بر اساس نظریه بینامتنیت، هر متن ادبی، آگاه یا ناخودآگاه، زایش و باز خوانشی از آثار ادبی پیش از خود یا معاصر با خود است. نهج البلاغه از هنگام ظهور تاکنون ، همواره به عنوان یکی از منابع مهم و کلیدی ادبای عرب به شمار میرود. محمد بن ادریس شافعی از عالمان و فقیهان قرن دوم هجری و پیشوای مذهب شافعی است که بسیاری از مفاهیم حکمی و اخلاقی را به لباس نظم درآورده است. وی با توجه به عشق و ارادتش به علی (ع) ...

سیمای امام علی(ع) در تألیفات صوفیه بازتاب یافته است و بر این اساس می توان متون تصوف را جزو منابع شناخت حضرت به شمار آورد. در این مقاله با تأکید بر چهار عامل تأثیرگذار در ذهنیت صوفیه نسبت به امام علی(ع)، کوشش شده است تا تصویر ایشان از حضرت بررسی شود. این چهار عامل عبارتند از: الف- اوصاف شخصیِ امام علی(ع) در روایات و احادیث مورد استفاده صوفیه که اغلب ماخوذ از منابع سنی هستند. ب- نسبت امام علی(ع) ب...

رسالۀ ذهبیّه یا مذهّبه، نوشتاری در دانش پزشکی و منسوب به امام رضا(ع) است.  در این نوشتار، به منظور ارزیابی اعتبار این رساله و صحت انتساب آن به امام رضا(ع)، ابتدا شواهد تاریخی، شهرت و نسخه­های موجود به عنوان قراین انتساب رساله به امام بررسی شده و سپس سند و طرق آن مورد ارزیابی قرار گرفته و برای ارزیابی متن کتاب، از شواهد و قراین درون متنی و برون متنی بهره گرفته شده است. نتیجه این بررسی­ها این است ک...

جنگ صفین، که در 36 ق میان امام علی ‌(ع) و معاویه درگرفت، نقطۀ عطف و واقعه‌ای بسیار مهم در تاریخ اسلام به‌شمار می‌آید. در منابع گوناگون تاریخی، از قبیل وقعة صفین نصر ‌بن مزاحم، گزارش‌های مفصلی دربارۀ این جنگ و سیر حوادث آن و اسامی کشته‌های طرفین ثبت شده است، اما دربارة برخی مباحث مربوط به آن، ازجمله مسیر امام علی‌ (ع) به صفین، اطلاعات چندانی در دست نیست. این نوشتار بر آن است تا با استناد به گزار...

نوشتار پیش روی تلاشی است در راستای معرفی یکی از کهن‌ترینتفاسیر شیعه که توسط یکی از اصحاب امام باقر7 به نام زیاد بن منذر، مشهور به «ابو جارود»، نوشتهشده است. این تفسیر منسوب به امام باقر7 و گونه‌ای جمع‌آوری ابو جارود از روایاتتفسیری ایشان است. «تفسیر ابو جارود» در کشمکش‌های روزگار از میان رفته و تنها راه دست‌یابی بدان، روایات پراکنده‌ای است که بهکتاب‌های حدیثی و تفسیری عالمان پس از وی بویژه تفسی...

الملخص الغایه التی یتوخی الکاتب کی یصل إلیها عبر هذه الدراسه هی، دراسه صوره الامام علی(ع) فی ملحمه عبدالمسیح الانطاکی، و کیفیَّه نظم الشاعر عن الزوایا المختلفه من حیاه الامام علی(ع)، وفضائله فی ملحمته المسمی بـــ « القصیده العلویه المبارکه » وتبدا هذه الرساله بدایهً بدراسه معنی الملحمه لغهً وأصطلاحاً، وأنواعها وکیفیه نشأتها وتقسیماتها وتطورها عند البلاد المختلفه، وفی نهایه الفصل تدرس مکانه الملحم...

با توجه به اینکه عترت پیامبر(ص) در جایگاه ترجمان قرآن هستند، شناخت روایات آن بزرگواران در تفسیر قرآن از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. پژوهش حاضر به گونه¬شناسی روایات امام جواد(ع) و امام هادی(ع) در تفسیر قرآن می¬پردازد. مراد از گونه¬شناسی، تفکیک روایات وارد شده در تفاسیر نقلی، در گونه¬های متعدد، بر اساس میزان و نحوه¬ی ارتباط آنها با تفسیر قرآن است. در مجموع، روایات رسیده از این دو امام بزرگوار(ع) ...

عدالت در اندیشه و سیره امام علی(ع) جایگاهی ویژه دارد به گونه ای که وی پذیرش حکومت را برای تحقّق عدالت عنوان کرده و هدف اصلی حکومت خویش را برپایی عدالت در مفهوم وسیع آن و در عرصه های مختلف مطرح کرده است. پی جویی عدالت و تحقّق آن منوط به دریافتی درست از مفهوم عدالت است که این مفهوم شناسی بتواند به منزله راهبرد و طرح عملیاتی آن عمل کند. بدین معنا که با عدالت چه چیز روی می دهد. تا زمانی که مفهوم عدال...

چکیده فرزند پروری اولین و اساسی¬ترین مرحله در فرآیند پرورش و اجتماعی کردن فرزندان در جامعه با توجه به باورها، ارزش¬ها و ایده¬آل¬های والدین است. هدف این بررسی پاسخ به سؤالات چهارگانه¬ای است که در شکل سبک¬های فرزندپروری در برابر نهج¬البلاغه طرح شده¬اند. در پاسخ به سؤالات از روش توصیفی مبتنی بر تحلیل متن استفاده گردیده است. بر این اساس مفاهیم مندرج در سؤالات با متن نهج البلاغه معادل سازی و برابر گ...

سیدرضی برای سخنانی که از حضرت علی(ع) در نهج­البلاغه نقل کرده است، سند و مدرکی نیاورده است. با آنکه فصاحت و بلاغت علی(ع) برای عام و خاص امری بدیهی است، و بازتاب آن در نثر و نظم عربی و فارسـی روشن­تر از خورشید است، این امر از دیرباز موجب شده است برخی از علمای اهل سنت و در این اواخر برخی مستشرقـین و پـژوهشگران عرب در صحت انتساب این کتاب به علی(ع) تردید روا دارند. به همین سبب صاحب­نظران شیعه، تلاش ...