برای یافتن گویاترین تعبیر معنویت گرا یی های نوپدید، ابتدا باید معنای دین و عرفان را به درستی بررسی کنیم. به نظر می رسد «دین»، تجربة مواجهه با امر قدسی است و لزوم هماهنگی انسان با آن و این مواجهه و هماهنگی، در مجموعة منسجمی شامل ابعاد نظری، عملی و اجتماعی خود را آشکار می سازد. «عرفان» نیز رویکردی شهودی، باطن گرا و غالباً وحدت وجودی است که در بافت دین خاصی قرارمی گیرد و انسان های عارف را به عمق آم...

این مقاله سعی می­کند نشان دهد که در سنّت فلسفة اسلامی، مجموعة نسبتاً کامل و منسجمی از مباحث «فلسفة دین»، به طور یک­جا در نظام فلسفة سینائی بیان شده است. برای این کار، به معرفی مقالة دهم از کتاب «الهیات شفا» ابن­سینا خواهیم پرداخت که معمولاً چندان به آن پرداخته نمی­شود. این مقاله، آخرین بخش کتاب «الهیات شفا» و مشتمل بر 5 فصل است که تقریباً در بر دارندة مهم­ترین عناوینی است که به طور پیشینی باید در م...

رابطه دین و سیاست در ایران یکی از مهم ترین موضوعایت است که مقاله حاضر در صدد تبیین تئوریک و تجربی آن می باشد سخن اصلی ر اینجا این است که دین و سیاست می توانند بر مبنایی عقلی علمی و قانونی تعامل سازنده ای با هم داشته باشند اما ادغام دین و دولت و سازمان یافته شدن و دولتی شدن دین مشکل ساز است و با عقل و علم و حتی روح و هدف و کارکرد اصلی دین سازگار نیست و صبغه ایدولوژیک و گفتمانی یدا می کند و در را...

به طور کلى، تاریخ حاکى از سیر و حرکت تمدّن انسانى از شرق به غرب است. دین و به همراه آن فلسفه از بارزترین و مهمترین بخشهاى این فرهنگ و تمدن است. حکمت شرقى از مصر و کلده و هند بر سرزمین فیثاغورس و افلاطون تابیده است و فتح آسیاى غربى اگرچه به دست اسکندر انجام یافت، امّا به حرکت مبلّغان بودایى به شام و فلسطین در قرون ماقبل عصر  مسیحى منجر شد و تا ترکیه امروزى نیز پیش رفته بودند.(1) «حتى مورّخ شکاک هم ...

یکی از مواضعی که رویکرد غیرشناختی فیلیپس آشکار می شود، دعا است. از نظر وی، دعا سخن گفتن با خدایی خارجی نیست؛ بلکه دعا به معنای آگاه شدن از وضع خود است. اصل دیگر دعا، مفهوم وابستگی است؛ بدین معنا که دین دار، همه شئون وجود خود ـ اعم از خیر و شر ـ را مدیون خدا دانسته، او را می ستاید و توقع ندارد که خدا در وضع امر او دخالت کند، وگرنه دعای وی خرافی می شود. این تفسیر از دو جهت قابل بررسی است: یکی اشک...

به طور کلی، تاریخ حاکی از سیر و حرکت تمدّن انسانی از شرق به غرب است. دین و به همراه آن فلسفه از بارزترین و مهمترین بخشهای این فرهنگ و تمدن است. حکمت شرقی از مصر و کلده و هند بر سرزمین فیثاغورس و افلاطون تابیده است و فتح آسیای غربی اگرچه به دست اسکندر انجام یافت، امّا به حرکت مبلّغان بودایی به شام و فلسطین در قرون ماقبل عصر  مسیحی منجر شد و تا ترکیه امروزی نیز پیش رفته بودند.(1) «حتی مورّخ شکاک هم ...

معنویت و رویکردهای مختلف به آن ، از مباحث مهم کلام جدید و دغدغ? کثیری از متفکران و محققان این حوزه است که در قرن حاضر بسیار به آن توجه شده است . در بین متفکران مسلمان ، چهار اندیشمند که در عین برخورداری از اشتراکات عقیدتی – فرهنگی ، رویکردهای نسبتاً متفاوتی بر این مقوله دارند . آیت اللّه عبداللّه جوادی آملی ، سید حسین نصر ، عبدالکریم سروش و مصطفی ملکیان که هر چهار دین پژوه مسلمان ، شیعی و ایرانی...

پدیده دین گریزی به علت اثرات و تبعاتی که از منظر جامعه شناختی و روان شناختی در پرتو نظریات علوم تربیتی دارد، نیازمند بررسی دقیق است. این پژوهش به بررسی پدید? دین گریزی، زمینه ها، پیامدها و راهکارهای قرآنی می پردازد. تحقیق ما از نوع "بنیادی- کاربردی" و روش تحقیق، "توصیفی- تحلیلی" است. روش جمع آوری اطلاعات " کتابخانه ای" بوده که از اسناد و مدارک مرتبط با موضوع شامل: کتاب، مجلات تخصصی، مقالات و ...

رابطه دین (یعنی شریعت یا متون دینی) با معارف بشری از دیرباز مورد مطالعه محققان قرار گرفته است، تحول پذیری معارف دینی در گرو تحول معارف بشری که از آن، به اصطلاح احکام در خدمت انسان هستند، نه مردم برای احکام، تعبیر می شود. لذا اگر درخواست مردم تغییر پیدا کند، احکام هم باید عوض شوند . در مقابل این نوع قرائت از دین، قرائت غیر انسانی یا فوق انسانی از دین ودین داری قرار دارد و آن این است که بگوییم دی...

چکیده این مقاله، بر پایة مطالعة موردی آرای کارل گوستاو یونگ دربارة دین، به این پرسش پرداخته است که دو رویکرد متفاوت روان شناختی و فلسفی به دین در چه وجوهی از یک دیگر متمایز می شوند و چرا شناختِ این تمایز برای منظومة دین شناسی اهمیت دارد. برای پاسخ به این پرسش ها، مقاله در مقدمه، با اشاره به سه مقطع تاریخیِ «روان شناسی دین»، ضمن تقریر دیدگاه یونگ در متن مقطع سوم و پس از برشمردن برخی نقدهای ارائه...