انقلاب مشروطه ایران نتیجه برخورد تجدد غرب و سنت های جامعه ایران بود. حاصل این برخورد به صورت ایجاد نوعی آگاهی بین توده مردم و تلاش برای تغییر در ساختارهای کهن و سنتی و لزوم قانونمند نمودن این ساختارها تجلی یافت. در نتیجه آگاهی های حاصل از مشروطه زنان نیز به عنوان یک طبقه اجتماعی نسبت به تفکرات مرد سالارانه و سنت های حاکم بر جامعه که مانع از حضور و فعالیت زن در اجتماع و تحصیل می شد اعتراض نموده ...

بیش از نیم‌قرن متمرکزشدن و یک‌پارچگی ادارة امور روستاها، از دوران مشروطه تا اصلاحات ارضی، می‌گذرد. هدف مطالعة حاضر، شناخت نحوة سامان‌بخشی امور روستا در دورة گسترش نظام مالکیت زمین، از مشروطیت تا انجام برنامة اصلاحات ارضی، است. روش این پژوهش کیفی است و با استفاده از تحلیل موضوعی داده‌های حاصل از اسناد و مصاحبه‌ها تجزیه و تحلیل شده است. جامعة آماری این تحقیق روستاهای بخش گرکن جنوبی شهرستان مبارکه...

     فروپاشی حکومت استبدادی رضاشاه درشهریور 1320 امیدی را در دل جامعه و جریان‌های فکری به وجود آورد تا بتوانند طبق قانون مشروطه حکومت دمکراتیکی را «که در آن شاه سلطنت کند، نه حکومت» تشکیل دهند. اما حضور اشغالگران وحمایت آن‌ها از شاه و دربار از یک طرف و بازمانده‌های حکومت استبدادی رضاشاه در رأس سیستم سیاسی از طرف دیگر یک فضای تقابلی و تخاصمی را بین جامعه و دولت به وجود آورد. این فضا از سال 1320 ...

یکی از رخدادهای مهم عصر مشروطه-که باعث تشدید ناامنی در ولایات شد-بازگشت محمد علی شاه به ایران‌ بود که پس از فتح تهران در سال 1327 ق./1909 م./1287 ش.به دست مشروطه‌خواهان تبعید شده بود.او که‌ مناسبات تنگاتنگی با سران ترکمن،مازندران و سوادکوه داشت،از راه استرآباد وارد ایران شد و سوادکوه را-که‌ مقر اسماعیل خان سوادکوهی(امیر مؤید بعدی)بود-به عنوان پایگاه خود برگزید.با توجه به درگیری پیش آمده‌ بین مش...

هر یک از اقشار مختلف جامعه به سهم خود در تعیین سرنوشت کشور و رقم خوردن تحولات آن به ایفای نقش می­پردازند. قشر روشنفکر نیز از جمله اقشار جامعه است و از این قاعده­ی کلی مستثنا نیست. در ایران هم یکی از عناصر مؤثر در تاریخ سیاسی معاصر کشور، قشر روشنفکر است. نسل اول روشنفکران ایران به عنوان طلایه­دار جریان روشنفکری کشور به تأمل در مسئله­ی انحطاط و عقب­ماندگی  کشور پرداختند و چرایی این وضعیت را در قا...

نظریه ترقی مشروطه که به­درستی «آستانه جدید» ایران نام گرفته‌‌است، قصد داشت تا باتحدید دولت درایران، اساس مشروطیت را بنانهد. اما واقعه مشروطه دیری نپائید و ازدل آن«بلیه عظما»، سلطنت رضاشاهی شکل‌گرفت. این‌که چرا آمال بزرگ روشنفکران­ ومشروطه‌خواهان یکسره بر­باد رفت و نیز واقعیت تاریخی که‌ایران را به ­لبه پرتگاه رسانید و همگان‌را متقاعد کرد که برای نجات کشور، دولت مقتدر مرکزی تأسیس شود، که ‌البته چ...

نهضت مشروطه ایران جنبشی بود ملّی و مردمی که در نتیجه سال ها نابسامانی و ناامنی و فشار فقر و محرومیّت توده های مردم و نیز فشار حکومت ها و خودکامگی بسیاری از حکمرانان دوران استبداد، در تهران و شهرستان ها پدید آمد و با رهبری و مبارزه پیگیر شماری از پیشوایان مذهبی و آزادی خواهان راستین بخصوص در تهران، تبریز، اصفهان و شیراز شکل گرفت. این مبارزه پس از چند سال، به برقراری حکومت پارلمانی انجامید و این در...

جمهوری اسلامی ایران حکومتی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد در دوران کنونی است که در خصوص تطبیق شاخصه‌های آن با بایسته‌های دولت مدرن تشتت آرا فراوانی وجود دارد. دولت مدرن که خواستگاهی در تاریخ مغرب‌زمین دارد، دارای مشخصه‌های ده‌گانه‌ای است که آن‌را از دولت‌های ماقبل مدرن تمیز می‌دهد. در این میان، مشروطیت یکی از ویژگی‌های اساسی دولت مدرن است که به‌معنای تقید ساختار قدرت به قانون اساسی است. بر این مبنا، ...

نهادهای محلی تصمیم گیری که یکی از شاخص های حکومت سالار می باشند، در ایران از ابتدا با فراز و نشیب هایی همراه بوده اند. در هر دوره که نقش مردم در اداره امور کشور پر رنگ تر بوده، با توجه به اینکه ایران سابقه طولانی در استبداد و عدم مشارکت مردم در سرنوشت خود داشته است، از تمرکز زدایی و حاکمیت مردم در امور مربوط به خود وایجاد نهادهایی برای تحقق این امر دفاع کرده اند. تا اینکه با انقلاب مردمی بهمن م...

این پژوهش برآن است تا با کمک رویکرد مطالعات فرهنگی و با روش کیفی به بازنمایی انگاره های نظام آموزشی از مشروطه تا دورۀ فضای باز سیاسی بپردازد تا دریابد که برخلاف تغییر و تحولات جامعه که داعیه دار جنبشی دموکراتیک بوده اند، در نظام آموزشی نظم و ایدئولوژی اقتدارگرایانه چگونه ارائه شده، به علاوه اینکه آیا متناسب با تحولاتی چون انقلاب مشروطه، شکل گیری دولت شبه مدرن و جنبش ملی، انگاره های دموکراتیک آم...