از آن جایی که رابطه علم و ایدئولوژی یکی از پیچیده‌ ترین روابط فرهنگی است، برای رسیدن به این بینش در فهم پدیدارها، نیازمند فهم دقیق تری از این رابطه هستیم. برای گذر از «دوگانه‌ها» نیازمند طرح مسئله «مفروضات پشت صحنه» در نگاه الکساندر هستیم. مفروض به مثابه یک مفهوم خنثی نیست بل دارای لایه های هرمنوتیکی است. به انحاء گوناگون بینش جامعه شناختی محقق را گرفتار می کند. بسیاری تو-...

چکیده فهم پدیدارشناسانه سینما، در حوزه فلسفه سینما قرار می گیرد. در پدیدارشناسی متعارف، وابستگی سوژه و ابژه به یکدیگر مطرح می شود، اما در روش پدیدارشناسی  هرمنوتیک هیدگر، به نوعی دوسویه سوژه  ابژه کنار می رود و جای خود را به در  عالم  بودنِ دازاین می دهد. بر همین اساس، پدیدارشناسی هیدگر متقدم، راهی برای فهم امکانات وجودشناسانه دازاین می شود. پدیدارشناسی در نظر هیدگر متأخر، بدل به امکانی برا...

متون مقدس دارای سطوح مختلف معنایی اند بگونه ای که سطح بالایی از خودآگاهی برای درک واقعیت وجودیشان لازم است. از طرفی هایدگر نیز قائل به سطوح مختلفی از وجود است که می توانند خودآگاه و سطح فهم موجود را تحت تأثیر قرار دهند. بنابرین با نظر هایدگر می توان نوعی تحلیل هرمنوتیکی از سطوح معنایی متون مقدس ارائه داد. از طرفی هانری کربن معتقد است که تأویل نوعی روش هرمنوتیک برای فهم معناست. می توان گفت که ای...

مجموعه اشعار «مرگ رنگ» سپهری، از منظر تاریخی، در شرایطی سروده شد که فضای سیاسی و اجتماعی آن روز ایران، آبستن تحوّلات سرنوشت سازی برای ملّت بود. شناخت این تحوّلات تاریخی و درک فضای سیاسی عصر سپهری، در شناخت و درک نمادهای موجود در «مرگ رنگ» که خود را به صورت همنشینی واژگانی چون تاریکی، تنهایی، خرابی، ویرانی، ظلمت، غراب و مضامینی از این دست نشان می دهد، بسیار مؤثّر خواهد بود. زیرا ذهن مخاطب، با در نظر...

نهج البلاغه گزیده ای از کلام امام علی بن أبی طالب (ع) است که توانسته حلاوت و ملاحت را یکجا گرد آورد و سحر بیان و زیبایی فصاحت را با هم درآمیزد. کار گردآوری و تدوین نهج البلاغه توسط سید شریف رضی (ره) و با رویکردی ادبی در سال 400 ه.ق، یعنی حدود سیصد و شصت سال پس از شهادت امام علی (ع)، به پایان رسید. عدم ذکر سلسله اسناد، مصادر و منابع اغلب خطبه ها، پندها، وصایا و ... از سوی سید رضی بحث، سوال و ت...

در تحلیل هنر به روش پدیدارشناسی به دو جریان عمده می توان اشاره کرد: پدیدارشناسی سوبژکتیو و پدیدارشناسی غیرسوبژکتیو. پدیدارشناسان سوبژکتیو هنر ، روش هوسرل را که مبتنی بر کشف معانی و ذوات در ساحت آگاهی است، در تحلیل زیبایی شناسی به کار می برند و لذا زیبایی شناسی را به مثابه یک علم تلقی می کنند، اما در پدیدارشناسی هرمنوتیکی، عمده توجه، به ذات هنر و نسبتش با حقیقت معطوف است. در میان این گروه از پدی...

مولوی معارف دینی و آسمانی را حکمت دینی نامیده است. دین نه تنها از نظر او معرفت است بلکه معرفتی محکم، استوار و بی‌رقیب است. حکمت دینی از نظر مولوی، حکمت متعالیه‌ای است که در پی تبیین و ارائه راهکارهای تعالی معنوی انسان است. دیگر حکمت‌ها، حکمت‌های دنیوی هستند و وظیفه تبیین معاش و مناسبات این جهانی را بر عهده دارند. مولوی حلقه واسط بین انسان و حکمت دینی را نیستی‌شناسی، هستی‌شناسی و متن‌شناسی می‌دا...

هرمنوتیک دانشی است نوپا و برخاسته از غرب که رسالت کلی آن راهگشایی جهت درک و فهم متونی است که بر حسب طبیعت موضوع خود تفسیر پذیر هستند و چنانچه افق فکری گوینده و مخاطب نیز در آنها متفاوت باشد راهیابی به محتوای آنها و بویژه درک مقصود گوینده آنها مشکلتر است. هرمنوتیک در شرق اسلامی با نیازهای مربوط به تفسیر قرآن و فهم متون روائی به طور عام و در قلمروی محدودتر با مباحث متداول در بخش الفاظ از اصول ف...