پیوند پزشکی با حقوق و امور مذهبی موجب شده بود که اطبّا در ازمنه قدیم، افزون بر جنبه علمی، جنبه مذهبی نیز داشته باشند. بلاتردید، در آغاز، طبابت با سحر و جادو عجین بوده است. در دوران باستان به جهت شیاع این فکر که امراض ناشی از خشم خدایان هستند، معمولاً مسؤولیتی متوجه اطبّا نمی شد. البته از نقطه نظر تاریخی، مسؤولیت طبیب دارای قدمتی طولانی است، به طوری که ردپای آن را می توان در تمدن های اولیه مانند پا...

با مطالعه «فتوت» و «جوانمردی» چه با تأمل در متون منظوم و منثور فارسی چه با بررسی فتوت نامه ها و متون دیگر، در می یابیم که فتوت دارای یک سلسله باورها و اصول عقاید و مراسم خاص است. این مبانی و مراسم شباهت های زیادی با باورها و مراسم ادیان و سنتها ی ایران باستان، شامل دین های زرتشتی، مانوی، مزدکی، اهل حق و ایزدیه و نیز سنت زورخانه و آداب برخی از گروه های اجتماعی در ایران عهد ساسانی مثل اسباران، آز...

در بررسی ادوارمختلف باستانی به صورت کلی همزمان با وجود آمدن تمدن های بزرگ در دنیا باستان، ماشاهد بوجود آمدن شهرهای بزرگ و مهم سیاسی، مذهبی و... در کناراین تمدن ها می باشیم و در حقیقت ارتباطی ناگسستنی بین بوجود آمدن شهرهای بزرگ باستانی وشکل گیری امپراطوری های بزرگ باستان همواره وجود دارد. شهرها و تمدن های شکل گرفته در ایران نیز از این چهار چوب خارج نمی باشند. یکی از این شهرها که در تاریخ ایران ب...

مسئله خلقت و آفرینش جهان و انسان از جمله مسائلی است که همواره برای انسان مطرح بوده و برای دریافت پاسخ آن به مطالعه و تکاپو می پردازد. طرح این سوال و پاسخ آن می تواند در چگونه زیستن انسان نقش فوق العاده ای داشته و در معنابخشی زندگی انسان موثر باشد و آدمی را از پوچ گرایی برهاند. هنگامیکه بشر از کشف رازهای جهان احساس ناتوانی کرد، برای توضیح پدیده ها به اسطوره روی آورد و از قوه خیال کمک گرفت. اس...

شهرها از دوران باستان نشانه قدرت و توان سیاسی، مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، علمی، تکنولوژیکی و قدرت خلاقیت جوامع مختلف، بوده اند. بدین ترتیب مشخص است که هر جامعه انسانی، برای دست یابی به تمدن، به عنوان بالاترین و والاترین سطح فرهنگ بشری، و ساختن و نگهداری شهرها، می باید، ابتدا، مسائل و معضلات متعدد و گسترده ای را حل کرده و پشت سر گذاشته باشد. بدیهی است که دستیابی و میزان رشد تمدن در بین ج...

هدف از این پژوهش مروری اجمالی بر ورزش باستانی و زورخانه ومحقق در پی یافتن و نحوه شکل گیری این نهاد سیاسی اجتماعی بوده است بشر اولیه برای ادامه حیات نیازمند بود که توانمند باشد پرورش تن و تقویت قوای جسمانی با تاسی از الگوهای طبیعی حیات او را به ورزش رهنمون می شد این ورزش با پیشرفت و ترقی تدریجی انسان تکامل یافت ورزش در اکثر تمدن های باستانی پی گرفته می شده است ( مصر باستان و ایران باستان و یونان...

بشر اولیه با خدای خود ارتباطی نزدیک داشت و وی را از طبیعت می شمرد؛ بنابراین در محاکمی که عقل را در آن راهی نبود، با بینشی اساطیری، عوامل طبیعی را داوران آزمونی قرار می داد و این داوری را شمولی از داوری خدایان می دانست. در ایران باستان، به مثابه یکی از کهن ترین تمدن های جهان، این داوری ها همچون دیگر تمدن ها متداول بود. آن چنان که در محاکم پیچیده این سرزمین، این گونه داوری ها معمولاً به مدد قدرت ت...

افلاطون به عنوان برجسته‌ ترین فیلسوف دوران باستان تاثیر شگرفی بر فرهنگ و تمدن دنیای غرب بر جا نهاده است. به‌ ویژه آموزه‌ ی عشق او در رساله‌ ی مهمانی که ادبای اروپای رنسانس تا حد زیادی وامدار آن هستند. میلتون، آخرین و یکی از شاخص ترین چهره‌ های رنسانس انگلستان و اروپا، از این قاعده مستثنی نیست به نحوی که تاثیر آموزه‌ های افلاطون را می‌ توان در جای جای آثار او مشاهده نمود. مقاله‌ ی حاضر به بررسی ...

در ایران باستان فرمانروایان از القاب وعناوین بسیاری استفاده می‌کردند تا اندیشه‌ها و دیدگاههای خود را رواج دهند. برخی از آن‌ها با تأسی به گذشتگان و برخی دیگر متأثر از عوامل مختلف در گذر زمان انتخاب می‌شدند. فرمانروایان با القاب و عناوین غالباً درصدد قدرت­نمایی، تمایز و تقدس خویش در میان مردم بودند. بررسی القاب و عناوین سران در روزگار کهن و عوامل تأثیر گذار در شکل گیری آن‌ها با نگاهی به تاریخ و تم...

مخروطات یا همان دانش مطالعۀ مقاطع مخروطی از عالی‌ترین مباحث نظری هندسۀ دوران باستان و سده‌های میانه بوده که به خاطر کاربردهای عملی نیز مورد توجه قرار می‌گرفته است. در پژوهش پیشِ رو، پس از اشاره‌ای کوتاه به تاریخچۀ مخروطات در یونان و در تمدن اسلامی، چگونگی راه‌یابی آن به کتاب‌های درسی دورۀ قاجار و کمی پس از آن در ایران، و نیز دگرگونی واژگان این علم در جریان این انتقال، بررسی می‌شود.