بررسی مبانی و مؤلفه‏های ماهوی مطالعات امنیتی در ایران، ضرورتی است که باید بیش از پیش به آن توجه داشت. در این مقاله، با عنایت به همین اهمیت و ضرورت و ضمن تأکید بر تفاوت میان مفهوم امنیت یا احساس نیاز به آن و مطالعات امنیتی از یک ‏سو و تفاوت مطالعات امنیتی در ایران با مطالعات امنیتی ایرانی از سوی دیگر، ابتدا پیشینه و نحوه شکل‏گیری مطالعات امنیتی در ایران مورد بررسی قرار می‏گیرد تا مشخص شود این حو...

آسیای مرکزی از لحاظ امنیتی مفهومی در حال تغییر بوده است. بدان معنا که در زمان­های مختلف و با تغییر معادلات امنیتی سیاسی، این منطقه دستخوش دگرگونی شده است. از این رو، پس از فروپاشی شوروی، این منطقه عرصه تهدیدها و چالش­های امنیتی متعدد بوده است. مناقشه­های قومی- سرزمینی، بی ثباتی سیاسی، نداشتن توسعه اقتصادی- اجتماعی، تهدیدهای فراملیتی و جرایم سازمان یافته بخشی از مهم­ترین چالش­های امنیتی منطقه آس...

(با نگاهی به تاریخ شیعه در عصر غیبت و بعد از آن آنچه می توان برداشت کرد اینست که شیعه در برخورد با حکومتهای زمانه همه آنها را نامشروع دانسته و حکومت مشروع و قانونی را فقط و فقط از آن امام معصوم (ع) می دانست . این اصل و این برخورد با حکومتها تا شکل گیری حکومت صفویان در بین شیعیان جاری و ساری است . با شکل گیری حکومت صفویان نقطه عطفی در تاریخ سیاسی شیعه شکل می گیرد حکومت صفویان مشکل مشروعیت خود را...

مهاجرت واژه ای است که برای انواع حرکات جمعیتی بین قلمروها که منجر به تغییر دائم با نیمه دائم مکان سکونت شود، به کار می رود. از دید صاحب نظران، مهاجرت مهم ترین نوع تحرک جمعیت محسوب می شود که از تنوع بسیار چشم گیری برخوردار است. یکی از مباحث مهم در بحث مهاجرت، ارتباط آن با امنیت از ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، زیست محیطی و غیره است. به عبارت دقیق تر، مهاجرت های بین المللی، به خصوص مهاجرت ه...

رهبران آمریکا ورود به دوران پس از جنگ سرد در سال ١٩٩١ را با حملات گسترده به عراق در چارچوب عملیات آزادسازی کویت آغاز کردند. این عملیات آن گونه که در سال های بعد مشخص شد، مقدمه دخالت های وسیع تر آمریکا در منطقه ای بود که مهمترین و سخت ترین چالش ها را برای موقعیت آمریکا در نظام بین المللی ایجاد کرد. جریان بازخیزی اسلامی که با انقلاب اسلامی ایران آغاز شد رشد بیشتری یافت. همچنین تداوم مقاومت در سرز...

برای ترسیم افق امنیتی منطقه غرب آسیا - پس از انقلاب های عربی سال 2011 -  ضروری است مؤلفه ها، متغیرها و عناصر مهم آن از جمله اسلام سیاسی مورد واکاوی قرارگیرد. بر این پایه، اسلام سیاسی از عمده ترین جریان ها و گفتمان های اثرگذار در تحولات اخیر منطقه بوده است. در این چهارچوب، رفتار اسلام گرایان در سه محور اصلی قابل بررسی است: نخست، افراط گرایی و خشونت با پیدایش جریان های نوظهور تکفیری مانند داعش. د...

این نوشتار درپی بررسی تغییر گفتمان امنیتی در ترکیه در فرایند پیوستن این کشور به اتحادیة اروپا است. به‌نظر می‌رسد که اروپایی‌شدن ترکیه از مهم‌ترین عوامل تغییر گفتمان امنیتی در ترکیه بوده است. در ترکیه زبان سیاسی و امنیتی رایج تغییر یافته است و در این کشور شاهد بروز قراردادهای اجتماعی و سیاسی جدیدی هستیم که به‌نوعی فرآیند عادی‌سازی را به‌دنبال داشته است. فرایند امنیتی‌زدایی ترکیه همراه عوامل دیگر...

آب به عنوان مهم ترین منبع حیات بشری، در مناطق خشک نقش مهمی در روابط سیاسی دولت ها بازی می کند. در حال حاضر، رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از توسعه اجتماعی و سیاسی فلسطین، با هدف کنترل ملت فلسطین، استفاده از فشار روانی در سرزمین های اشغالی و تسریع در روند ملت سازی در اسرائیل از این منبع حیاتی به صورت یک ابزار سیاسی استفاده می کند. به اعتقاد برخی از کارشناسان، آب در استراتژی ملی رژیم صهیونیستی به ق...

چندی است که در تجزیه و تحلیل‌های نوین راهبردی به موضوع جرایم سازمان‌یافته به عنوان یکی از تهدیدات امنیتی پرداخته می‌شود. هر چند در اکثر این موارد ارجاعی به سوابق اصلی و جایگاه این موضوع در حوزه علوم اجتماعی و نیز علم حقوق صورت نمی‌گیرد و اکثر آنها از عمق لازم برخوردار نبوده و وارد مباحث فنی این موضوع نمی‌شوند، اما این امر نشان می‌دهد که تحلیل‌گران مطالعات امنیتی، به تدریج به ضرورت توجه به آن پی...

امنیتی‌‏سازی، متناسب با بستر برداشت از «دشواره امر امنیتی» متغیر است. دستورکار امنیت برای کشورهای خاورمیانه که هنوز با سامان سخت‏‌افزارانه درگیر هستند، چارچوبی متفاوت با کشورهای حوزه نوردیک و اسکاندیناوی دارد که با مسائل نرم‏‌افزارانه آمیخته‏‌اند. تبدیل‏‌شدن محیط زیست از امر عادی به امر سیاسی و امنیتی، سبب خاص‌‏شدن مدل امنیتی‏‌سازی نوردیک به‏‌عنوان الگویی جدید شده است. سؤال این مقاله این است که...