مولانا یکی از بزرگترین شاعران عارف ادب فارسی که توانسته است با بیان حقایق عرفانی در قالب حکایات جذاب و دلاویز، مثنوی را در زمره ی یکی از مهمترین متون نظم عرفانی درآورد. در این پژوهش نگارنده کوشیده است که عناصر اربعه را در این اثر بشکوه مورد نقد و بررسی قرار دهد تا روشن شود که مولانا تا چه حد عناصر اربعه را در معانی عرفانی به کار برده و بازتاب نمادین هر یک از عناصر اربعه در مثنوی، تا چه حد برجست...

چکیده بسیاری از ابیات دیوان شمس، اثر غنایی عظیم مولوی، به سبب سروده شدن در حالت جذبه و ناهوشیاری در هاله ای از ابهام یا بی معنایی است، ازاین رو تفسیرهای متعدد و گاه متناقضی را بر می تابد. مطمئن ترین شیوه برای شرح و رمز گشایی از مبهمات غزلیات مولوی رجوع به دیگر آثار سراینده ی آن، به ویژه کتاب ارجمند مثنوی معنوی است. ازین رو مقایسه این دو اثر بزرگ و یافتن مطالب و مواد مشترک آن ها علاوه بر اینکه ...

عشّاق نامه یا دَه نامه گونه ای از ادبیات غنایی است که معمولاً در وصف عشق و حالات عاشق و معشوق بوده و معمولاً تغزّلاتی نیز از زبان عاشق و معشوق در لابلای مثنوی می آید. در بین بزرگان ادب فارسی شاعران معدودی به این نوع شعر اقبال نشان داده اند از جمله: فخرالدّین عراقی، عبید زاکانی، اوحدی مراغه ای. فخرالدّین عراقی از بزرگان تصوّف و شاعران بلند پای? ایران در قرن هفتم هجری است از این شاعر بزرگ آثار ارزنده ای ...

نوجوانی، سن و سال جست و جوهای جدید برای یافتن راه زندگی و توجه به مطالب متنوع، علمی و.. است و نوجوان تحت تاثیر امور و مسائل ادبی و فرهنگی قرار می‌گیرد. استفاده از آثار مختلف ادبی و مکتوب به نوجوان کمک می‌کند تا اطلاعات و تجارب تازه‌ای درباره مسائل مختلف به دست آورد، بینش خود را وسعت بخشد و با فرهنگ ملی خود آشنا شود. یکی از این متون کهن و ارزشمند، مثتوی معنوی است. انتقال مفاهیم تعلیمی در قالب دا...

ام: سلمان نام خانوادگی: فیجان مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته وگرایش: ادبیات و زبان فارسی استادراهنما: دکتر سید محتشم محمدی تاریخ دفاع: دفاع شمسی: خرداد 1388 خلوت و صحبت در مثنوی مولانا و تأثیر آن بر روابط اجتماعی خلوت، تعر یف خلوت و تنهائ ی در لغت نامه ها و متون عرفانی مختلف و مقایسه این تعاریف با یکدیگر، خلوت و تنهایی از دید گاه روان شناس ی اجتماع ی، علت ها ی مختلف رو ی آوردن افراد به خل...

در شروح مثنوی، شارحان در بسیاری موارد، نخست زمینه متن (context) بویژه زمینه تاریخی را کاویدهاند، آن گاه به جنبه های دیگر متن پرداختهاند. میتوان گفت یکی از دلایل فروزانفر در تألیف قصص مثنوی نیز تبیین چنین زمینهای بوده است. امّا گاهی اوقات شارحان بی توجه به شگردهای مولوی درباره زمینه متن، هم در تشخیص زمینه تاریخی و هم در شرح متن گمراه و سرگردان شدهاند. بر این اساس، در پژوهش حاضر، زمینه تاریخی یکی ...

مثنوی در برگیرنده حکایات گوناگونی درباره خلفای راشدین است. سیمایی که مولوی از چنین شخصیّت هایی ترسیم می کند، با چهره تاریخی شخصیّت های فوق دارای وجوه افتراق و اشتراک است. نگارندگان در این جستار، به بررسی تطبیقی مفاهیم و مضامین بیان شده در مثنوی با روایات تاریخی می پردازند و در صدد طرح و اثبات این نکته اند که زبان به کار رفته در مثنوی، از آغاز تا انجام، زبانی عرفانی – ادبی بوده و از ساخت معنایی وی...

مثنوی، اثری تعلیمی و غزلیّات شمس، اثری غنایی است امّا چون این هر دو اثر، در زمانهایی نزدیک به هم یا همزمان از یک ذهن تراوش کرده اند و زمینه های روحی، فکری و عاطفی مشترکی دارند، طبیعی است که با هم مشترکاتی داشته باشند. زبان و محتوای مثنوی نسبت به غزلیّات ، روشن تر و به فهم خواننده نزدیک تر و به لحاظ جنبه تعلیمی اش، منسجم تر است، از این رو در این تحقیق اساس استخراج موضوعات و مدخلهای اصلی قرار گرفته...

فروریزی تقابل‌ها و اصالت نگرش نسبی در دستگاه فکری مولوی چکیده ساختار نامتعارف و نوآیین مثنوی ایجاب می‌کند که خواننده برای فهم عمیق‌تر و التذاذ هنری بیشتر از کلام مولوی، با الگوهای مأنوس و متعارف زبانی و ذهنی خود با جهان متن مثنوی روبه‌رو نشود. شاکله معنایی مثنوی نیز در خوانش جز‌ء-نگرانه و بدون توجه به بسترهای معنایی و پیوند اندام‌وار پاره‌ها و اجزاء متن، مغفول و پنهان می‌ماند. بر این اساس، ...

در این پژوهش منظومه گل و نوروز در سطح ادبی و زبانی پرداخته شده است.منظومه های داستانی بخش قابل توجهی از آثار ادب فارسی محسوب می شوند. از میان این قبیل آثار غالبأ آنهایی که از بن مایه ی عشق برخوردارند و در واقع جزو داستان های منظوم عاشقانه به شمار می آیند در نزد مردم دارای جایگاه ویژه ای بوده اند. خواجوی کرمانی یکی از چهره های برجسته در عرصه ی ادب فارسی است که غالب اشعارش گواه قدرت و مهارت وی ...