رساله حاضر با عنوان ماهیت وحی از دیدگاه فلسفه مشاء و کلام امامیه در چهار فصل و ذیل عناوین کلیات، ماهیت وحی از دیدگاه فلسفه مشاء، ماهیت وحی از دیدگاه کلام امامیه و جمع بندی و نتیجه تنظیم شده است. در فصل اول کلیاتی نظیر طرح کلی تحقیق و برخی واژگان کلیدی نظیر فلسفه مکتب مشاء کلام و وحی بررسی شده است. فصل دوم و سوم که حجم اصلی این رساله را تشکیل می دهند به بررسی وحی در دو دیدگاه فلسفه مشا و کلام ام...

چکیده زبان­شناسی قرآن، دانشی میان­رشته­ای بین «تفسیر و علوم قرآنی» با «زبان­شناسی» است. بهره­گیری از این دانش بر غنای تفسیر می­افزاید. شناخت زبان قرآن نیازمند معیارهایی است که بتواند درستی گزاره­های دریافتی را تضمین کند. گمانه­زنی درباره زبان قرآن به «افتراء بر خدا» منجر شده و در نهایت «تفسیر به رأی» را رقم می­زند. شناخت روشمند زبان قرآن، این آفت را دفع می­کند. هدف پژوهش حاضر، ارائه روشی برای ش...

تفسیر «من وحی القرآن» از تفاسیر معاصر شیعی است. محمدحسین فضل‌الله مفسری است که در تفسیر خود بر ظواهر قرآنی تأکید می‌ورزد و یکی از مبانی خود را در تفسیر اعتماد به ظواهر قرآنی بیان می‌کند. استفاده از ظهور در تفسیر وی انواع گوناگونی دارد. فضل‌الله از مجموع این ظواهر استفاده‌های گوناگونی چون تأیید یک احتمال تفسیری، نقد و ردّ نظر مفسران دیگر و نقد روایات تفسیری بهره می‌برد. وی در اکثر موارد همراه با ...

تفسیر قرآن کریم در قرن چهاردهم هجری وارد مرحله نوینی گردید. سید جمال الدین اسدآبادی، فریاد بازگشت به قرآن را در این قرن، برای اعاده عزت مسلمانان بلند ساخت و دو شاگرد وی: شیخ محمد عبده و سید محمد رشید رضا با پدید آوردن تفسیر المنار، تحولی شگرف در تاریخ تفسیر به وجود آوردند. عبده بر حاکمیت عقل در دین و زندگی اصرار می ورزید. عموم تفاسیری که پس از المنار نگاشته شده‎اند، به نحوی متأثر از این تفسیرند...

قالب بومی شدة هرمنوتیک فلسفی غربی در فضای اندیشة اسلامی معاصر بر فهم و تفسیر نصوص دینی متمرکز شده است و این تأملات هرمنوتیکی در دو عرصة سازوکار و نحوة فهم متون وحیانی و نیز تأمل در ماهیت وحی و نسبت نصّ دینی با پیامبر و واقعیات تاریخی و فرهنگی عصر نزول سامان یافته است. برخی روشنفکران معاصر با تمرکز بر نصّ دینی برداشت های هرمنوتیکی غیرمتعارف و گاه کاملاً افراطی را ارائه کرده اند که در تقابل آشکار و...

وحی در این رساله به مثابه یکی از تجربه ناپذیرترین مجرای انسان در فرایند فهم و درک حقایق، الزامات و نیازمندیهای متکاملانه انسانی در حوزه های عقلانی و فراعقلانی و ایجاد یک نظام ارزشی که سعادت و نیک فرجامی بشر را تامین کند مورد بررسی قرار گرفته است. معرفت وحیانی معرفت است که در فرایند ایجادات گفتاری خدا و پیامبر به تحقق می رسد. و به همین سبب فهم اشعری گرایانه و تفسیر مینوی از وحی-که این روزها برحو...

طریقه حکمای اسلامی در تفسیر متون وحیانی و الهی همواره با مخالفت اهل ظاهر مواجه بوده است. ابن سینا همه معارف از جمله معارف عقلی و وحیانی را افاضه عقل فعال می داند و به این ترتیب وحی و عقل را هم سنخ هم می شمارد و معتقد است حکیمی که با عقل به کشف مراتب هستی می پردازد به معنای آیات نیز دست می یابد و می تواند معنای رمزی و تمثیلی آیات قرآن را با عقل خود کشف کند. در مقابل، غزالی با تأکید بر حفظ ظاهر، ...

چکیده: فهم هر کلامی در درجه اول منوط به فهم لغات وترکیبات آن است و کلام خدای رحمن که از طریق وحی بر محمد مصطفی’ به ما رسیده نیز از این قاعده مستثنی نیست و البته این موضوع، در رابطه با قرآن از جایگاه والاتری برخودار است، زیرا که دانستن معانی مفردات قرآن کریم یکی از ابزارهای لازم برای دانستن معنای آیات وحی الهی است و آگاهی درست و دقیق از معانی الفاظ کلام حق، یکی از شروط لازم و ضروری برای مفسر قر...

شناخت پدیده وحی و تبیین آن از دیرباز مسأله ای مطرح میان اندیشمندان بوده، درهرعصر و زمانی، رویکردهای مختلفی درجهت اثبات و انکار آن اظهارشده است. درمورد ماهیت وحی و مراتب آن نیز نظرات متفاوتی مطرح شده؛ علاوه بر بررسی هایی که متکی بر آیات قرآن است، برخی از بحثها دراین زمینه رویکردی کلامی داشته و بعضی، مبتنی بر دیدگاه فلسفی و عرفانی است و درسده اخیر در جوامع علمی وحی به عنوان تجربه ای دینی نیز مورد...