فرسایش بادی در بسیاری از نقاط جهان از جمله در عرض های کم باران یکی از شاخص ترین فرآیندهای بیابان زایی است و کشور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی به صورت جدی با این معضل روبرو است. خشکسالی های چند سال اخیر استان هرمزگان پوشش گیاهی فقیر موجود در بیابان را از بین برده و روند بیابان زائی را افزایش داده است. این عامل شدت فرسایش بادی در کانون های بحرانی را در پی داشته است به طوری که در حوزه شرق جاسک ن...

شناخت دقیق عوامل محدود کننده برای آشنایی با بحران های محیطی هر منطقه لازم و ضروری است. هجوم ماسه های روان به مراکز انسانی یکی از مهم ترین معضلات کویر سیرجان محسوب می گردد، که سالانه خسارت­های زیادی را به مراکز سکونتگاهی، راه های ارتباطی و زمین های کشاورزی وارد می کند. نبکاها در مقیاس محلی نشان دهنده قابلیت تثبیت ماسه­های روان توسط پوشش گیاهی می باشند، به عبارتی اکوسیستم با ایجاد این چشم انداز س...

کیده- حرکت ماسههای روان در مناطق کویری از جنبههای مختلف بهویژه صلب شدن لایۀ بالاست روسازی و مسدود شدن خط ریلی، باعث کاهش ایمنی حرکت، کاهش سرعت و در نتیجه افزایش تأخیر قطارها و نیز افزایش هزینۀ نگهداری و بهسازی خط میشود. برای مقابله با حرکت ماسه های روان از درون خطوط ریلی روشهای مختلفی ارائه شده که هر یک به شکلی به حل مشکلات کمک میکند؛ اما هیچیک از روشهای موجود بهطور کامل به حل مشکل نپرداخت...

چکیده مخاطرات محیطی و به‎هدر رفتن منابع طبیعی، ازجمله علل ایجاد راهکارهای مدیریت بحران‎های زیست‎محیطی هستند. یکی از مهم‎ترین چالش‎های محیطی نواحی جنوبی کویر حاج علی قلی، هجوم ماسه های روان در قالب تپّه های برخانی به مراکز سکونتی، راه های ارتباطی و تأسیسات زیربنایی است. برخان ها بر اساس ویژگی های باد غالب منطقه و قابلیّت اندک دسترسی به ماسه نشئت می گیرند که هلالی شکل بوده و از ماسه‎ی روان تشکیل شد...

چکیده   تپه های ماسه ای، از کنش متقابل جریان باد و بستر ماسه سرچشمه می گیرند. برخان ها، یکی از اشکال تراکمی بادی هستند و در نواحیی که ماسه برای پوشاندن کامل سطح وجود نداشته باشد و باد در اغلب طول سال از جهت یکسانی برخوردار باشد، تشکیل می شوند. این عوارض، از ماسه متحرک تشکیل شده، از مهمترین ویژگی آنها پویایی و تحرکات جانبی است که بخشی از آنها، کانون های بحران و تهدید کننده مراکز مسکونی شهری و رو...

در سال های اخیر، کاهش یا توقف جریان آب ورودی رودخانه هیرمند به سیستان، موجب وقوع خشکسالی های پی در پی، خشک شدن تالاب هامون، تشدید خشکی محیط، کاهش پوشش گیاهی و افزایش فرسایش خاک شده است. این عوامل در کنار وزش بادهای 120روزه، شرایط مناسبی را جهت افزایش طوفان های گرد و غبار و حرکت ماسه های روان به سوی روستاهای شهرستان هیرمند مهیا نموده است. بروز این پدیده ها، چالش های متعددی را بر ابعاد اقتصادی، ا...

وزش باد و حرکت شن و ماسه‌ها، تابع جهت، سرعت و تداوم حرکت بادهایی موسوم به «بادهای 120 روزه سیستان» می‌باشد. چنانچه رفتار و مکانیزم پدیده‌های طبیعی و به‌ویژه طوفان‌های شن و ماسه در سطح منطقه سیستان متناسب با طرح‌های فیزیکی - کالبدی شناسایی و اجرایی گردد، فواید متعددی در ابعاد فیزیکی - کالبدی، اقتصادی و اجتماعی عاید ساکنان منطقه خواهد شد. با این نگرش، هدف مقاله حاضر بررسی تطبیق الگوی توسعه کالبدی...

یکی از نمودهای اصلی مناطق بیابانی آثار فرسایش بادی می باشد. تپه­های ماسه ای از جمله اشکال شاخص این گونه مناطق محسوب می­شوند. تاکنون مطالعات تفصیلی در مورد ژئوشیمی تپه های ماسه­ای و از جمله برخانویید در ایران صورت نگرفته است. از این رو در این پژوهش تعداد 27 تپه­ ماسه­ای بادی در 4 زون در محدوده­ای با مختصات ´28 °33 تا´34 °33 عرض شمالی و ´21 °58 تا ´22 °58 طول شرقی، در فاصله 13 کیلومتری جنوب سه قل...

وزش باد و حرکت شن و ماسه‌ها، تابع جهت، سرعت و تداوم حرکت بادهایی موسوم به «بادهای 120 روزه سیستان» می‌باشد. چنانچه رفتار و مکانیزم پدیده‌های طبیعی و به‌ویژه طوفان‌های شن و ماسه در سطح منطقه سیستان متناسب با طرح‌های فیزیکی - کالبدی شناسایی و اجرایی گردد، فواید متعددی در ابعاد فیزیکی - کالبدی، اقتصادی و اجتماعی عاید ساکنان منطقه خواهد شد. با این نگرش، هدف مقاله حاضر بررسی تطبیق الگوی توسعه کالبدی...