در میان متن­های مانویِ به­دست­آمده از تورفان، متن­هایی آسیب­دیده­ هست که از آن جز چند واژه به­جا نمانده است. بدیهی است که آسیب­دیدگی متن­ها ما را از دریافتِ محتوای آنها بازمی­دارد، امّا می­توان با دقّت در واژه­های به­جا مانده و دریافتِ کارکـردِ آنها در متن­های دیگر و سنجش آنها با هم، به مفهومِ احتمالی متن پی­بُرد. در این پژوهش، یکی از متن­های آسیب­دیده با کد رده­بندی 4970 در موزۀ هنر آسیایی آلمان، بررس...

پس از حاکمیت اسلام، مانویان مانند سایر ادیان دیگر در ایران به مدت چندین قرن از آزادی نسبی برخوردار شدند که در تعامل با حاکمان جدید بودند، و بدون تردید حاکمیّت جدید، از تجربه های مختلف سرزمین های جدید بویژه ایران بهره می برد. در همین هنگام بود که ایرانیان هنر خود را در خدمت مسلمانان قرار دادند. به مرور و با گسترش اسلام، سنت و فن تزیین و تذهیب کتابت قرآن کریم به تأثیر از هنر گذشته ایرانیان، قرار گ...

در میان متن­های مانویِ به­دست­آمده از تورفان، متن­هایی آسیب­دیده­ هست که از آن جز چند واژه به­جا نمانده است. بدیهی است که آسیب­دیدگی متن­ها ما را از دریافتِ محتوای آنها بازمی­دارد، امّا می­توان با دقّت در واژه­های به­جا مانده و دریافتِ کارکـرد آنها در متن­های دیگر و سنجش آنها با هم، به مفهومِ احتمالی متن پی­بُرد. در این پژوهش، یکی از متن­های آسیب­دیده با کد رده­بندی 4970 در موزۀ هنر آسیایی آلمان، بررس...

فرارودان سرزمینی چند فرهنگی متشکل از اقوام متعدد و ادیان و آیین های زرتشتی، مانوی، بودایی، مسیحیت (نستوری)، یهودی، و باورهای کهن و آیین شمنی بود. در این تحقیق، مسئلة اصلی این است که فرارودان از نظر تنوع فرهنگی ـ آیینی چگونه بود که پیش از اسلام پیروان ادیان و باورهای گوناگون در طول چند سده با تساهل و تسامح در کنار یکدیگر زیستند؟ همزیستی فرهنگی ـ آیینی چه ویژگی های منحصر به فردی برای فرارودان به ...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

پیداییِ آهن در اواخر هزارة دوم پیش از میلاد بر جنبه های گوناگون زندگی قوم ایرانی تأثیر گذارد. بازنمود این امر را می¬توان در آیین¬ها و نبردهای ایشان مشاهده کرد. این مقاله به کشف آهن و بررسی تأثیر این رویداد در روایات اساطیری ایرانی می¬پردازد. نخست از میزان نفوذ آهن در اساطیر هر دوره و چراییِ آن گفت گو می¬شود. در همین راستا، ابتدا گاهان به عنوان کهن¬ترین متنِ دینیِ ایرانی بررسی و سپس به متون اوستایی ...

در این جُستار خواننده نخست با کلیاتی دربارۀ مانویت و اسطورۀ آفرینش در کیش مانی آشنا می‌شود. آن‌گاه نگارنده، با تعریف نوع ادبی تمثیل و داستان تمثیلی، اسطورۀ آفرینش مانویت را به مثابۀ داستانی تمثیلی در نظر می‌گیرد و بر نقش تمثیل، در جایگاه یکی از ابزار‌های فن بلاغت در آسان ‌فهم‌کردن اصول دینی، فلسفی و اخلاقی برای تودة مردم، تأکید می‌کند. با این مقدمات، تمثیلی مانوی به زبان پارسی میانه بر اساس الگو...

نریوسنگ یکی از ایزدان کهن ایرانی است که در جهان زرتشتی به عنوان فرشته‌ای نیرومند قد برافراشت و در اساطیر مانوی نیز موقعیت مرکزی خویش را تثبیت کرد. زوال شهرت و اهمیت یک ایزد یا درخشیدن و اهمیت یافتنش معمولاً با دگردیسی‌هایی در نظام فرهنگی هم‌راه است و به تحولی در ساختار و روابط جفت‌های متضاد معنایی (جم) مرکزی تعیین کنندة آن نظام فرهنگی باز می‌گردد. این مقاله بر آن است تا مسیر تحول ایزد نریوسنگ...