نقش گرا و عمدتاً با استفاده از مؤلفه هایی که سیمپسون (paul simpson) (1993) بر آن ها تأکید کرده است و سپس تبیین یافته ها بر اساس نگره های تفسیری تحلیل فمینیستی ـ انتقادی گفتمان تحلیل شده است. باغ بلور به جریانی در داستان نویسی فارسی تعل...

رمان هم نوایی شبانۀ ارکستر چوب ها نوشتۀ رضا قاسمی، از آثار برجستۀ معاصر در حوزۀ داستان نویسی است. مهمترین ویژگی این رمان به کارگیری نوعی خاص از راوی غیرقابل اعتماد است. بیماری های روانی یدالله، راوی رمان، باعث ایجاد ابهام و مبنای شگردآفرینی روایی رمان است. نوع راوی و شیو ۀ روایتگری او نیز تأثیر زیادی بر دیگر عناصر داستان نهاده است. در این مقاله ویژگی های راوی و تأثیر شیوۀ روایت او بر دیگر عناصر...

خالد حسینی رمان نویس معاصر افغانستانی در اثرش، هزار خورشید درخشان، به وضعیت اجتماعی دوران جنگ در افغانستان پرداخته است. این رمان در جامعه کتاب?خوان ایران چنان مورد توجه واقع شد که در مدتی اندک چندین مترجم آن را به فارسی برگرداندند. به نظر می?رسد یکی از رموز موفقیت این اثر وجوه رئالیستی آن است این رساله ضمن پرداختن به رئالیسم و اصول آن، و معرفی نویسنده و آثارش، عناصر رئالیستی رمان هزار خورشید د...

پژوهش حاضر در نظر دارد با استفاده از نظریه های کاربردشناسی زبان ـ ـ نظری ادب براون و لوینسون (1987) و نظری بی ادبی کالپپر (1996) ــ در ادبیات داستانی، به بررسی راهبردهای ادب و بی ادبی در ده رمان برگزید نوجوانان فارسی زبان بپردازد. جامع آماری پژوهش، رمان های نوجوانان فارسی زبان منتشرشده در فاصل سال های 1391-1381 است. نمونۀ آثار بررسی شده بر پای معیارهای تألیفی بودن، گفت وگومحوربودن و موردتأییدبو...

نجیب محفوظ، نویسنده معاصر مصری، یکی از نویسندگان برجسته در ادبیات داستانی در جهان عرب در قرن بیستم است. او در رمان هایش مصر و فراز و فرود حوادث آن کشور را با مهارتی کم نظیر به تصویر کشیده است؛ جامعه ای که از فقر و ناآگاهی مفرط در رنج بوده است. رمان های محفوظ، تصویر آمال و آلام مردم این سرزمین است. زنان از مهم ترین نقش آفرینان قصه های او هستند. وی از پس سیمای زنان، جامعه ی معاصر خویش را به نقد ک...

یکی از حوزه­های پژوهشی و مطالعاتی مهم در ادبیّات تطبیقی، به بررسی سیر مکتب­ها، انواع و جریان­های ادبی و البتّه تبیین تفاوت­ها و همانندی­های سرگذشت و چگونگی ظهور و بروز و زوال این گونه­ها و جریان­ها و مکتب­ها در ادبیّات ملل مختلف اختصاص دارد. شعر حماسی، ادبیّات نمایشی، داستان و... در ادبیّات فارسی و عربی چه سیر و سرگذشتی داشته­اند؟ رمان تاریخی چگونه از ادبیّات اروپا به ادبیّات فارسی و عربی راه پیدا کرد...

ابراهیم نصر الله، رمان نویس معاصر فلسطینی، در مجموعه رمان های «کمدی فلسطینی» غالباً به شکلی واقع-گرایانه توجه خویش را به موضوع فلسطین و سرنوشت مصیبت بار مردم این سرزمین معطوف نموده است، اما او در یکی از رمان های این مجموعه، به نام: «طفل الممحاه» (کودکِ پاک کن)، شیوه ای متفاوت در پیش گرفته و در آن، برخلاف دیگر آثارش، از الگوی واقع گرایانه در روایت و پیرنگ حوادث پیروی نکرده است، وی در این رمان. حوا...

با ظهور رنسانس و انقلاب صنعتی در اروپا، رمان به سبب برخورداری از قابلیت نشان­دادن واقعیت­های زندگی، جای حماسه را می­گیرد و در نیمه اول قرن بیستم، جورج لوکاچ، رمان­های رئالیستی را به‌عنوان اصلی‌ترین شکل اثر ادبی همخوان با جامعه بورژوایی مطرح می­کند. پس از او پیرو و همفکرش، لوسین گلدمن نیز هر اثر سازگار با رئالیسم را اثری ارزشمند می­داند، بنابراین با توجه به دیدگاه­های این دو مارکسیست، در رمان­ها...