در مورد انسان، تربیت به معنای رشد گرایش های متعالی، اخلاق نیکو و هم چنین فعلیّت یافتن کمالات بالقّوه ی نفسانی می باشد. یکی از اصلی ترین رویکردهای بشر در طول تاریخ و نیز سعی و اهتمام سعدی معطوف به تعلیم و تربیت بوده است. شیخ نقش وراثت، استعدادهای خدادادی و فطری را در تربیت بسیار مهم می داند و با استفاده از تشبیهات زیبا در قالب حکایت، داستان و تمثیل به بررسی تأثیر استعداد ذاتی و گوهر وجودی در تربیت...

حکیم نظامی گنجوی با نگرش حکیمانه خویش به جهان اطراف نگریسته پندها، اندرزها و توصیه های تربیتی کاربردی بسیار ارزشمندی برای زندگی بشر ارائه کرده است. در آرمانشهر نظامی جهان آفرینش بر مبنای حکمت بالغه آفریدگار خلق شده و سیر تکاملی بشر در آن حرکت از نقصان به کمال است. وی توصیه های اخلاقی جامع و کاملی در باب رفتار فردی، اخلاق اجتماعی، نظام خانواده، جایگاه زن و ایام حیات از کودکی تا ایام پیری بیان نم...

مرصادالعباد نجم رازی اثری تعلیمی در تصوف اسلامی است که در سه باب اصلی آن از مبدأ ، معاش و معاد انسان سخن گفته شده است؛ اما این اثر از دیدگاه تربیت اجتماعی نیز حائز اهمیت است. آموزه¬های تربیتی – اجتماعی نجم رازی در سراسر کتاب و بویژه در باب پنجم آن در هر روزگاری نه تنها برای صوفیان بلکه برای همه مردم مفید و قابل توجه است. در این پایان نامه در دو بخش این آموزه¬ها بررسی شده است. ابتدا در فصل سوم م...

در پژوهش های پیشین، کاوش درباره مضمون عیاری و آموزه های جوانمردی و جریان ها و شاخه های این آیین اجتماعی-سیاسی عموماً بر اثر غلبه گرایش و نگاه نخبه گرای محققان و محوریت و جایگاه ویژۀ قرآن کریم و متون دینی، بیشتر معطوف به متون عرفانی منثور و گاه منظوم بوده است. روشنگری و بازنمایی ارتباط تنگاتنگ و کهن عیاری و جوانمردی با متون حماسی و نمایاندن آموزه های تعلیمی- القایی این جمعیت اخلاقی می تواند گامی ...

نظامی‌ یکی از معدود گویندگانی است که ردّپای حکمت یونان و آرای فلاسفه باستان را می‌توان در آثارش جستجو‌ کرد. وی با تلفیق آموزه‌های اسلامی و موازین فلسفی، به اصول حکیمانه، صبغه‌ای دینی- مذهبی داد. بنیاد حکمت فلاسفه پیشین بر مبنای اصول انسانی و هدف آن، پرورش قوای روحانی بود. از این رو شاید به جرأت بتوان خاستگاه ادب تعلیمی را در حکمت فیلسوفان یافت؛ زیرا اینان در ‌واقع، اولین معلمان اخلاق جهت تربیت ب...

قرآن کریم، جهان‌شمول است و داستان‌هایش با هدف تعلیمی _ تربیتی بیان شده است. در میان داستانهای قرآنی، داستان حضرت یوسف(ع) و زلیخا، ماجرای دلدادگی زنی به پسری جوان است. بسیاری از جوانان در اعصار مختلف، به این مسئله مبتلا می‌شوند، که گاهی این امر، تهدیدی برای جوامع بشری بوده است. پژوهش حاضر، با موضوع نقش تربیتی حضرت یوسف و زلیخا در قرآن، بر آنست، که با بررسی کنش و واکنش حضرت یوسف، به عنوان مربی‌ای...

هر گفتار و رفتارى که به ظاهر غیر جدّى و به صورتى لطیف و همراه با مزاح جلوه‌گر شود و در کُنه خود بیانگر حقیقت و واقعیّتى جدّى باشد، «طنز» گفته می شود. در حقیقت طنز خنده هایی است عاقلانه و عارفانه بر زندگی که به وسیلۀ کشف و برهنه کردن تضادها و ناهماهنگی های زندگی جلوه گر می شود. سمت و سوی طنز  اجتماعی است و مایۀ  اصلی آن انتقاد و برملا کردن کاستی ها و کمی ها است امّا نه به صورت خشک و جدّی و کتابی، بل ب...

هر گفتار و رفتارى که به ظاهر غیر جدّى و به صورتى لطیف و همراه با مزاح جلوه‌گر شود و در کُنه خود بیانگر حقیقت و واقعیّتى جدّى باشد، «طنز» گفته می شود. در حقیقت طنز خنده هایی است عاقلانه و عارفانه بر زندگی که به وسیلۀ کشف و برهنه کردن تضادها و ناهماهنگی های زندگی جلوه گر می شود. سمت و سوی طنز  اجتماعی است و مایۀ  اصلی آن انتقاد و برملا کردن کاستی ها و کمی ها است امّا نه به صورت خشک و جدّی و کتابی، بل ب...

ادبیات تعلیمی به عنوان یکی از شاخه های تنومند ادبیات فارسی، در کنار دیگر شاخه های این درخت پربار، یکی از وسیع ترین و سودمند ترین حوزه ها را دربرمی گیرد. این حوزه تمام شاعران ادب فارسی را در خود جای داده است. در واقع تمام شاعران خواه، ناخواه در این موضوع وارد شده اند و نمود و برجستگی آنان در حوزه براساس حجم آثارشان در این موضوع است. انوری نیز یکی از شاعران برجسته قرن ششم هجری قمری، اگرچه به عنوا...

چکیده در این پایان نامه به بررسی ادبیات تعلیمی کودک و نوجوان در اشعار محمدتقی بهار، پروین اعتصامی، جبار باغچه بان، عباس یمینی شریف و محمود کیانوش پرداخته شده است. در بحث مطالعات نظری این رساله، ابتدا ادب و ادبیات، سپس ادبیات تعلیمی و پس از آن ادبیات کودک و نوجوان از حیث کاربردی و معناشناسی مورد بررسی قرار می گیرند. پس از آن تاریخچه ادبیات کودکان و نوجوانان از ابتدا تاکنون و خصوصاً از زمان مشر...