نقد نشانه شناختی ازجمله رویکرد های نظام مند نیمۀ دوم قرن بیستم است که در تبیین ماهیت و کارکرد متون ادبی نقش داشته است. مایکل ریفاتر، منتقد فرانسوی تبار آمریکایی، در کتاب نشانه شناسی شعر (1978)، چارچوبی نشانه شناختی را برای خوانش شعر پیشنهاد کرد که به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفت. مقالۀ حاضر، نخست رویکرد نظری ریفاتر را معرفی می کند و سپس بر مبنای آن به خوانش شعر «ای مرز پر گهر» از دفتر چها...

موضوع این پژوهش خوانش گفتمان ناسیونالیستی در آذربایجان ایران است. در این پژوهش ما با بهره گیری از ماتریالیسم تاریخی و روی کرد خوانش گفتمان آلتوسری به تحلیل گفتمان ناسیونالیستی رایج در آذربایجان ایران پرداخته ایم. کاریایه ی مفهومی و روش شناسی این تحقیق ایجاب می کرد که پژوهش ما در یک چارچوب تاریخی انجام شود؛ چرا که خوانش و تحلیل هر گفتمانی بدون فهم ریشه های تاریخی آن گفتمان امکان پذیر نیست. بنابر...

توسعۀ منابع مکتوب برای گسترش دانش نظری مرتبط با رشته های دانشگاهی هنر، محتاج پژوهش و ترویج تفکر انتقادی در این رشته ها است. دست اندرکاران رشته های دانشگاهی هنر، اعم از اساتید و دانشجویان، به طور منظم از طریق تصاویر و رسانه های بصری، با دانش و معناهایی مواجه شده و یا به طریقی این رسانه های بصری را خلق می کنند. اما مشارکت آنان در فرهنگ دیداری معاصر، به طور خود به خودی آنها را آمادۀ درگیری انتقادی...

مقاله حاضر، خوانشی متفاوت از داستان نخست مثنوی به منظور بازجست انعکاس سایه وار زندگی خصوصی مولانا و ارتباطات اجتماعی وی با افراد مهم و تأثیرگذار در زندگی اوست. لذا ضمن تأیید و صحه گذاشتن بر قرائت ها و تأویلات متعدّدی که تا کنون محقّقان برجسته ی ایرانی و غیرایرانی از این داستان به عمل آورده اند، داستان را در «بستر تاریخیِ» زندگی مولانا تحلیل خواهیم کرد. می دانیم مولوی خاطرات آشنایی و زندگی با شمس و...

در فرآیند خوانش و ارزیابی یک اثر، بازیابی حضور متنی دیگر و آگاهی از چگونگی بازتولید آن در متن پیش رو، موجب غنای تحلیل می شود. امروزه پیوند ادبیات تطبیقی و بینامتنیت دستاوردی جدید است که تحلیل اثر در چارچوب الگوها و روش های آن آسان می شود. از مهم ترین عوامل تحلیل در حوزة ادبیات تطبیقی بررسی شباهت ها و تأثیرگذاری آثار بر یکدیگر و چگونگی تحقق یا انتقال یک موضوع و درون مایه است ولی خوانش بینامتنی د...

آگاهی واجی عبارت است از مهارت کودک در تشخیص و تغییر اجزای گفتار که توسط سیستم نوشتاری بازنمایی می شود وعاملی مهم در یادگیری نوشتن به شمار می آید. شفافیت خط نیز به معنای میزان سهولت پیش بینی تلفظ از خط در نظر گرفته می شود. خط هایی که بازنمایی میان خط و تلفظ آن بسیار قابل پیش بینی است، خط شفاف (مانند ترکی، ایتالیایی و اسپانیایی) و خط هایی که بازنمایی میان خط و تلفظ در آنها غیرقابل پیش بینی است، خ...

چکیده: تقابل­های دوگانه، یکی از بنیادها و مفاهیم اساسی در نقد ساختارگرایی و نظریات زبان­شناسی و نشانه­شناسی است. این روش می­کوشد تقابل­ها را در محور جانشینی بیابد و با یافتن تقابل­های بنیادین به بافت­های کلان برسد و از طریق رسیدن به بافت­های کلان، اندیشه­ها و تئوری­های اصلی را تشخیص دهد. عطار یکی از بزرگ‌ترین عارفان شاعر است که احوال و اندیشه­های ویژه خود را دارد؛ درنتیجه زبان عرفانی او نیز نشا...

بازتاب های بیرونی در هر فرهنگ، مظهر زیر لایه های بنیادین و درونی آن است. هنر یکی از این نمودهای فرهنگی هر قوم است که در فرهنگ های مختلف مشخصات و وجوه متمایزی را ، متناسب با آن بن مایه های فرهنگ، به خود اختصاص داده است. در فرهنگ اسلامی نیز، هنر رابط? تنگاتنگی با دین و آموزه های فکری اسلامی دارد. از جمله نقوش به کار رفته در هنر اسلامی، نقش فرشتگانی است که در جای جای نقاشی ها ،موزاییک ها وآثار هنر...

خواب و رویا از جمله مسایلی است که در بیشتر علوم بشری از آنها بحث شده است . در اسطوره و حماسه به دلیل متکی بودن بر خرق عادت ، یکی از عناصر برجسته خواب و رویاست که در پردازش ابعاد ماورالطبیعی متن اسطوره ای و حماسی نقش بسزایی برعهده دارد . در شاهنامه فردوسی به عنوان یک اثر بزرگ اسطوره ای و حماسی این پدیده مقام مهمی دارد که به گونه الهام و پیشگویی بر پهلوان یا پادشاه اتفاق می افتد . در عرفان و تصوف...

با توجه به این که در زمینة نسخ خطیِ آثار مولوی پژوهش ها، مطالب و یافته های علمی تازه ای ازسوی محققان ارائه شده است، تصحیح و ویرایش مجدد کتاب فیه مافیه برای تسهیل در خوانش و فهم این اثر ارزشمند، ضروری می نماید. در این پژوهش ضمن تبیین جایگاه کتاب فیه مافیه در میان آثار منثور ادب فارسی و اهمیت آن در مطالعات عرفانی، به خصوص در مولاناشناسی، به معرفی و بررسی نسخة خطی فیه مافیه در کتابخانة موزة مولانا ...