این پژوهش خط سیر موقعیت‌های سیمین دانشور، اولین رمان‌نویس زن در ادبیات ایران، را با تکیه بر جامعه‌شناسی تولیدکنندگان آثار ادبی پیر بوردیو ترسیم می‌نماید. در طرح بوردیو اثر هنری با ویژگی‌های تولیدکننده تبیین می‌شود. او در این راستا روش ساختارگرایی تکوینی را پیشنهاد می‌دهد. در ساختارگرایی تکوینی ساختار به لحاظ تاریخی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. این روش تکوین ساخت اجتماعی میدان ادبی و شکل‌گیری منش ک...

ادبیات تطبیقی حوزه ای از پژوهش های ادبی است که درآن آثار دو یا چند نویسنده ازدو زبان وملیت متفاوت با یکدیگرمقایسه می شوند.دراین مقاله آثار داستانی سه نویسندۀ زن، یعنی «ویرجینیا وولف»، «سیمون دوبووار» و «سیمین دانشور» از زاویۀ دید ادبیات فمینیستی و مکاتب فکری تأثیر‌گذار بر اندیشۀ آنان بررسی شده است. مطالعه و تحلیل آثارشان نشان می‌دهد که وجه مشترک ادبیات فمینیستی، تلاش برای احیای حقوق و نمایاندن ...

چکیدهاین مقاله به بررسی تطبیقی تاریخ‌مداری در رمان‌های «سووشون» اثر سیمین دانشور و رمان «سباق المسافات الطویلة» از عبدالرحمن منیف می پردازد. در این بررسی برخی از عناصر داستانی مانند شخصیت پردازی، زاویه ی دید، درون مایه و سبک مورد تحلیل قرار گرفته و چگونگی بهره‌گیری از این عناصر در جهت روایت تاریخی بررسی شده است. همانندی و تفاوت ها در زمینه پرداختن به رویدادهای تاریخی با محوریت استعمار، با توجه ...

تکرار پدیده­ای زبانی است که پیرامون آن بررسی­ هایی در زبان­های گوناگون و در چارچوب نظریه ­های مختلف صورت گرفته‌است. تکرار در دو نوع کامل و ناقص از سوی زبان­شناسان بررسی شده­است که از آن میان در پژوهش حاضر به ویژگی­های سبکی تکرار کامل در سووشون (سیمین دانشور) و بوف کور (صادق هدایت) می­پردازیم. پرسش این است که فرایند تکرار تا چه میزان می­تواند ملاکی برای تشخیص سبک ادبی نویسنده تلقی شود؟ برای دست­...

مطالعات پسااستعماری یکی از شاخه های مهمّ نقد ادبی است که در پیوند با زمینه های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی آثار ادبی قرار دارد. این رویکرد انتقادی آن دسته از آثار ادبیّات را که به روایت از کشورهای استعمارگر، جوامع تحت سیطره و مسائل مختلف آنها چه در تقابل با یکدیگر و چه به صورت مجزّا پرداخته اند، در بر می گیرد و هدف عمدۀ آن، ارائۀ رهیافتی واسازانه در چگونگی بازنمایی خود و دیگری یا مرکز و حاشیه در تحلیل...

پژوهش حاضر با هدف شناخت فضای اجتماعی سال های پیش از انقلاب و تحلیل مسائلی هم چون نقش زنان در اجتماع، مردسالاری، غرب زدگی و حضور استعمار و خانواده با تکیه بر رمان سووشون سیمین دانشور، به روش، توصیفی - تحلیلی انجام گرفته است.  جامعه‌شناسی ادبیات از سویی با ادبیات و از سوی دیگر با جامعه‌شناسی در ارتباط است. در این شیوة نقد، ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با جامعه و تأثیرات متقابل ادبیات و جا...

ادبیات داستانی معاصر امروزه با واژه هایی مثل مدرن و پست مدرن زیاد سر و کار دارد و جامعه ی ایرانی در پی یافتن برترین تالیف هایی است که اولا بتواند با تبیین زیر بناهای فکری و فلسفی این جریان آشنا شود و ثانیا نمودهای آن را در ادبیات داستانی– که پرطرفدارترین و پر مخاطب ترین نوع ادبی است– بیابد. اگرچه تمامی صاحب نظران اتفاق نظر دارند که برای این دو واژه، معنا و قطعیتی قریب به یقین نمی توان قائل شد؛ ...

سیمین دانشور در ادبیات داستانی ایران جایگاه ارجمندی دارد. او در آثارش به عموم گونه‌های ادبیات پرداخته­است. چگونگی کاربست گونۀ ادبیات پایداری در داستان­های این بانوی نویسنده و تحلیل آنها بر اساس جستارهای کهن­الگویی، ظرفیت موضوعی یک پژوهش دانشگاهی را دارد؛ از طرفی تاکنون آثار داستانی دانشور، از این منظر مورد واکاوی قرار نگرفته­است. با توجه به جایگاه کارل­ گوستاو­ یونگ در روانشناسی اعماق، پس از نم...

ارتباط بین متون مختلف و نقش متون دیگر در تکوین معنا در یک متن موضوعی است که همواره به انحاء مختلف مورد توجه بوده است. در عصر حاضر، به دلیل ظهور گفتمان های گوناگون و نظریه های معرفت شناسی متنوع و به دنبال آن آفرینش مکاتب دقیق علمی، نظریات مربوط به ارتباط بین متون با استفاده از مباحث جدید از قبیل نظریات نوین زبان شناختی، اجتماعی، فلسفی، روان شناختی و غیره تحول عظیمی یافت. بینامتنیت نظریه ای است ک...