شعر فارغ از توصیف و تصویر سخنی عادی است، زیبایی و تاثیرگذاری اشعار، مرهون تصاویر و توصیفاتی است که از تخیل شاعران نشأت می گیرد. خاقانی نیز در شمار آن گروه از شاعران است که به این امر توجه بسیار داشته است. او یکی از موفق ترین شاعرانی است که به آفاق بکر و پر از رمز و راز سخن پارسی گام نهاده و از آن گستره ی پر از ابهام الفاظ و معانی، سرافراز عبور کرده و در شمار سرآمدان زبان فارسی جای گرفته است. لذ...

شکواییه گونه ای از ادبیات غنایی است که در آن شاعر می کوشد تا عامل رنج وآزردگی خاطر خود را برای مخاطب روشن کند. به طور کلی شکواییه را براساس موضوع می توان به پنج دسته تقسیم کرد:1) شخصی 2) اجتماعی 3) فلسفی 4) سیاسی 5) عرفانی. خاقانی از جمله شا عرانی است که غم و اندوه از جانمایه های شعر اوست.تقریباً می توان گفت شکوه و شکایت در شعر او نمود خاصی یافته است. او در دیوان اشعارش که شامل هفده هزار بیت است...

چکیده امثال و حکم باری از سنن، آداب، تاریخ، خصایل و منش و روح و فطرت یک ملّت را به دوش می کشد که باعث می شود غنی ترین میراث های فرهنگی اندوخته شود. از این روست که هر گوینده ی نکته سنج با آوردن شاهد از امثال و حکم به سخن خود جذبه می بخشد. خاقانی و نظامی نیز هر یک به گونه ای با این میراث پر افتخار روبرو شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که امثال و حکمت های اشعار نظامی تصویرگر فرهنگ عام? عصر نظامی ...

خاقانی و متنبی دو شاعر نامی ادبیات فارسی و ادبیات عرب‌اند، که پیشگامان عرصه‌ خودستایی و فخر شناخته می‌شوند. پژوهش حاضر در پاسخ به این سؤال که خاقانی و متنبی هر یک چگونه به خودستایی در شعر خود پرداخته‌اند صورت گرفته و نمونه‌هایی از خودستایی‌ را در شعر هر یک ارائه نموده است. آنچه باعث می‌شود دو شاعر به خودستایی بپردازند خلأهای درونی است و عقده‌های روان‌شناسانه ...

از دیوان خاقانی تا کنون چندین تصحیح شده که هر یک از آن‌ها نقاط ضعف و قوت خاص خود را دارند. یکی از این تصحیحات به اهتمام ضیاءالدین سجادی انجام گرفته است. او در این کار، نسخۀ لندن (قدیم‌ترین نسخۀ دیوان خاقانی) را اساس قرار داده است، اما در برخی موارد از ضبط نسخه‌های دیگر نیز استفاده کرده، و همین امر موجب بروز خطاهایی در تصحیح او شده است. در این مقاله نگارندگان کوشیده‌اند تا با بررسی انتقادی موارد...

منشآت خاقانی از نظر سبکی جزو متون پیچیده و مصنوع نثر فارسی است. خاقانی چنانکه در نظم، در عرصۀ نثر نیز صاحب سبک است و به شیوه‌های گوناگون کتابت وقوف دارد. این اثر از وجوه مختلف، ازجمله شناخت بهتر سبک و سیاق سخن خاقانی و نیز آشنا شدن با محیط و زمان او اهمیت فراوان دارد. آنچه در این نوشته می‌آید، تأملی بر برخی عبارات منشآت خاقانی به تصحیح محمد روشن است، که به لحاظ معنایی چندان رسا نیستند و امکان د...

اشعار کمتر شاعری به اندازه شعر های خاقانی مشحون از تصاویر واقعی و عینی از زندگی مردم و جامعه است. خاقانی به دلیل بزرگ شدن در خانواده ای پیشه ور و سفرهای فراوان و دبیری در دربار شروانشاهان، آگاهی خوبی از اغلب پیشه های عصر خود دارد. این شاعر خلاق مشاغل و مناصب را در آفرینش شعری خود به کار می گیرد و ضمن بازتاب مشاغل خاندان خود، از آن ها برای ساخت ترکیبات و مضامین تازه به خوبی بهره می برد. هدف این ...

خاقانی از سرآمد شاعران پارسی گو است . او شاعری صاحب سبک است . خلق تصاویر بدیع، شگرف و معما گونه آن هم در روزگاری که کوشش شاعران، بیشتر در تقلید، تلفیق و تکرار مضامین و تصاویر پیشینیان خلاصه می شود جایگاه برتر شعر او را بیشتر و بهتر روشن می سازد . یکی از ویژگی های سبک شخصی خاقانی تداوم تصویرسازی از یک امر در محور عمودی قصاید اوست که ناشی از دو دلیل عمده است : الف) وابستگی عاطفی/ اندیشگی شاعر ب...

خاقانی شروانی ملقب به «افضل الدین» از شعرای متشرع سده ششم هجری است. وجود مضامین علمی چون مضامین طب، نجوم، فلسفه، کلام، عرفان و اندیشه های مذهبی در سخن او سبب شده است تا او را «حکیم» نیز بخوانند. باورهای دینی و اندیشه های مبتنی بر شرع از مهمترین درونمایه های شعر خاقانی است که عموماً در قالب تصاویر بدیع و شاعرانه، ساخته و پرداخته شده است. محور اصلی پژوهش حاضر، بررسی تجلی کعبه در دیوان خاقانی از من...