عطار نیشابوری صاحب چندین منظومه ای عرفانی است که همه ی آن ها مبتنی بر طرح یک داستان است برای بررسی اهمیت طرح ها ی داستانی وی با توجه به اینکه شخصیت مهم ترین عنصر داستان است شخصیّت پردازی وی را در چهار مثنوی مصیبت نامه، الهی نامه، اسرارنامه و منطق الطیر بررسی کرده ایم. نتیجه ی بررسی نشان می دهد عطار به دو شیوه ی مستقیم و غیر مستقیم، شخصیّت ها را معرفی می کند وی برای پردازش شخصیّت ها از عناصری همچون...

یکی از انواع ادبی معروف و گسترده در زبان فارسی، ادبیّات غنایی است. دوره­ی کمال اشعار غنایی نیز در زبان فارسی از قرن چهارم آغاز گردیده است. در ادب پارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از مثنوی های عاشقانه نیز رواج دارد. اصولاً داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. عنصری در قرن پنجم چند داستان و از جمله«وامق و عذرا» را به نظم کشی...

ادبیات فارسی همواره به عنوان منبعی قوی جهت اقتباس، توجه سینماگران و بالاخص فیلمنامه نویسان را به خود جلب کرده است. اقتباس می تواند نه از کل یک اثر، بلکه از ارکان آن نیز صورت پذیرد، و از ارکان بسیار مهم داستان و فیلمنامه، شخصیت پردازی می باشد. چنانچه در آثار ادبی کهن ایران –به خصوص اشعار داستانی– نیز این نکته به وضوح قابل مشاهده و بررسی است. هدف اصلی این رساله بررسی و گردآوری شخصیت های اشعار ...

چکیده بوطیقای روایت درسه دفتر اول مثنوی طیبه حیدری عمله در این پژوهش به عناصر داستان مخصوصا عنصر مکان،زمان،پیرنگ و زاویه دیدتوجه شده است و هدف از آن نشان دادن وحدت های مکانی و زمانی در این سه دفتر است.در این پژوهش از روش کتابخانه ای استفاه شده است پژوهشگر سعی بر آن داشته است تا این وحدت ها را به خوبی نشان دهد با بررسی صد و چهار داستان از سه دفتر اول . واژه های کلیدی: بوطیقا، روایت، مخ...

تردیدی نیست که مولانا در سرایش مثنوی وامدار متون عرفانی و حکمی پیش از خود است. با وجود این، پاسخ بدین پرسش که چرا مثنوی معنوی یکی از شاهکارهای بی‌بدیل ادب پارسی است، پرسشی است که سال‌ها ذهن پژوهشگران این حوزه را متوجه خود کرده‌است. نبوغ داستان‌پردازی مولانا نسبت به اخلاف خود یکی از دلایل برتری این اثر است. شاید هیچ شاعری مانند مولانا به این حد در دقایق داستانی تصرف نکرده‌است. ...

چکیدهبازنویسی و بازآفرینی متون کهن نقش بسزایی در انتقال اندیشه های موجود در متون کهن به نسل نو دارند. یکی از متن هایی که بسیار در این زمینه مورد توجه واقع شده است مثنوی معنوی است.در این پژوهش به یکی از شاخص ترین آثار در زمینه ی بازنویسی و بازآفرینی از مثنوی پرداخته شده است تا به پاسخ مناسبی برای این سوال برسیم که چگونه عناصر مهم داستان (پیرنگ، درونمایه، شخصیت و...) به درستی و با موفقیت از یک مت...

نشانه- معناشناسی به عنوان یکی از شیوه های نقد ادبی نو، در قالب فرآیندها و در ابعاد مختلفی مطرح می شود که یکی از آن ها، فرآیند تنشی است. در فرآیند تنشی، بین عناصر نشانه- معنایی، رابطه ای به وجود می آید که معنا از کم رنگ ترین تا پُر رنگ ترین شکل آن، در نوسان است. بر این اساس، در جریان فعّالیت حسّی- ادراکی می توان فرایندی را تبیین کرد که مجموع عناصر فضای تنشی، حضور فعّال دارند. شوِش گر، با کمک گرفتن از...

چکیده آثار معتبر ادبی کهن، بیانگر ارزش های انسانی، فرهنگی، اخلاقی ایرانیان در دوران گذشته هستند. با توجه به این که این آثار بر پایه ویژگی های سبکی و زبانی دوران کهن به نگارش در آمده اند مطالعه و دریافت بسیاری از مفاهیم آن ها برای مخاطبان معاصر به ویژه کودکان دشوار به نظر می رسد. امروزه ضرورت استفاده از این ذخایر عظیم ادب فارسی مورد توجه نویسندگان بسیاری قرار گرفته است. از جمله شیوه هایی که زم...

بررسی آثار ادبی از دیدگاه های گوناگون می تواند جنبه های مختلف زیبایی های ساختاری، فنّی و معنایی هر اثر را به گونه ای نظام مند و مبتنی بر انگاره های علمی برای خواننده مشخص کند. امروزه مطالعات هرمنوتیک یکی از شیوه های راهگشا برای کشف ابعاد پنهان معنای متن های ادبی محسوب می شود. اینگونه پژوهش ها در پی درک معنا از طریق شناخت نیّت مؤلف و با توجّه به بستر زمانی، مکانی و تاریخی شکل-گیری متن است. هدف از پ...

بررسی مؤلفه های مکتب سوررئالیسم حاکی از آن است که شباهت های بسیاری میان این مکتب با عرفان وجود دارد. داستان دقوقی در مثنوی مولانا (610 ق) یکی از مبهم ترین داستان های عرفانی است که قابلیت زیادی در مطابقه با مؤلفه های سوررئالیستی دارد. مؤلفه هایی چون اوتوماتیزم (خودنگاری)، حیرت، دیوانگی، جنون، خیال و... . نتایج به دست آمده نشان می دهد که پویایی و حرکت سوررئالیست ها از سطح اشیاء به عمق برای کشف حق...