شناخت نفس یکی از مهمترین و در عین حال دشوار ترین مباحث فلسفه است که در روایات اهل بیت علیهم السلام نیز بر آن تاکید فراوان شده است واز آن به عنوان پلی برای شناخت خداوند تعبیر شده است¬. اختلاف اقوال وآراء درباره حقیقت نفس بسیار است تا به حدی که مناوی در شرح قصیده عینیه شیخ الرئیس می¬گوید که به صد قول رسیده است¬. ابن سینا در نفس شفا در حدود پانزده رای از قدما در مورد نفس نقل کرده است¬. از آنجایی ...

   با توجه به اهمیت« فلسفه ذهن » در عصر حاضر و تقویت گرایش‌های  مادی گرایانه - که مهمترین دلیل آن  ناکارآمدی براهین و نارسایی مفاهیم در باب رابطه نفس و بدن است-  نویسندگان در این مقاله کوشیده‌اند این مساله را ، با توجه به مبانی حکمت متعالیه  ملاصدرا،  بررسی نمایند و نشان دهند که از نگاه حکیم ملاصدرا ، انسان یک حقیقت وجودی است که هر چند منشأ مادی دارد و جسمانیةالحدوث است اما در بستر حرکت جوهری ا...

در کلیسای ارتدکس هدف عارف مسیحی از سلوک، شهود و رسیدن به مرتبۀ خداگونگیاست. در هنگام شهود، قوا و تجلیّات خدا برای سالک، مشهود و در عین حال ذات خدا،نامشهود و وصف ناشدنی است . از این رو، در الاهیات کلیسای ارتدکس خدا به دو صورتنور و تاریکی نمادپردازی شده است . آموزۀ خداگونگی، به معنای رسیدن به شباهت الاهیو دریافت موهبت تشبّه به خدا و اتّحاد الاهی، نقطه محوری الاهیات و عرفان مذهبارتدکس است که با آموزۀ...

یکی از حلقات اندیشه‌‌ای علوم انسانی ساحت انسان‌شناساسانۀ آن است. در ترسیم نظام هنجاری و فلسفۀ ارزش نیز یافته‌های انسان‌شناسانۀ فلسفی‌‌، کلامی و تجربی بسیار تعیین‌کننده‌اند. در این مقاله که به بخشی از این برنامۀ پژوهشی می‌پردازد‌‌، پرسش اصلی این است که قوای نظری و عملی نفس ناطقه، چه نقش و تأثیری در شکل‌‌‌‌‌گیری نظام تشریعی حق‌ها و تکلیف‌های انسانی دارند؟ پاسخ به این پرسش، هدف این نوشتار است که ا...

نماز تدبیری است از سوی شرع برای از میان رفتن آلودگی‌های حسی و به‌منزلۀ طهارت از حدث‌های اصغر و اکبر نفسانی است. نماز قالب، نماز ظاهری جسمانی و نماز قلب، نماز باطنی حقیقی است. نماز قلب، عرفان و شناخت خدا و شناخت افعال و صفات او، و از سنخ حکمت و معرفت است. نماز قالب، تعبد جسم و خضوع بدن و تشبه به حقیقت انسانیت و جدایی از حیوانات و بهائم است. این دو گونه نماز، نشان از ارتباط غیب و شهادت و ملک و مل...

سخن از شناخت انسان بدون شناخت ابعاد قوه ناطقه وی معنی ندارد و شناخت اندیشه های انسان های تأثیرگذار بر حیات معقول، می تواند زمینه شکوفایی اندیشه باشد. این پژوهش با ترجمه تفسیر ابن سینا بر اثولوجیای منسوب به ارسطو و پس از آن شرح و نقد آن سعی در شناخت اندیشه های اندیشمندانی چون ابن سینا و فلوطین دارد. اثولوجیا، علم الهی به معنی اخص بوده که در تاریخ فلسفه اسلامی به ارسطو نسبت داده شده ولی بخشی از ...

حکمت خسروانی فلسفه ی الهی ایرانیانی است که به زمان کیومرث قدمت می رساند و پس از فریدون به کیخسرو رسیده و تثبیت می شود . این فلسفه ی الهی پس از قرن ها دگر بار در آثار سهروردی رخ نمایی کرده و شکوه فکر قوم ایرانی را یاد آور می شود . این پایان نامه استمرار فرهنگی قوم ایرانی را از زمان گذشته تا بعد از اسلام نشان می دهد . در این رساله سر فصل های حکمت خسروانی در آثار شیخ اشراق نشان داده شده است ... ما...

حیات انسان با تغذیه شروع می‌شود و تغذیه فرآیندی است که در آن موجود بی‌جان به جسم زنده و پویا تبدیل می‌شود یا بخشی از جسم زنده می‌گردد. تأمل درباره چنین فرآیندی در حیطه دانش فلسفه است. تأملات برخی فیلسوفان نشان داده است که در این فرآیند جسمی که از آن تغذیه می‌شود، از جهت جوهر و عرض تغییر می‌کند و همسان جسم متغذی می‌شود تا حیات شکل بگیرد و بدن ساخته شود. فیلسوفان نفس گیاهی را مؤثر فاعل بالطبع این...

لزوم فراگیری اخلاق در علم پزشکی اساس رابطه بین پزشک و بیمار است و باید از ابعاد مختلف مورد بحث قرار گیرد. روانشناسان و روان پزشکان به اخلاق  از نظر معنا شناسی، شکل گیری و مراحل آن براساس رویکردهای مختلف توجه کرده اند. در این مقاله نخست بطور کلی از نظر معنا شناسی و مراحل تحول، اخلاق مرور شده است. در معنا شناسی بین ethic با مترادف آن یعنی morality که جنبه سرشتی و یادگیری دارد، تفاوت عمده ای می با...

انسان موجودی کمال گراست و همواره راه های رسیدن به کمال مهم ترین دغدغه ی فکری او بوده است. اما از آن جا که انسان گاهی در تشخیص راه و مصداق کمال دچار اشتباه می شود، لازم است نخست مقصود از تکامل و کمال حقیقی روشن گردد. از این رو، در این رساله به روش تحلیلی ابتدا به تبیین حقیقت تکامل پرداخته و سپس از بین عوامل موثر و راه های کسب کمال، نقش عبادت مورد بررسی قرار گرفته است. تکامل انسان به واسطه ی فصل ...