قرآن کریم در آیه «إِنْ کُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَیْها حافِظ» (طارق،4) به یکی از ویژگی­های نفس انسانی (که حافظ داشتن نفس است) اشاره می­کند، امّا مفسرین در تفسیر این آیه دارای نظرات متنوعی هستند، جمع زیادی از مفسرین منظور از نفس مورد اشاره در آیه را روح انسانی و منظور از حافظ را ملائک الهی می­دانند، ولی برخی تفاسیر به یک اعتبار نفس را بر ماسوی الله تعمیم داده­اند و از این جهت، منظور از حافظ را خداوند دانسته­اند و ...

بررسی پیوند آیات یک سوره و دید ساختاری به سوره‏ها، نگرشی جدید است که هر چند به طور جزئی در تفاسیر متقدّم وجود داشته، ولی در تفاسیر متأخّر بیشتر مورد توجّه است. در این پژوهش، ساختار سورة انسان، چگونگی پیوند آیات آن و دسته بندی آیات درون سوره، نشان داده شده است. ابتدا با نگاه به ساختار سوره در تفاسیر مختلف، دیدگاه های ارائه شده با تکیه بر نگرش های متفاوت در تقسیم بندی آیات بررسی و نقد شده‏اند. سپس، ...

آسیب شناسی روایات تفسیری از زوایای گوناگون است. نویسنده پس از ذکر اهمیّت آسیب شناسی و پاکسازی تفاسیر روایی موجود، به روش پالایش روایت تفسیری در حوزه سندشناسی و بازکاوی محتوایی اشاره می کند و دو مرحله آسیب شناسی روایات تفسیری و روش شناسی تفسیر در تفاسیر معصومان )ع( را دارای اهمّیت می داند. سپس به بحث آسیبهای تفاسیر روایی می پردازد و نکاتی از این جمله را برشمرده است: 1. در آمیختگی تفسیر، تأویل - ظا...

چکیده مترجمان قرآن کریم به خصوص از نیم قرن اخیر، در ترجمه ی آیات دست به ذکر اضافاتی برای توضیح بیشتر و رفع ابهامات زده اند که تأثیر زیادی در برداشت خواننده ی ترجمه از معنا ومفهوم آیات دارد. با توجه به حساسیت موضوع در پیوند کلام الهی، بررسی این افزوده ها در انتقال مفهوم آیات قرآن کریم ضروری است. در عین حال، در این میان، مفسران برجسته ی قرآن کریم که با آموزه های قرآنی و روایات معتبر اسلامی آ...

با توجّه به جایگاه ویژه اسباب نزول در تفسیر مجمع البیان و ملاک های شناخت صحت آن توجّه این پژوهش به بخش «النزول» این تفسیر گرانقدر معطوف شده، بدین صورت که روایات اسباب نزول سوره آل عمران از تفسیر مجمع البیان انتخاب و با روایات اسباب النزول همین آیات از تفاسیر مختلف شیعه و اهل سنّت مقایسه، و سپس با توجّه به ملاک های مشخّص روایات صحیح و سازگار با ظاهر و سیاق و آیات و روایات و عقل... انتخاب شده است. این...

اسباب نزول از ابزارهای کارسازی است که بیشتر مفسران در تبیین مفاهیم آیات قرآن از آن بهره ی فراوان برده اند. گرچه پیشینه ی استفاده از این ابزار به صدر اسلام باز می گردد، اما این گونه روایات به دلایل مختلف، قابل اعتماد نیستند و ضروری است مورد بررسی قرار گرفته و ارزش گذاری شوند. از آنجا که تفسیر مجمع البیان از تفاسیر گرانسنگ شیعی است که اسباب نزول در آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است، این تفسیر در ...

کلید واژه ها: بیان، تبیان، فهم قرآن، تفاسیر روایی.

فهدرومی از نویسندگان معاصر در کشور عربستان است که دارای آثار تألیفی بسیاری می باشد.با توجه به اینکه وی تحت تأثیر دیدگاه های ابن تیمیه و شاگردان وی می باشد و در آثار خود به ایشان استناد می کند می توان او را از سلفیون به شمار آورد.در این پایان نامه ضمن ترجمه یکی از کتاب های فهد رومی با عنوان تحریف المصطلاحات القرآنیه و أثره فی إنحراف التفسیر فی القرن الرابع و عشر، به بررسی و نقد دیدگاه های وی پرد...

تحقیق حاضر با مراجعه به آیات قرآن کریم و با تکیه بر تفاسیر شیعه، سیر حرکت تکاملی انسان و فرجام جهان را بررسی کرده است. در ابتدا ضمن تشریح طرح پژوهش به بیان کلیاتی درباره مفهوم فرجام، فرجام شناسی، آینده پژوهی، اندیشه سیاسی در اسلام، تفاسیر شیعه، حکومت جهانی و مهدویت پرداخته شده است. سپس مبانی نظری بحث با تشریح مبانی فرجام شناسی آرای کلی مکاتب گوناگون الهی و بشری درباره نگرش مثبت و منفی به آینده ...

نماز یکی از مهم ترین فرایض الهی است که اهتمام به آن و خواندن آن در اول وقت، سبب بهره گیری از برکات نماز و عامل صعود انسان به مراتب والا است. این مقاله سعی دارد تا با استفاده از آیات قرآن، مسأله نماز اول وقت را مورد کنکاش و تحلیل علمی قرار دهد. این تحقیق از لحاظ روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی است و از نظر روش جمع آوری اطلاعات از نوع تحقیقات تئوریک یا نظری و غیر تجربی می باشد، و از نظر ماهیت اطلاعات ...