کشف علل جنگ در راستای درک بهتر و در صورت امکان جلوگیری از وقوع آن، یکی از عوامل پیش‌برنده دانش روابط بین‌المللی است. رفتار هژمون و دولت‌خواهان هژمونی، دستمایه اصلی نظریه‌های هژمونیک روابط بین‌المللی برای درک بهتر جنگ‌های هژمونیک، به ویژه جنگ‌هایی که میان هژمون مسلط و دولت چالشگر خواستار هژمونی است. در این راستا، هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی و نقد نظریات هژمونیک روابط بین‌المللی پیرامون جنگ عراق د...

تحولات راهبردی در منطقه خلیج فارس؛ رویکردی سیاسی- امنیتی دکتر احمد جالینوسی* چکیده: بعد از پایان دوران صلح بریتانیایی و شروع عصر صلح آمریکایی، ایالات متحده نقش اساسی و مهمی در ساختار امنیتی خلیج فارس و ادارۀ ترتیبات آن به عهده گرفت و همچنان تلاش کرده پس از جنگ اول و دوم خلیج فارس، نفوذ و حضورش را تقویت کند؛ به ویژه اینکه در جریان اشغال کویت توسط عراق، کویت به عنوان یک عضو شورای همکاری خلیج فارس...

چکیده: منابع طبیعی ( رانت نفت ) نه تنها در برخی از کشورها به عنوان عوامل شروع کننده جنگ بوده بلکه در مواردی که طرفین جنگ از آن به طور مستقیم و غیر مستقیم بهره مند بوده اند باعث طولانی شدن جنگ نیز شده است که جنگ ایران و عراق یکی از مصداق بارز آن می باشد. توازن قدرت ایران و عراق در جنگ و تغییر استراتژی دو کشور برای پایان جنگ با استفاده از ابزارهای سیاسی و کسب درآمدهای نفتی سبب شد تا جنگ برای مد...

این مقاله به بررسی عملکرد ایران در جریان جنگ ایران و عراق در پرتو دو اصل بنیادین حقوق بشر دوستانه اختصاص دارد:اصل تفکیک بین اهداف نظامی و غیر نظامی و اصل منع رنج بیهوده؛ دو اصلی که ستون های اصلی پروتکل اول ژنو 1977 را تشکیل می دهد. در قسمت اول این مقاله مشاهده میکنیم که ایران در طول جنگ هشت ساله خود با عراق همواره معتقد بود که اهداف مشروع نظامی ‘ نظامیان در جبهه های جنگ می باشند و نه غیر نظامیا...

عراق در بین کشورهای همسایه، بیشترین اشتراکات را با جمهوری اسلامی ایران دارد و ژئوپلیتیک و تمامیت ارضی این کشور به هر سرنوشتی که مبتلا شود، برای جمهوری اسلامی مهم تلقی می‌شود؛ چرا که می‌تواند جغرافیای سیاسی و دورنمای حقوقی ـ بین‌المللی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران را به شدت تهدید یا تقویت و به‌تبع آن را  تحت تأثیر قرار دهد. به همین جهت، تبیین سناریوهای آیندۀ  بحران عراق و ارزیابی و تحلیل تأثیرات...

پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جدید در ایران، نزد حاکمان عراق دو گونه تلقی به وجود آورد؛ تلقی نخست ناظر بر سقوط حکومت پهلوی بود؛ بر این اساس تصمیم‏گیران سیاسی- نظامی دولت عراق وقوع انقلاب در ایران را به منزله ی فرصت ‏پنداشتند. اصلی‏ترین دلیل چنین برداشتی تحلیل رفتن قدرت سیاسی، نظامی و اقتصادی ایران در پی وقوع انقلاب ـ به عنوان پیامد طبیعی هر انقلابی ـ بود. دیدگاه دوم به استقرار نظام جدید ن...

در این مقاله به اهمیت جنگ ایران و عراق از نظر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می پردازیم و نشان می دهیم که پاسداران چگونه در جنگ توانستند جایگاه خود را در امنیت ملی ایران به منصه ی ظهور برسانند. در این مقاله هم چنین بر آنیم که نشان دهیم پاسداران انقلاب چگونه با تکیه بر شناخت و تجربه های شخصی خودشان از جنگ، روایت یا تاریخ خاصی از جنگ را رقم زده اند. مطالب مندرج در آثار منتشر شده از سوی سپاه پاسداران...

-

چکیده روابط ایران و همسایه غربی آن را می­توان یکی از غیر­عادی­ترین و استثنایی­ترین روابط خارجی در دنیا تلقی کرد. روابط ایران و عثمانی و سپس عراق طی قرون اخیر شامل چرخه­ای از تعارض­های بلندمدت، جنگ­ها و دوره­های کوتاه مدت اتحاد، صلح سرد و همزیستی بوده ­است. از به قدرت رسیدن عبدالکریم قاسم در سال 1958 تا سرنگونی صدام در سال 2003، پرتعارض­ترین دوره در روابط دو کشور محسوب می­شود به گونه­ای که طولان...

سازمان سیا از زمان تشکیل، علاوه بر نقش شناختی و نظارتی، نقش‌های اجرایی مختلفی بنام عملیات پنهان و عملیات سرّی را برابر خواست سیاستگذاران انجام داده که در برخی ناکام و در بعضی دیگر موفقیت‌هایی را بدست آورده است. این سازمان علاوه بر تأثیر گذاری روی شرایط سیاسی و اقتصادی کشورهای خارجی، بر روی شرایط نظامی نیز تأثیر داشته و در جنگ‌ها عملیات‌هایی را اجرا کرده که می‌توان آن‌ها را در قالب نقش اجرایی ساز...