تفسیر بیضاوی یا انوار التنزیل و اسرار التأویل، یکی از تفاسیر مختصر، مفید و بسیار مشهور قرن هشتم ق. است. این تفسیر که به اتفاق آرای اهل نظر، در میان تفاسیر کم حجم قرآن کریم از همه محققانه تر است، سال های سال به عنوان یکی از کتاب های درسی مجامع دینی مطرح بوده است. گزیده گویی، اجتناب از بحث های استطرادی، دقت فراوان در تبیین مباحث، از ویژگی های این تفسیر است. در طبقه بندی تفاسیر اهل سنت، تفسیر بیضا...

در بین آثار ادبی، اشعاری- اگرچه اندک- وجود دارند که منحصراً در وصف دما، ساختمان، عناصر و اجزایگرمابه و آداب استحمام سروده شده‌اند. در تعدادی از این توصیفات منظوم، شاهد انعکاس تعلیمات عرفانی و آداب و اصطلاحات صوفیه هستیم؛ بدین طریق که ذهن شاعر پس از ایجاد شباهت بین خانقاه و گرمابه، کوشیده است تا بیناین مکان و آداب مرتبط با آن، با مراحل اولیه سیر‌و‌سلوک و برخی از رسوم خانقاهی پیوند برقرار کند و اص...

یکی از راههای پیشرفت علمی و فرهنگی هر ملتی انتقال دانشها و معارف بشری از راه ترجمة علمی است. همواره مللی که به نحو شایسته این گونه عمل کرده‌اند شاهد فرهنگ و دانش تخصصی والا و ارزشمندی بوده اند. تاریخ تمدن ملتهای بزرگ جهان چون ایران، یونان، چین و هند گویای این واقعیت است. حتی دربارة‌ بهره‌گیری کشورهای اروپایی از فرهنگ و تمدن مشرق زمین، نقش ترجمه بسیار چشمگیر است. قرآن یکی از معروف‌تری...

تصوف و عرفان از جریان های مهم اندیشه و سلوک در جهان اسلام به شمار می روند که عقاید و آداب برجسته آن ها در عرصه اعتقاد و اخلاق اسلامی تأثیرات فراوانی بر جای نهاده است. یکی از مفاهیم و فضیلت های مهم دینی که در میان عمده اهل عرفان و تصوف، ارزشی والا محسوب می شود، توکل است. بسیاری از سالکان تصوف و راهیان عرفان، درباره این فضیلت معنوی و رفتاری دیدگاه هایی را به رشته تحریر در آورده یا بیان نموده اند....

مهمترین نتایج نقد و تحلیل داستان های < الهی نامه > عبارتند از : 1- یکی از مهمترین جلوه های داستان پردازی عطار قرینه سازی و همسان سازی است . 2- مقدمه داستان های عطار ، طرح را تقویت می کند . 3-محیط و فضای داستان های < الهی نامه > زاهدانه و غمگین است . 4- شخصیت دیوانگان ( مجانین عقلا ) ، شاهکار شخصیت پردازی عطار است . 5-پرسشگران و سلطان محمود از شخصیت های مقابل هستند که در برابر شخصی قرار می گیرند...

در این گفتار ترجمه کتاب معروف گلدزیهر خاورشناس مجاری الاصل به نام گرایش های تفسیری قرآن در میان مسلمانان که ترجمه عربی آن به فارسی برگردانده ششده است بررسی می شود. نخست به برخی اشتباهات و سوء تعبیرها یا ترجمه های نارسا، اشاره شده و سپس متن کتاب که در شش بخش است به اجمال معرفی گردیده است که به ترتیب درباره تفاسیر صدر اسلام، تفاسیر روایی، تفاسیر معتزله و اشعریان و اختلاف دیدگاه  آنان، تفاسیر صوفی...

آثار نهضت اصلاحی بر تفسیر نگاری قرن چهاردهم مورد بررسی قرار گرفته است.  قرن چهارده هجری با ظهور مصلحان استعمار ستیز و شعارهای بازگشت به اسلام، نهضت تفسیری پی نهاده شد که بزرگ ترین شاخصه آن پرداختن به مسائل اجتماعی و سیاسی بود.  گذار شتابناک به دو دوره شکوفایی و سیر نزولی تمدن اسلامی و ظهور بیدارگران در طلیعه قرن چهارده هجری، زمینه ساز رویکرد نو به تفسیر قرآن گردید.  نویسنده با تبیین زمینه های ا...

کعب الاحبار در ورود روایات اسرائیلی به منابع دینی نقش بسزایی داشته است؛ عده ای از مفسران شیعه در تفاسیر خود از اقوال کعب الاحبار استفاده کرده اند، لذا بازشناسی گونه های روایات کعب در تفاسیر شیعه و موضع مفسر در برخورد با این مرویات بسیار حائز اهمیت است. با توجه به گستردگی تفاسیر، این پژوهش از قرون نخست تا اواخر قرن ششم تفاسیر شیعه را موردبررسی قرار داده است، درمجموع 16 تفسیر موردمطالعه قرار گرفت...

یکی از اقوام ایرانی در کنار پارس ها ،مادها ،سکاها ،.. بلوچ هاهستند . قوم بلوچ مانند سایر اقوام ایرانی دارای زبان و فرهنگ خاص خود است . دیرینگی قوم بلوچ و حوادثی را که در طول تاریخ با آن مواجه بوده است ، این قوم را صاحب یک فرهنگ عامه ی قوی کرده است که در جای جای بلوچستان با تنوع فراوان می توان این فرهنگ را مورد مطالعه قرار داد . از طریق ادبیات عامیانه ی بلوچی می توان بخشی از فرهنگ بلوچ ها را مور...

 گرایش علمى در تفاسیر قرن چهارده، ابعاد و گستره آن و دیدگاه‌هاى موافق و مخالف مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. مقاله با تعریف تفسیر علمى و مولفه‌هاى موجود درآن به بحث در ریشه‌هاى تاریخى گرایش علمى در تفسیر پرداخته و بر این باور است که ریشه‌هاى ضعیف این گرایش در تفاسیر کهن همچون فخر رازى و شیخ طوسى نیز به چشم مى‌خورد و از آن زمان تا قرن چهارده که به صورت یک جریان قوى ظهور کرده، ادامه داشته است. ...