رمان تاریخی در دورة معاصر ادب عربی، جایگاه ویژه‌ای میان صاحب‌نظران و مخاطبان یافته است. در این میان، رمان‌های تاریخی جرجی زیدان، نویسندة معاصر و مسیحی لبنانی، به سبب پرداختن به تاریخ اسلام، طرفداران و منتقدان فراوانی دارد. یکی از منتقدان برجستة داستان‌های وی، محمود صاوی است که انتقادهای فراوانی بر رمان‌های جرجی زیدان، وارد ساخته است. گفتار حاضر بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، نظ...

پیداییِ آهن در اواخر هزارة دوم پیش از میلاد بر جنبه‌های گوناگون زندگی قوم ایرانی تأثیر گذارد. بازنمودِ این امر را می¬توان در آیین¬ها و نبردهای ایشان مشاهده کرد. این مقاله به کشف آهن و بررسی تأثیر این رویداد در روایات اساطیری ایرانی می¬پردازد. نخست از میزان نفوذ آهن در اساطیر هر دوره و چراییِ آن گفت‌گو می¬شود. در همین راستا، ابتدا گاهان به عنوان کهن¬ترین متنِ دینیِ ایرانی بررسی و سپس به متون اوستایی ...

در تاریخ ادبیات فارسی، دورة مشروطه را به دلایل مختلفی می‌توان نقطة اوج‌گیری طنزپردازی، به‌ویژه طنز سیاسی و اجتماعی دانست. این مسئله بستر مناسبی برای پژوهش در این حوزه به وجود آورده‌است و مقالة پیش رو نیز در همین زمینه شکل گرفته‌است. تاکنون آثار میرزا آقاخان کرمانی به طور جزئی و با تکیه بر ادبیت آن‌ها کمتر بررسی شده‌اند. یکی از آثار مهم میرزا آقاخان، قطعة نمایشی «سوسمارالدّوله» است که از جمله نخس...

این مقاله به بررسی روش های موجود برای تعیین موقعیت خطوط همزمان پیمایش در جریانهای همگرا در مقایسه با روش تحلیلی موج سینماتیک اختصاص یافته است و سعی دارد تا به جای استفاده از روش های تجربی مرسوم، روشی بر مبنای تئوری حرکت امواج را مطرح نماید. مؤلفین در تحقیقات قبلی خود در بررسی جریانهای موازی نشان داده اند که بسیاری از روش های موجود، با فرض تناسب زمان تعادل با توانی از فاصله نقاط تا خروجی حوضه، ...

هنر دورة قاجار از لحاظ محتوا و ماده، همچنین موضوع و نحوة اجرا دارای ویژگی‌های متمایز و منحصر به فردی است. یکی از محصولات هنری در خور تأمل عصر قاجار، کاشی‌نگاره‌های فضاهای خصوصی و نیمه‌خصوصی کاخ‌ها و خانه‌های اعیان و اشراف است که استفاده از آن به‌ویژه در دورة ناصری اوج گرفت. این کاشی‌نگاره‌ها نمایانگر علایق و سلایق دوران خود هستند و از لحاظ نحوة پرداخت به مضامین و شیوة اجرا و بیان در نقشمایه‌ها ...

چکیده: رمان به عنوان اصلی ترین ژانر ادبی حاکم بر عصر معاصر اهمیتی فوق العاده در بازنمایی و بازشناسی جریانهای فکری جامعه دارد. تناسب این نوع ادبی پویا با تحولات بنیادین عصر و انعطاف پذیری آن در مقابل تغییرات گسترده و سریع عصر حاضر آن را بهترین ظرف بازتاب گفتمانهای اجتماعی قرار داده است. نظر به اهمیت بازشناسی جریانهای فکری-ادبی در آشنایی با گفتمانهای غالب و یا حاشیه ای در جامعه ایرانی، این پایا...

چکیده در فرهنگ تصویری سینمای معاصر، هایبرید کردن واقعیت و خیال به دلیل دسترسی انسان به فنون نوین دیجیتالی، از طریق شبیه سازی کاملاً امکان پذیر شده است. بر اساس تحلیل اقتصاد سیاسی نشان هشناختی فردریک جیمسن، شیوه بیانی نشانه های تصویری برای بازتولید واقعیت در سینما در دوره های مختلف سرمایه داری با دگرگونی مفهوم واقعیت همراه بوده است، همچنین با توجه به اظهارات ژان بودریار، نشانه های حادواقعی هیچ ار...

سنت، مفهومی به قِدْمَتِ تاریخ اسلام است و همچون همۀ مفاهیم کهن دیگر، جا دارد پرسیده شود گذشت زمان چه اثری بر تغییر معنای آن داشته است. به نظر می‌رسد عمدۀ تحولات احتمالی معنای آن در دو سدۀ نخست هجری و به‌ویژه، سدۀ دوم ـ عصر شکل‌گیری علوم اسلامی ـ روی داده، و بعدها معنای این اصطلاح کلیدی در علوم اسلامی مختلف، از پایداری بیشتری برخوردار گردیده است. برای درک بهینۀ این مفهوم لازم است که تحولات آن در دو ...

نظریه ی «صنعت فرهنگ» آدورنو دارای مولفه هایی است که ریشه هایش را باید در آرای کلی مکتب فرانکفورت در نقد جایگزین شدن سلطه ی فرهنگی به جای سلطه ی اقتصادی در عصر سرمایه داری متأخر جست وجو کرد. از سویی مصادیقی که آدورنو برای پدیده ی صنعت فرهنگ در سال 1944 در کتاب دیالکتیک روشنگری و پس از آن در 1967 در مقاله ای تحت عنوان بازنگری مفهوم صنعت فرهنگ نام می برد در جهان معاصر ما اهمیتی که در دهه ها ی پنجا...

پژوهش حاضر، دیدگاه های عارفان معاصر در کشف و شهود عرفانی یا همان تجربه عرفانی و مولفه های آن را تجزیه و تحلیل کرده و شیوه های عقلانی و برهانی آنان در تبیین مفهوم مکاشفه عرفانی و شاخصه های آن را شرح می دهد. از نظر نویسنده عرفای متأخر براهمیت علمی و ارزش عملی مکاشفه با روش های خاص خود تأکید می کردند و در زنده نگاه داشتن و پویا ساختن مسایل عرفانی اهتمام می ورزیدند و با این که خود هر کدام به عنوان ...