هدف اصلی این پژوهش، بررسی و مطالعه نقوش به‌کاررفته در منسوجات قرون اولیه اسلام از قرن اول تا اواخر دوران سلجوقی است. ضمن اینکه نگارندگان به تأثیرپذیری نقش‌مایه‌های بافته‌شده روی پارچه‌ها از آیین نوین اسلام و ایران قبل از اسلام در دوره مهمی از تاریخ، یعنی زمان تداخل آیین اسلام با فرهنگ باستانی این سرزمین توجه کرده‌اند. در این دوران، هنرمندان ایرانی اصالت خویش را در به‌کارگیری نقش‌مایه‌های باستان...

بررسی تصویر نوازندگان وآلات موسیقی بر روی آثار سفالی و فلزی دوره سلجوقی و در بخش عملی صناعت یک ساز (عود) براساس دو رساله ی کنزالتحف و رساله الادوار بوده است.

با ضعف دولت سلجوقی، حکمرانان محلی که غالباً از اتابکان بودند، قدرت را در دست داشتند که از جمله آنان در منطقه شمال غرب ایران، می‌‌توان به اتابکان آذربایجان و مراغه اشاره کرد. این دوره هم‌‌زمان با قدرت‌‌گیری خوارزمشاهیان، احیای قدرت خلافت عباسی و سپس حرکت مغولان به سمت غرب است. بدیهی است که در این عصر، اسماعیلیان نزاری از این فرصت ایجاد شده در جهت اهداف خود که همانا بسط قدرت و توسعه جغرافیای سیاسی...

چهارطاق یا گنبدخانه از دوره ساسانی همواره در معماری ایران، نقشی پررنگ ایفا نموده است؛ به طوریکه پس از ورود اسلام نیز با وجود رواج مساجد شبستانی، به طور کامل کنار گذاشته نشده و به حیات خود ادامه می‌دهد. با این وجود، راهیابی تمام عیار گنبدخانه به مساجد ایران، در عصر سلجوقی صورت می‌گیرد. معماران ایرانی در سده پنجم، گنبدخانه را در قلب مسجد شبستانی جای داده و با استقرار ایوان­ها در چهار سوی حیاط، مس...

پس از فروکش کردن آخرین مقاومت‌های وابسته به نظام ساسانی، کشور ایران جزئی از بخش شرقی سرزمین‌های خلافت گردید. در ابتدا برای اداره هربخش از سرزمین‌های شرقی خلافت، عاملانی از طرف خلیفه مسلمین اعزام می‌گردید. این عاملان به عنوان نمایندگان تام‌الاختیار خلیفه عمل می‌کردند. از زمان طاهریان رابطه خلیفه با امرای مستقل آغاز گردید و در دوران یعقوب لیث، امارت استکفاء تبدیل به امارت استیلا شد، و امرا از چنا...

کتاب ارجمند کلیله و دمنه یکی از تأثیرگذارترین متون ادب فارسی است که کوشش کرده است به زبان حیوانات حرف‌های جدی و اساسی مورد نیاز انسان را بیان کند. در کنار همه آنچه به عنوان زیرساخت‌های شکل‌گیری ترجمه نصرالله منشی در این کتاب مطرح است، به نظر می‌رسد تغییر اوضاع سیاسی و نهایتاً آشفتگی‌های دوران، مترجم فرزانه را متقاعد کرده است که بسیاری از دردها و دشواری‌ها و گرفتاری‌ها را به زبان حیوانات بیان کند...

چکیده نوشتار حاضر جایگاه تبیینی و تفسیری کتاب «جستارهایی درباره مناسبات شهر و شهرنشینی در دوره سلجوقیان» را از دو منظر ایجابی و سلبی مورد نقد قرار می دهد. تکوین نسبی ساختار اقتصادی_ اجتماعی شهرها در عهد سلجوقی و کارکردهای به سامان تری که در این عهد پیدا کرده اند از وجوه ممتاز تاریخ ایران این عهد است که کتاب مذکور را از اهمیت و قابلیت نقد برخوردار می سازد. در عهد سلجوقیان، زمینه های تثبیت و نها...

با ضعف دولت سلجوقی، حکمرانان محلی که غالباً از اتابکان بودند، قدرت را در دست داشتند که از جمله آنان در منطقه شمال غرب ایران، می­ توان به اتابکان آذربایجان و مراغه اشاره کرد. این دوره هم ­زمان با قدرت­ گیری خوارزمشاهیان، احیای قدرت خلافت عباسی و سپس حرکت مغولان به سمت غرب است. بدیهی است که در این عصر، اسماعیلیان نزاری از این فرصت ایجاد شده در جهت اهداف خود که همانا بسط قدرت و توسعه جغرافیای سیاسی...

هدف اصلی این پژوهش، بررسی و مطالعه نقوش به کاررفته در منسوجات قرون اولیه اسلام از قرن اول تا اواخر دوران سلجوقی است. ضمن اینکه نگارندگان به تأثیرپذیری نقش مایه های بافته شده روی پارچه ها از آیین نوین اسلام و ایران قبل از اسلام در دوره مهمی از تاریخ، یعنی زمان تداخل آیین اسلام با فرهنگ باستانی این سرزمین توجه کرده اند. در این دوران، هنرمندان ایرانی اصالت خویش را در به کارگیری نقش مایه های باستان...

اصفهان در دوران تاریخی و اسلامی، یکی از مراکز مهم شهری و خاستگاه بسیاری از تحوّلات فرهنگی، هنری، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بود و همواره مورد توجه حاکمان و شاهان کشور قرار داشت. اهمیت یافتن اصفهان در مقاطع مختلف تاریخی سبب شد مراکز شهری و روستایی حاشیه ای نیز موردتوجه قرار گیرند و رشد و توسعه یابند. یکی از نواحی حاشیه ای شهر اصفهان که به سبب توسعه اصفهان در دو دوره سلجوقی و صفوی گسترش یافت، دشت بُر...