اصفهان در دوره­ اسلامی تا سدهی هفتم از مراکز تمدنی است که از سنت محلی نگاری قابل توجهی برخوردار بوده است. در این مقاله مکتوبات محلی نگاری اصفهان در دو شاخهی تاریخ­نگاری محلی؛ یعنی نگاشتن کتب تاریخ محلی دنیوی و دینی، به لحاظ کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. کتب بازمانده از دستبرد حوادث و همچنین اشارات و نقل قول­هایی که از کتب مفقوده، در کتاب های دیگر باقی مانده است، روی هم رفته، مجموعه­ای ا...

تهاجم ویرانگر مغول و فروپاشی خلافت بغداد با وجود پیامدهای گوناگون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در تاریخ ایران دوران اسلامی از منظر بررسی فرایند بازسازی هویت و موجودیت سیاسی ایرانی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. بازنمایی مفهوم ایران در متون تاریخی، جغرافیایی و ادبی این دوره و بازتاب نظری و عملی فرهنگ سیاسی ایرانی و الگوی ملکداری ایران از جمله ویژگی های مهم این دوره تاریخی به شمار می آیند. ب...

تحقیق دربارة تاریخ­نگاری اسماعیلیان به دلیل ازمیان‌رفتن حجم قابل‌توجهی از آثار آنان، در میان پژوهشگران این حوزه از اقبال کمتری برخوردار بوده است. با بررسی معدود آثارِ باقی­مانده از مورخان اسماعیلی­مذهب و بازسازی تصویری کلی از آثار مفقودشدة آنان براساس منابع دیگر، پژوهش در تاریخ­نگاری این فرقه تا حدودی امکان­پذیر می­گردد. اهمیّت این پژوهش به این علت است که تاریخ­نگاری اسماعیلیان از منظر فاعلیّتِ...

چکیده اهمیت منطقه ی خلیج فارس به عنوان یکی از مناطق استراتژیک جهان، سبب شده تا این منطقه همواره کانون توجهات بسیاری در طول تاریخ گردد. به طوری که می توان گفت، هیچ دریای دیگری بیش از خلیج فارس نیست که توجه علمای معرفه الارض، مورخین و جغرافیانویسان، باستان شناسان،سیاستمداران ومنفعت طلبان را به خود معطوف کرده باشد. با این وجود، تا مدت زمانی قبل، این منطقه ی مهم و استراتژیک از جنبه های مختلف سیاس...

رویداد صفین به مثابه یکی از عمده ترین چالش های فرا روی حکومت امام علی، از دیر باز موضوع تأملات مورخان و تاریخ پژوهان بوده است. این واقعه که در زمره «فتن» شمرده شده، در تاریخ نگاری اسلامی- بویژه مکتب شام و عراق- بازتاب های متفاوت یافته است.این که ابن ابی الحدید چگونه به این حادثه پرداخته و زمینه ها و فرایند آن را چگونه مورد کاوش قرار داده، عمده ترین پرسشی است که این مقاله می کوشد با تکیه بر شرح ...

تاریخ، این تکاپوی آدمی برای شناخت هویت خویشتن و تفسیر جهان، چگونهنوشته میشود؟ آیا تاریخ تکرار ملالت بار روایت پردازی راویان شیرین سخن است یادانشی و معرفتی برگرفته از روحیه پرسشگری و پویندگی انسان؟ برای درک عمیق از معناو مفاد تاریخ باید دید که تاریخ را چگونه مینویسند. این جستار میکوشد تا با نگاهیگذرا به سیر تحول و تطور نگارش تاریخ در اروپا- که ما امروزه آن را کانون مدرنیسم وپیشرفت میدانیم- دگرگو...