بسیاری از محققان از جمله مشایخ صوفیه در طول تاریخ، تعاریف متعددی از عرفان و تصوف ارائه کرده اند. نخستین تعریف از آنِ معروف کرخی (وفات: 200 هـ. ق) می باشد. نیکلسون در پیدایش و سیر تصوف 78 تعریف از تصوف، ذکر کرده است که البته این تعاریف تنها از سه کتاب (تذکره الاولیاء، رساله قشیریه و نفحات الانس) برگرفته شده اند و هیچ کدام آن طور که باید جامع و مانع نیستند. به نظر می رسد در این میان، دکتر شفیعی کد...

در پژوهش حاضر سعی شده است تا بخشی از ابتکارات، خلاقیت­ها و نوآوری­های صورت گرفته در عرصه­ اطلاع رسانی در شهر تبریز طی دوره قاجار بررسی شود که می تواند شاهدی باشد بر پیشگام و تاریخ­ساز بودن تبریزیان در عرصه اندیشه، دانش و فرهنگ این مرز و بوم. لذا به ابداعات و تحولات صورت گرفته در زمینه­های اطلاع رسانی، ادبیات و آموزش پرداخته شد. برای این منظور از روش تاریخی استفاده شده است. از میان عوامل مختلفی ...

در این رساله به بررسی تحلیلی مفاهیم عقل و جنون از منظر نصوص دینی و عرفانی پرداخته و سپس درباره علل و دلایل شکل گیری عوامل ایجاد عنوان عقلاءمجانین بحث شده است. در باب عوامل موجده ی جنون الهی و انواع آن از دیدگاه صوفیه متقدم چون ابن عربی و عین القضاه همدانی و ... به تفصیل بحث شده است . درباره گونه شناسی عقلاءمجانین و بررسی پراکندگی تاریخی و جغرافیایی ایشان, همچنین نوع جنسیت ، مذهب، کنیه و تعداد ا...

تصوف در خراسان بزرگِ سده های پنجم و ششم توانست با تکیه بر آبشخورهای فکریِ ممتاز و متمایز از جنبش زهاد در عراق، سرآغاز تحولی عمیق در تاریخ معارفِ باطنیِ جهان اسلام و تولید مکتوبات صوفیانه شود. جایگاه ایالت خراسان و تنوع اقلیت های دینی، به شکوفایی تصوف در این سرزمین، کمک بزرگی کرد. شیوخ خراسانی با یاری گرفتن از مرام های کهنی هم چون جوانمردی، ملامتی، عیاری و قلندری که در این خطه وجود داشت، به باروری ه...

تصوف در خراسان بزرگِ سده های پنجم و ششم توانست با تکیه بر آبشخورهای فکریِ ممتاز و متمایز از جنبش زهاد در عراق، سرآغاز تحولی عمیق در تاریخ معارفِ باطنیِ جهان اسلام و تولید مکتوبات صوفیانه شود. جایگاه ایالت خراسان و تنوع اقلیت های دینی، به شکوفایی تصوف در این سرزمین، کمک بزرگی کرد. شیوخ خراسانی با یاری گرفتن از مرام های کهنی هم چون جوانمردی، ملامتی، عیاری و قلندری که در این خطه وجود داشت، به باروری ه...

عرفان و تصوف مفاهیمی هستند که از همان اوایل شکل‌گیری جامعه اسلامی، در میان مردم گسترش یافتند. ‌به مرور زمان و با گسترش این پدیده‌ها، دسته‌ها و فرقه‌های مختلفی از صوفیان ظهور کرد که هر کدام اندیشه‌های خاصِ خویش را تبلیغ می‌کردند و گسترش می‌دادند؛ اما چنانکه از شواهد و قراین پیداست رواج و گسترش تصوف، بیشتر توسط اهل سنت انجام گرفته و این دسته در گسترش تصوف نقش گسترده‌تری داشته است. ارتباط میان تصوف...