این مقاله با قرارداشتن در دستة سیاست‌پژوهی، به‌دنبال شناخت و تبیین مفاهیم و ارکان پایداری شهری و ردیابی آن‌ها در چارچوب احیای نواحی دچار افت شهری است. با گذشت بیش از دو دهه از طرح انگاشت توسعة پایدار در مجامع جهانی، متون حاضر به سه رکن مردم-اقدامات در ارتباط با کیفیت زندگی، سیاره-عوامل زیست‌محیطی مانند انرژی و آلودگی‌ها و سود-ارزیابی کسب‌وکار و عملکرد اقتصادی اشاره دارند. نواحی دچار افت شهری، ع...

ظهور شهرـ منطقه­های دانش­محور به موازات شکل­گیری پارادایم اقتصاد دانش­محور از پارادایم­های مؤثر برای توسعة شهرهای پایدار آینده است. این مناطق با هدف ترکیب مؤلفه‌های عملکردی، کالبدی و نهادی خوشه­های دانش با فعالیت­های شهری در پی استفادة حداکثری از ویژگی­های منحصربه‌فرد هر منطقه می­باشند. پیش‌زمینة دستیابی به اهداف این مناطق در توسعة منطقه­ای، برنامه­ریزی فضایی-کالبدی آن­ها و چگونگی سازماندهی فضا...

در پی اثبات مشکلات ناشی از بهره‌گیری بی‌رویه از طبیعت و تخریب‌های وارد شده به محیط‌زیست، نظریة توسعة پایدار، به عنوان موضوع روز دهة آخر قرن بیستم، از سوی سازمان ملل، مطرح و به عنوان دستور کار قرن بیست و یکم در سطوح بین‌المللی، منطقه‌ای و محلی، تعیین شد که با اهدافی در جهت حفظ منابع طبیعی، احترام به محیط‌زیست، تأمین توان نسل‌های آینده در برآوردن نیازهایشان، بهبود و ارتقای سطح زندگی برای همه و حف...

پس از دهة 70 میلادی، واکنش‌های شدیدی نسبت به رشد و گسترش بی‌رویة شهرها، بعد از جنگ جهانی دوم آغاز شد و راهبرد «توسعة درون‌زا» برای مقابله با این مشکل شکل گرفت. در این بین، «توسعة میان‌افزا» که زیرمجموعه‌ای از جنبش رشد هوشمند است، ساده‌ترین راهبرد برای تحقق توسعة درون‌زا محسوب می‌شود. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و برمبنایِ مطالعة متون نظری و کاربستی انگاشت‌‌‌‌های مذکور در ادبیات جهانی، پیش ...

گردشگری شهری عاملی بسیار مهم در توسعۀ شهرها محسوب می‌شود، زیرا نیروی زیادی برای جذب گردشگران دارد. شهرهای منطقۀ غرب کشور، از جمله سنندج، به دلیل بهره‏مندی از شرایط اقلیمی و عامل فرهنگی خاص، نیروی زیادی در جذب گردشگری شهری دارند. جغرافیدانان معتقدند هر عاملی از جمله گردشگری تأثیرات مختلفی دارد؛ بدین معنی که هیچ عاملی صرفاً نمی‌تواند مثبت یا منفی باشد. این پژوهش در پی بررسی تأثیرات مثبت گردشگری شه...

در برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، عدالت در توزیع و پراکنش فضایی کاربری‌ها یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعة پایدار شهری محسوب می‌شود. گسترش کالبدی کاشان در دهة اخیر و افزایش جمعیت آن باعث عدم تعادل در کاربری اراضی در نواحی مختلف آن شده و توسعة پایدار شهری را به خطر انداخته است. بنابراین، با توجه به اینکه کاربری‌ها و خدمات شهری با پاسخگویی به نیاز جمعیتی و افزایش منفعت عمومی نقش و جایگاهی مهم در ب...

فعالیت گردشگری، چنانچه به‌طور مطلوب طرح‌ریزی شده باشد، می‏تواند ضمن حفاظت و مدیریت بهینة طبیعت، منفعت‏های اضافی نیز برای جوامع بومی و اقتصاد محلی به همراه داشته باشد. در غیر این صورت، چنانچه توسعة آن همراه سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‏ریزی منطبق بر نگرش زیست‌محیطی و با تأکید بر توسعة پایدار نباشد، به‌طور حتم، تأثیرات منفی زیادی بر محیط زیست خواهد گذاشت. در این تحقیق، در ابتدا به ارزیابی فعالیت‌های گ...

با مطرح‌شدن توسعة پایدار شهری، لزوم دستیابی به کیفیت زندگی مناسب و تأمین رضایتمندی ساکنان، پدیدة اسکان غیررسمی با دیدی جامع­تر توسط محققان مطالعه می‌شود. سرمایة اجتماعی به عنوان یکی از معیارهای اصلی توسعة پایدار، بر کیفیت زندگی و رضایتمندی از کیفیت زندگی تأثیر شایان توجهی دارد. هدف پژوهش حاضر تعیین ابعاد مختلف سرمایة اجتماعی مؤثر بر رضایتمندی ساکنان سکونتگاه­های غیررسمی و تبیین ارتباط این دو مف...

موضوع زمین و چگونگی به‌کارگیری آن همواره موضوع و بستر اصلی برنامه‌ریزی شهری بوده است و ارزیابی و ساماندهی فضایی- مکانی کاربری­ها و عملکرد­های شهری، از مهم­ترین و تأثیرگذارترین محورهای توسعة پایدار شهری است. هدف این پژوهش ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری با رویکرد توسعة پایدار در شهر پیرانشهر است. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است. بدین منظور سه شاخص ظرفیت، سازگاری و عدالت اجتماعی در راستای ت...

تحقیق حاضر درصدد است آثار طرح‌‌های اسکان مجدد را در روستاهای سیل‌‌زدة ‌‌شرق استان گلستان ارزیابی کند و میزان هماهنگی یا ناهماهنگی این‌‌ طرح‌‌ها را با اهداف توسعة ‌‌پایدار روستایی برسنجد. جامعة ‌‌آماری تحقیق حاضر، ساکنان شهر جدید پیشکمر (تجمیع 11 روستا) و ساکنان سه روستای جابه‌‌جاشده به‌‌صورت محدود هستند. برای تعیین تعداد پرسشنامه‌های مورد نیاز تحقیق از فرمول کوکران استفاده شد و 279 خانوار برای ...