هدف اصلی در این پژوهش این است که ضمن بررسی موضوع ولایت فقیه، علل و زمینه های طرح ولایت فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و واکنش های جریان های فکری همچون ملی گرایان، ملی مذهبی ها و اسلام گرایان نسبت به این مقوله مورد بررسی قرار گیرد. در همین راستا، سوال اصلی این است که «علل و زمینه های طرح ولایت فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران چه بود و چه واکنش هایی را در میان گروههای مختلف برانگی...

پیروزی انقلاب اسلامی موجب شکل گیری ساختاری از حکومت درایران شد که بامعیارهای رایج درعلم سیاست سازگاری نداشت. به دیگرسخن نظام جمهوری اسلامی که برپایه دین استوار بود، پارادایمی ازسیاست وحکومت را نشان می دادکه مبنای آن ارزشهای دینی بود. امری که پیش ازآن درگفتمان سیاسی جایگاهی نداشت. هدف ازپژوهش حاضر همچنان که از عنوان آن مشخص است، فهم دموکراسی درچارچوب نظریه ولایت فقیه می¬باشد. امروزه دموکراسی...

مقدمه انتظار، ظهور منجی، غیبت و حکومت جهانی، واژه های آشنا و تأمل برانگیزی در ادبیات شیعی هستند. البته در متون روایی و احادیث نیز از واژه های کلیدی به شمار می آیند. ظهور منجی غایب شده از دیده ها که از پس امر غیبت نورافشانی می کند، یکی از مقوله های مهم و مترقی شیعه در تاریخ اسلام بعد از رحلت پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم، بحث جانشینی و امامتِ امامان و شأنیت شخصی که در جایگاه حکومت و نیابت از ...

نظریه ولایت فقیه امام خمینی یکی از نظریه‌های برجسته فقهای شیعه درباره نظام سیاسی در دوران غیبت است و به همین دلیل فهم ماهیت این نظریه از جنبه ثبات یا تحول، همواره مورد بحث نظریه‌پردازان بوده است. پژوهش حاضر سعی دارد با نگاهی نو این مقوله را ارزیابی کند. در این شرایط معیاری برای فهم تحول یا ثبات یک نظریه مطرح می‌کند که عبارت است از ماهیت دانش فقه سیاسی به عنوان دانشی وابسته به فقه به لحاظ مبانی ...

اندیشمندان شیعه در دوره غیبت به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند: 1 - نظریه پردازان حکومت اسلامی در دوره غیبت. 2 - نظریه پردازان تعطیل حکومت در عصر غیبت. در باره دیدگاه نخست آثار زیادی منتشر شده است ، اما چنین به نظر می رسد که در باره دیدگاه دوم تحقیق کمتری صورت گرفته است ، پژوهش حاضر به تفصیل به بررسی و تحقیق در دیدگاه دوم می پردازد، بنابراین ، آنچه در این پژوهش مورد کاوش قرار می گیرد، دید گاه...

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تاسیس نظامی جدید، نظریه­پردازی دربارة حکومت اسلامی در اندیشه­های فقهی- سیاسی شیعه</st...

جمهوری اسلامی ایران، نظامی مبتنی‌بر مردم‌سالاری دینی و ناظر به اجرای احکام اسلام در حوزه‌ی سیاسی است که ضمن تمهید علمی و عملیِ حضور جمهور در ساختار قدرت، درصدد ارائه‌ی الگویی موفق از تلائم اسلام و دموکراسی است. نقش مردم در انتخاب نمایندگان قوه‌ی مقننه و تصویب قوانین ناظر به ضرورت و مصلحت نظام اسلامی، مسأله‌ای فراتر از ولایت عامه‌ی فقیه است که صَرف‌نظر از مشروعیت‌بخشی به نظام اسلامی فعلیت می‌بخشد....

تمایزات و تشابهات در مبانی اصولی آیه الله خوئی در علم اصول و عرصه اجتهاد صاحب اصول فکری و مکتب ویژه میباشد که همانند حضرت امام4 به منابع اصلی و قوانین معتقد است. مبانی عمده ایشان نیز کتاب، سنت، اجماع و عقل است. ایشان در مسایل علم اصول دسته بندی ویژهای دارند که عبارتند از: الف) قطع و جدایی مانند اجتماع امر و نهی، مسئله ضد و مقدمه واجب ب) مباحث الفاظ مانند ظهور یک لفظ در معنای عرفی آن ج) م...

نظریه ضرورت حکومت دینی، یکی از مسایل اساسی و بنیادی کلام اسلامی است که در متن آموزه های دین اسلام وجود دارد. تئوری حکومت دینی در اندیشه شیعه، مبتنی بر نظام امامت و ولایت است، و بر این اساس، در عصر حضور معصوم، زعامت و سرپرستی جامعه اسلامی بر عهده او خواهد بود، و این ولایت سیاسی مورد اتفاق متکلمان شیعه می باشد؛ اما نظریه حکومت دینی در عصر غیبت، به صورت مستقل کمتر مورد توجه علما و متکلمان شیعه قرا...

یکی از مسائل مورد بحث در فقه اسلامی، جواز یا عدم جواز تصدی مناصب ولایی، همچون رهبری حکومت توسط بانوان است. در این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی تطبیقی این مسئله در فقه مذاهب اسلامی و حقوق ایران پرداخته می‌شود. در فقه مذاهب اسلامی جز یک فرقه (شبیبیه)، همگی قائل به عدم جواز تصدی این منصب توسط زنان می‌باشند. نظام حقوقی ایران به بهترین نحو بین حاکمیت قواعد شرع (اراده خداوند) و قواعد موضوعه...