الگوی ساخت گرا، از الگوهای نوین یادگیری است و برای تنظیم ساختار اطلاعات پراکنده ی ذهنی فرد و یافتن پاسخ توسط خود او به کار می رود، ولی می توان بر اساس نگرش های بنیادینی که در حوزه های معرفتی وجود دارد، کاربرد این الگو را توسعه داد و آن را برای بازیافت مشهودات فطری هم به کار گرفت. در این مقاله با تأکید بر مبانی علامه جوادی آملی نخست تحلیلی درباره ی هویت الگوی ساخت گرا و مشابهت آن با روش سقراطی ا...

در آیات قرآنی، مبحث خلقت انسان به منظور آشنایی بشر با شگفتی‌های خلقت و شناخت خداوند پیش کشیده شده است. پیش‌رفت علم پزشکی زمینه‌ی شناخت بهتر نکاتی را که قرآن در زمینه‌ی خلقت انسان آورده فراهم کرده است. در قرآن، برای خلقت انسان، شش مرحله نام برده شده است: اول، شناخت منشأ خلقت، که با تعبیر خاک و گل چسبنده و گل خشک آمده است؛ دوم، پیدایش انسان از نطفه، که به نظر می‌رسد منظور از نطفه همان زیگوت یا س...

«امکان تجربه زیبایی‌شناختی» یکی از حقوق ذاتی، فطری یا طبیعی انسان است. تأمین امکان تکامل عقلانی، اخلاقی، معنوی و عاطفی و زیبایی‌شناختی در زندگی انسان‌ها یکی از وظایف هر نظام تمدنی و اجتماعی است. امکان غرقگی در نوعی تجربه انسانی ـ الهی که تجربه زیبایی‌شناختی نامیده می‌شود، و به قدر تاریخ بشر پیشینه دارد، یکی از ابعاد  تکامل فردی و جمعی انسان‌هاست.ظهور و بسط این نحوه از کمال در پذیرش این حق فطری ...

از آغاز خلقت و پیدایش انسان، لغزش یا همان جرم و بدنبال آن کیفر یا همان مجازات پدید آمد . قرآن مجید داستان نخستین لغزش انسان، یعنی ماجرای ابوالبشر حضرت آدم را برای ما چنین بازگو می کند: " و قُلنا یا آدمُ اسکُن أنتَ و زَوجُکَ الجنّهَ وَ کُلا مِنها رَغَداً حَیثُ شئتُما و لاتقربا هذهِ الشجرهَ فتکونا مِن الظالمین ** فأزلّهما الشّیطانُ عنها فأخرَجَهُما مِمّا کانا فیهِ و قُلنا اهبطوا بَعضُکم لِبعضٍ عدوٌ و لکُم فِی الأرضِ مُستقرّ و متاعٌ إلی ح...

تبیین آیات خلقت انسان، به جهت محذورات کلامی و فلسفی در فهم ظاهری از آن، یکی از مباحث پرچالش در حوزه علوم قرآن و تفسیر بوده و از این رهگذر برخی از مفسّران به دلالت ظاهری این آیات تمسّک کرده و برخی نیز نگرش تاویلی و فهم باطنی را برگزیده اند؛ در این میان مفسّرانی چون شیخ محمّد عبده، علامه طباطبایی و  آیت الله جوادی آملی، با رویکردی نوین، در عین اصرار بر چهارچوب و اشارات معنای ظاهری، قائل به فهمی تکوین...

برخی از صاحب‌نظران، فلسفه یا علت خلقت انسان را در نظام تربیتی اسلام، رسیدن او به کمال مطلق می‏دانند. با توجه به اینکه خالق حکیم در هدفش نه غیر مقدور، بلکه باید مقدور و ممکن باشد، و از طرف دیگر انسان دارای عقل است و هیچگاه غیر مقدور را هدف فعالیت‏های خود قرار نمی‏دهد، لذا رسیدن انسان به کمال مطلق به عنوان فلسفة خلقت انسان اشتباه است و باید تعبیر مزبور اصلاح شود. برخی از صاحب‌نظران، فلسفه یا علت...

این مقاله در دو بخش ارئه شده است: در قسمت نخست ضرورت بحث توجیه در حوزه اخلاق فطری، مفهوم توجیه، رواج نظریه «غیر شناخت‌گرایی» ـ که نقطه مقابل نظریه «واقع‌گرایی اخلاقی» و خاستگاه نسبیت اخلاقی است ـ در غرب و رویکرد به فطرت با نگاه روان‌شناختی که ویژگی توجیه‌پذیری را نیز دارد، توضیح داده می‌شود. بخش دوم به توجیه اخلاق از نظر قرآن اختصاص دارد و در آن، مکانیزم شهود فطریات، آثار عینی شکوفایی گرایش‌های...