حسن تعلیل از صنایع بدیعی معنوی در حوزه زیبایی شناسی ادب فارسی است که علت هر پدیده را به صورت ادبی و با زبان هنر و تصویر بیان می کند. این هنر ادبی ممکن است بر پایه ی یکی از صورت های بیانی: تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز خلق شود، صائب تبریزی از بزرگترین شاعران غزل سرای سبک هندی است که خود در این شیوه دارای "طرز" تازه ای است. در این پژوهش به ارزیابی حسن تعلیل های شاعرانه غزلیات صائب تبریزی پرداخته ش...

زیباشناسی دائویی مبتنی بر نیروی خلاقانۀ دائو است که منشأیی پیشاوجودشناختی دارد. زمینۀ خاستگاهی خلاقیت که از دائو ناشی می‌شود، شالودۀ هنر را در تفکر دائویی تشکیل می‌دهد. معنابخشی در هنر و زبان در اندیشۀ دائویی با ادراک دائو و یگانگی با آن میسر است. هیدگر در آثار متأخرش در تحلیل خویش از زبان، تفکر و شعر، مسائل زیباشناختی ویژه‌ای را مورد توجه قرار می‌دهد و بر درونی بودن تعلق تفکر و شاعری به یکدیگر...

سینما، هنری رویاآفرین و دگرگون‌کنندة نسبت میان ذهنیّت و عینیّت، واقعیّت و خیال است. روایت بازتولید‌شدة زندگی انسان‌ها، در قالب سیر داستانی یا مستند، درآمیخته با جهان‌بینی فیلم‌ساز. در میان دسته‌بندی‌های سینمایی، سینمای شاعرانه بیشترین سهم را در برانگیختن ذهنیت مخاطب و پرورش نیروی تخیل او دارد. پدیدة فیلم شاعرانه، مبتنی بر نوعی نگاه رؤیا‌گونه و بازآفرینی جهانی دگرگون و ویژه نسبت به جهان واقعیت است....

عراقی شاعر‌ی سخنور و شارحی هنرمند است که علاوه بر توانایی در شعر‌های پرشور و حال عارفانه، در نثر شاعرانه و بیان هنرمندانه مفاهیم بلند عرفانی، نمونه‌ای عالی و قابل توجه ارائه داده است. لمعات عراقی در عین بیان و تبیین اندیشه‌های عمیق عرفانی ابن‌عربی، نثری شاعرانه و جذاب ارائه می‌دهد که محصول پختگی و کمال نثر فارسی در قرن هفتم است. نثری که همچون شعر، مجال آن را یافته تا مضامین و اندیشه‌های بلند عر...

صور خیال جان مایه ی آثار ادبی است. گویندگان و شاعران همواره اندیشه ها و درون مایه های گونا گون خود را به کمک عناصر خیال انگیز مانند: تشبیه، نماد، استعاره، تشخیص و... بیان کرده اند. شعرا در آفرینش تصاویر از تجربیات حسی و عقلی استفاده می کنند. تصاویری که در شعر خلق می شود، از بینش و وسعت فکر و دید ژرف شاعر سرچشمه می گیرد. صور خیال ملاک ارزیابی آفرینش های ادبی به شمار می آید. این مولّفه که مبیّن اس...

مقالة حاضر خوانشی موازی و تطبیقی بین رمان صد سال تنهایی نوشته گابریل گارسیا مارکز و اثری نظری گاستون باشلار با عنوان شاعرانگی فضا است. قدم نخست بررسی تشابه بین اصطلاح «فضای شاعرانه » مارکز و «فضای محرم» باشلار می باشد. زمینة فلسفی این تحقیق‘ یعنی پدیدار شناسی‘ شیوة نگاهی که باشلار برای فضاهای انسانی انتخاب کرده است را روشن می سازد. فضاهای مورد بررسی به جای اینکه شیء باشند پدیده هایی هستند که هو...

یکی از نظریاتی که درباره ی خاستگاه قالب غزل بیان شده این است که تغزل قصاید را سرچشمه و اساس قالب غزل در قرن های بعد می دانند؛ از دیگر سوی می دانیم که تغزل قصاید در حقیقت پیش درآمدی است که در آن از ذکر محاسن محبوب و حکایت عشق و عاشقی یا وصف مناظر طبیعی از قبیل بهار، خزان و... بحث می شود. این پژوهش که به روش تحلیل و توصیف اشعار به جای مانده از رودکی انجام شده، بر آنست که چهره ی معشوق  شعر رودکی ر...

هدف این مقاله بررسی حوزۀ تجربیات شاعرانۀ اخوان ثالث و نقد و بررسی زیباشناختی آن است که با روش توصیفی-تحلیلی در دو حوزۀ تجربه و کارکردهای هنری آن، به این موضوع پرداخته است. حوزۀ تجربیات او به دو دستۀ تجربه های حسی و درونی تقسیم می شود. تجربیات حسی وی برخورد شاعر با پدیده ها و عناصر طبیعت است که محرک عاطفۀ او شده است. تجربیات درونی اخوان نیز بیان گر تشویش ها و دگرگونی های درونی اوست که بیشتر آنها...

هدف این مقاله بررسی حوزۀ تجربیات شاعرانۀ اخوان ثالث و نقد و بررسی زیباشناختی آن است که با روش توصیفی-تحلیلی در دو حوزۀ تجربه و کارکردهای هنری آن، به این موضوع پرداخته است. حوزۀ تجربیات او به دو دستۀ تجربه‌های حسی و درونی تقسیم می‌شود. تجربیات حسی وی برخورد شاعر با پدیده‌ها و عناصر طبیعت است که محرک عاطفۀ او شده است. تجربیات درونی اخوان نیز بیان‌گر تشویش‌ها و دگرگونی‌های درونی اوست که بیشتر آنها...